Nadat de detentie van de geschorste president Yoon Suk-yeol werd verlengd, bestormden honderden van zijn radicale aanhangers zondag een Zuid-Koreaanse rechtbank. De relschoppers vernielden onder meer meubilair en spoten brandblussers leeg op agenten, waarop de politie overging op 46 arrestaties, schrijft persbureau Reuters. De waarnemend leider van het Aziatische land noemt de geweldsdaad „onvoorstelbaar”.
De Zuid-Koreaanse justitie verdenkt Yoon van rebellie, omdat hij op 3 december de militaire noodtoestand uitriep. Hij beweerde dat het land werd bedreigd door „anti-statelijke en pro-Noord-Koreaanse krachten”. Op het vergrijp staat levenslang of zelfs de (lang niet uitgevoerde) doodstraf.
Afgelopen woensdag rukten ruim drieduizend agenten uit om de geschorste president Yoon aan te houden. Anders dan eerder deze maand gebruikten Yoons beveiligers geen geweld, waardoor hij kon worden meegenomen voor ondervraging.
Nadat de detentie van de geschorste president Yoon Suk-yeol werd verlengd, bestormden honderden van zijn radicale aanhangers zondag een Zuid-Koreaanse rechtbank. De relschoppers vernielden onder meer meubilair en spoten brandblussers leeg op agenten, waarop de politie overging op 46 arrestaties, schrijft persbureau Reuters. De waarnemend leider van het Aziatische land noemt de geweldsdaad „onvoorstelbaar”.
De Zuid-Koreaanse justitie verdenkt Yoon van rebellie, omdat hij op 3 december de militaire noodtoestand uitriep. Hij beweerde dat het land werd bedreigd door „anti-statelijke en pro-Noord-Koreaanse krachten”. Op het vergrijp staat levenslang of zelfs de (lang niet uitgevoerde) doodstraf.
Afgelopen woensdag rukten ruim drieduizend agenten uit om de geschorste president Yoon aan te houden. Anders dan eerder deze maand gebruikten Yoons beveiligers geen geweld, waardoor hij kon worden meegenomen voor ondervraging.
TikTok is sinds zaterdagavond niet meer te gebruiken voor Amerikanen. Kort voordat het verbod in de VS op de app van kracht is gegaan, kregen gebruikers bij het openen van TikTok het bericht: „Sorry, TikTok is op dit moment niet beschikbaar. Er is een wet aangenomen die TikTok verbiedt in de VS. Helaas betekent dit dat je TikTok voorlopig niet kunt gebruiken.”
Mogelijk is de app maandag tijdelijk weer in de lucht, wanneer Donald Trump wordt geïnaugureerd als president van de VS. Hij liet eerder weten het verbod op de app met negentig dagen te willen uitstellen.
Een nieuwe wet droeg het Chinese moederbedrijf ByteDance op om TikTok voor zondag te verkopen aan een niet-Chinese koper, vanwege ‘nationale veiligheidsrisico’s’. Het congres vreest onder meer dat data van TikTok-gebruikers in handen komen van de Chinese overheid. ByteDance wil TikTok niet verkopen en mag dat volgens de Chinese wet ook niet. Het Amerikaanse Hooggerechtshof weigerde de wet afgelopen vrijdag op te schorten, tegen de wens in van aankomend president Donald Trump.
Lees ook
Verbod TikTok in VS dreigt na uitspraak Hooggerechtshof
De app is, ook wanneer ByteDance TikTok niet verkoopt, nog niet verboden in de VS. Desondanks mag het bedrijf TikTok niet meer updaten en in de app-stores mag de filmpjesapp niet meer worden aangeboden. ByteDance verwijderde de app zaterdagavond rond 23.00 uur Amerikaanse tijd uit alle app-stores.
Trump
De hoop bij ByteDance is gevestigd op Donald Trump, die meermaals heeft gezegd het verbod op TikTok terug te willen draaien. „We hebben het geluk dat president Trump heeft aangegeven dat hij samen met ons aan een oplossing zal werken om TikTok weer in te voeren zodra hij is aangetreden”, laat ByteDance zondag weten.
Donald Trump wordt maandag voor de tweede keer geïnaugureerd als president van de VS. De Republikein probeerde TikTok in zijn eerste presidentstermijn tevergeefs te verbieden, maar vorig jaar veranderde hij van mening. Het platform speelde een belangrijke rol in het bereiken van jongeren tijdens de afgelopen presidentsverkiezingen.
In de Verenigde Staten gebruiken zo’n 170 miljoen gebruikers de app. Het moederbedrijf is weliswaar Chinees, maar Amerikaanse investeringsmaatschappijen beschikken over 60 procent van de aandelen.
Ja, de opkomst is matig, maar één overwinning hebben de demonstranten tegen Donald Trump al binnen. Hun protest, dat zaterdag door Washington trekt, is sowieso een grotere mensenmassa dan die maandag bij zijn inauguratie zal zijn. Trump heeft de inzegeningsceremonie naar binnen verplaatst omdat het -7 graden Celsius dreigt te worden. Er zullen geen beelden van – of ‘alternatieve feiten’ over – zijn fans de wereld overgaan.
Ondanks die schadenfreude ontkent geen activist dat met duizenden bezoekers de animo voor de progressieve anti-Trumpmars tegenvalt. In 2017, op de dag na Trumps eerste inauguratie, bracht de Vrouwenmars bijna vijf miljoen mensen op de been, van wie zo’n 500.000 in de hoofdstad. Beroemdheden hielden toespraken. De straten van Washington veranderden in een zee van roze mutsjes.
Rachel Corson (20), een salesmedewerker die zaterdag met een vriendin uit New Jersey is gekomen, was er acht jaar geleden ook bij, samen met haar moeder. De gebreide, roze muts met kattenoortjes die ze als jonge tiener kocht, draagt ze vandaag weer. Het is een verwijzing naar Trump uitspraak dat hij vrouwen ongestraft bij hun pussy kon grijpen. „Toen Trump de eerste keer won, was iedereen woedend. Nu zijn ze depressief”, vat Corson het verschil in protestenthousiasme samen. „We zijn toen massaal in actie gekomen. En waar heeft het ons gebracht? Ik snap dat mensen zich nu hopeloos voelen.”
Het afgekalfde linkse verzet is symbolisch voor de verschrompelde weerstand tegen Trump in de hele samenleving. Veel meer kiezers stemden afgelopen november op hem dan in 2016: 77 miljoen Amerikanen (49,7 procent van de stemmers) nu, tegenover bijna 63 miljoen (45,9 procent) acht jaar geleden. Destijds was zijn overwinning een krankzinnige verrassing en het gevolg van het getrapte kiessysteem. Recent was zijn winst voorzien en onbetwistbaar.
„Het is frustrerend om in een land te leven waar zoveel mensen tegenstander zijn van mij en waar ik in geloof”, zucht Corson, die zich vooral zorgen maakt over de democratie en het recht op abortus. De Vrouwenmars van 2017 vertegenwoordigde de meerderheid van Amerika: tegen Trump. De Mensenmars, zoals de editie van 2025 gedoopt is, representeert de minderheid.
Trump begint maandag aan zijn tweede termijn met meer macht. Met meer strakkere plannen, betere voorbereiding en gehaaidere adviseurs. Met een volledig gedienstige Republikeinse Partij. Met extra presidentiële immuniteit dankzij het conservatieve Hooggerechtshof. Met steun en sociale media platforms van de belangrijkste techmiljardairs. En zelfs met enkele meebuigende Democraten en traditionele media.
Dat lijken méér redenen voor activistisch links om de straat op te gaan. En er zijn nog genoeg Amerikanen tegen de populistische en autoritaire Trump. Maar het matige protest zaterdag is ook tekenend voor hun gebrek aan eensgezindheid en organisatievermogen. Sommige van de leiders van het protest in 2017 zijn zelfs te bevreesd of gedesillusioneerd om nog te demonstreren.
Uitgeput
Amber Coleman-Mortley (42) ging in 2017 met haar moeder en haar dochters naar het protest in Washington. „Vooral voor mijn toen jonge kinderen, die gewend waren aan een zwarte president en een zwart gezin in het Witte Huis en opeens werden geconfronteerd met een hele andere wind in de samenleving”, zegt ze aan de telefoon vanuit Indianapolis. Ze werkt voor een organisatie die gelijkheid op de werkvloer nastreeft.
Coleman heeft geweldige herinneringen aan het posters maken met haar drie dochters en aan de dag zelf. Maar ze zou nu niet opnieuw gaan. „Je verlaat zo’n protest met geweldige energie, maar vervolgens zijn er geen plannen om daar iets nuttigs mee te doen, om echt werk te maken van je doelen.” Dat zag ze ook bij de Black Lives Matter-protesten van 2020, die weinig concreets voor elkaar kregen, maar wel repercussies kenden. „De wereld is enorm veranderd sinds de Vrouwenmars. Protesteren is onveiliger geworden. Andere burgers nemen het recht in eigen hand tegen demonstranten.”
Vanessa Wruble (50) heeft zich nog verder uit het anti-Trumpverzet teruggetrokken. Zij was in 2017 één van de organisators van de Vrouwenmars en daarna als activist nog jaren betrokken bij initiatieven voor het klimaat, tegen wapenbezit en om stemmen eenvoudiger te maken. „Ik was op de ochtend na de laatste verkiezingen minder verbaasd, maar net zo verpletterd als acht jaar geleden”, zegt Wruble. Ze is nu ook gelaten. „Toen wilden we de wereld laten zien dat deze verwerpelijke man niet stond voor ons land. Maar nu, wat heeft het voor zin om te demonstreren tegen het huidige Amerika? Dit is blijkbaar wat de meeste mensen willen.”
Niet lang na de Vrouwenmars brak Wruble met haar mede-initiatiefnemers omdat ze sommigen van hen als antisemitisch ervoer. Tijdens de pandemie verhuisde ze van New York naar de woestijn in Californië en begon daar een opvang voor dieren.
Wruble staakte haar fulltime activisme niet omdat Trump in 2020 verloor en daarmee haar belangrijkste missie geslaagd was. Ze kreeg steeds meer moeite met „de ideologische zuiverheid die van me geëist werd om nog leiding te geven binnen de linkse beweging”. De wokeness en cancel culture waar Trumps medestanders over spreken, heeft zij ervaren, zegt ze. „Linkse organisaties hebben zichzelf van binnenuit opgeblazen en zijn daardoor niet meer effectief.” Ze schrikken mensen af, denkt Wruble.
Wie opkomt voor abortus, mag zich nooit vergissen in iemands persoonlijke voornaamwoord. Van klimaatactivisten wordt verwacht dat ze diversiteitsbeleid volledig omarmen. En wie zich zorgen maakt over de Amerikaanse democratie, moet ook volledig solidair zijn met Gaza, schetst Wruble, verbolgen. „Er zijn mensen die daarom niet stemden op Kamala” Harris en Trump in het zadel hielpen. „Ik wens ze veel succes de komende vier jaar.”
Struisvogel
Sommige demonstranten die wel op de zaterdagse mars zijn afgekomen combineren al hun activistische doelen in één outfit. Bij het Tweede Wereldoorlog monument in Washington staat op een gegeven moment een jonge man met een Palestijnse keffiyeh, een waaier in alle kleuren van de regenboog en een linnentasje met ‘Dank God voor abortus’ door een megafoon beschuldigingen naar politieagenten te schreeuwen. De huidige organisatie, die mails en telefoontjes niet beantwoordde, heeft bezoekers gevraagd om niet te verschijnen in de rode capes met witte kappen uit de dystopische A Handmaid’s Tale, die populair zijn geweest onder abortusactivisten. Het dragen daarvan door witte vrouwen zou „het feit uitwissen dat zwarte vrouwen, vrouwen zonder papieren, vrouwen in de gevangenis, arme vrouwen en gehandicapte vrouwen in dit land nooit reproductieve vrijheid hebben gehad”.
Dat soort interne gevechten gaan aan de meeste mensen die hier zijn voorbij. Ze kunnen zich over één of meer van de linkse speerpunten opwinden. Hun doelen kunnen prima naast elkaar bestaan. En velen zeggen hier te zijn voor „een louterende ervaring met gelijkgestemden”, zegt Billy Quilty (41) een dakdekker die uit New York is gekomen voor zijn eerste protest. Hij heeft geen verwachtingen dat zijn aanwezigheid hier iets doet om de Republikeinen te weerhouden van het uitvoeren van Trumps plannen. Hierna is Quilty van plan zo min mogelijk het nieuws te volgen, om zich niet over Trump op te winden. „Ik ga mijn kop vier jaar in het zand steken.”
Anderen zoeken alternatieven voor demonstraties. „Massaprotesten zijn een hele specifieke vorm van politiek – het geloof dat we met aantallen verandering kunnen bewerkstelligen. Dat geloof zit in een dip”, zegt Lisa Armstrong (58), terwijl ze in Washington touwen vastknoopt aan oranjeborden tegen het deporteren van immigranten. Ze is communist, doceert genderstudies aan een universiteit in Massachusetts en probeerde een bus vol vrouwen mee te krijgen naar de hoofdstad. „Maar ze zeiden, we zijn druk. Ze steken onze energie nu in het rondsturen van abortuspillen”, die niet in elke Amerikaans staat beschikbaar zijn.
Ook de afwezige Amber Coleman houdt zich meer bezig met lokale initiatieven. Volgens haar komt de impopulariteit van demonstreren mede door sociale media. „We zijn zo gewend om in ons eigen algoritme alleen gevoerd te worden wat mensen in onze kleine bubbels belangrijk vinden, dat we niet gewend zijn in een beweging te zitten met mensen met andere motieven.” De toekomst, denkt zij, is „à la carte activisme” – iedereen vanuit z’n eigen hokje.
