Medewerkers van een gerenommeerd tijdschrift op het gebied van gender en arbeid zijn massaal vertrokken bij het blad, uit protest tegen een nieuwe aanpak van de uitgever, het Amerikaanse Wiley.
Precies 345 academici ondertekenden een open brief waarin oud-redacteuren, huidige redacteuren en leden van de adviesraad van Gender, Work and Organization (GWA) het vertrouwen in de uitgever opzeggen. Zij laken de verzakelijking van het blad en de slechte betaling van redacteuren, maar vooral beschuldigen zij de uitgever ervan inhoudelijk een minder kritische koers te willen varen en het blad te ‘mainstreamen‘.
Die zorgen om de koers kwamen eind februari tot uitbarsting na de benoeming van drie nieuwe co-hoofdredacteuren met een achtergrond in marketing en bedrijfskunde. Die „ongepaste” keus strookt niet met de waarden van het blad, aldus de brief. Volgens de ondertekenaars maakt de benoeming duidelijk dat Wiley afstand neemt van de „kritische, feministische wortels” van het tijdschrift en dat wil omvormen tot een „management-tijdschrift van lage kwaliteit en met een hoge oplage”.
Aan het hart
„Het is echt nummer één ter wereld op dit gebied”, zegt hoogleraar Yvonne Benschop van de Radboud Universiteit, een van de ondertekenaars van de open brief. Benschop was twintig jaar redacteur en lid van de adviesraad en noemt het tijdschrift „mijn academische thuis”. Zij zegt: „De kwestie gaat me zeer aan het hart, er is door de uitgever beslist over de richting van het tijdschrift zonder de community te raadplegen.”
Het gaat niet om de personen van de nieuwe hoofdredacteuren, aldus Benschop, maar „zij komen niet uit het veld, ze zijn benoemd terwijl ze niet de gemeenschap vertegenwoordigen die het tijdschrift is.”
Uitgever Michael O’Riordan van Wiley verdedigde in een eerdere e-mail aan de adviesraad de keus van het drietal, dat beschikt over de benodigde ervaring en „het juiste temperament” om het blad te leiden. De uitgeverij weigerde de sollicitatieprocedure over te doen, want „Wiley benoemt de hoofdredacteuren en is in laatste instantie verantwoordelijk voor het succes van het tijdschrift.” Over de koers zouden de bezwaarmakers zich geen zorgen hoeven maken, die zou „breed” blijven.
Volgens Wiley staan tijdschriften in het algemeen de komende drie jaar voor grote uitdagingen, zoals omschakelen van abonnementen naar open access publiceren. De omgeving waarin ze opereren is „heel anders dan ten tijde van het begin van het feministische tijdschrift”, aldus O’Riordan in zijn e-mail.
Adviesraad
Gender, work and organization, begonnen in 1994, geldt als toonaangevend tijdschrift voor kritische, feministische studie van gender, arbeid en organisatie. In recente nummers verschenen onder meer artikelen over moederschap in een neoliberale academische omgeving, patriarchaat en arbeidsmarkt in Saoedi-Arabië, feministische etnografie en helende narratieven in Afrika.
Het blad heeft een vaste staf van twee of drie co-hoofdredacteuren, vijftien tot twintig redacteuren, een twintigkoppige adviesraad en een editorial board van vijftig tot zestig personen. Er is een gedeelde vergoeding voor de hoofdredacteuren.
De drie nieuw benoemde hoofdredacteuren zijn de professoren Bettina Bastian van de American University in Bulgaria, gespecialiseerd in innovatief management en ondernemerschap; Bronwyn (Aisha) Wood, werkzaam in marketing aan de United Arab Emirates University, en Natalia Vershinina, die zich toelegt op ondernemerschap aan de Audencia Business School in Nantes.
De ondertekenaars van de protestbrief zeggen alle banden met het tijdschrift per direct te verbreken en ook geen papers meer te zullen insturen. Er zijn plannen, aldus Yvonne Benschop, voor een eigen platform, dat een nieuw „thuis voor onze gemeenschap” moet worden.
Rommelt
Een woordvoerder van Wiley laat weten dat de benoeming van een nieuwe leiding bij GWA een „omvattend en inclusief proces” was en dat de uitgeverij alle vertrouwen heeft in de toekomst van de publicatie.
Het is niet het enige tijdschrift waar het rommelt. Vorig jaar stapten bij ten minste acht publicaties redacteuren gezamenlijk op in protest tegen beleid of maatregelen van uitgevers. Volgens de wetenschappelijke waakhond-website Retraction Watch zijn sinds 2015 bij 31 tijdschriften redacteuren vertrokken uit onmin over slecht personeelsbeleid, geringe vergoedingen of inhoudelijke bemoeienis van de uitgever.
Daaronder waren nog enkele andere titels van Wiley, zoals het European Law Journal (2020), The Journal of Political Philosophy (2023)en het Journal of Economic Surveys (2024). Bij de eerste ging het om redactionele zeggenschap, bij de twee andere om druk van de uitgever om meer artikelen te publiceren.
