De PKK heeft gehoor gegeven aan de oproep van hun leider Abdullah Öcalan om de wapens neer te leggen. De Koerdische beweging heeft in een zaterdag gepubliceerde verklaring bekendgemaakt een staakt-het-vuren af te kondigen en alleen nog gewapende acties uit te voeren als ze zelf worden aangevallen, schrijft persbureau AP. De PKK wil wel dat Öcalan, die sinds 1999 vast zit, wordt vrijgelaten. Ook moet hij de ontbinding van de partij kunnen leiden.
De oproep van Öcalan om de wapens neer te leggen en de PKK te ontbinden, werd al gezien als een doorbraak. Eerdere onderhandelingen tussen de Turkse staat en de PKK, dat in de jaren tachtig en negentig in het zuiden en oosten van Turkije een guerrillaoorlog uitvocht tegen Turkije om een eigen Koerdische staat, liepen in 2011 en 2015 spaak.
De Turkse regering leek de afgelopen maanden al toenadering te zoeken. De rechtsnationalistische Devlet Bahceli, een politiek bondgenoot van president Recep Tayyip Erdogan, hintte onlangs op strafvermindering voor Öcalan als hij de PKK zou oproepen te stoppen met het geweld.
‘Nieuwe fase’
Toch is het onduidelijk of Turkije bereid is om Öcalan, die een levenslange celstraf uitzit, vrij te laten. De Turkse regering heeft die belofte vooralsnog niet gedaan. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan sprak afgelopen vrijdag wel over „een nieuwe fase in het streven naar een terreurvrij Turkije”.
Het geweld van de PKK is nooit helemaal zijn gestopt, maar de organisatie was al jaren militair gezien zwak. Zodoende wist het Turkse leger de PKK de afgelopen tien jaar te verdrijven uit het zuidoosten van het land. Leiders van de beweging verschuilen zich met een groot deel van hun manschappen in Noord-Irak.
Lees ook
Leidt Öcalans oproep daadwerkelijk tot vrede? Vier vragen en antwoorden over de strijd tussen Turkije en de PKK
Hoe moet Europa zich opstellen in de strijd tegen de aanhoudende Russische agressie in Oekraïne na de schrobbering van Volodymyr Zelensky vrijdag in het Witte Huis voor het oog van de wereld?
Kaja Kallas, EU-chef buitenlandse zaken en veiligheid, liet er vrijdagavond geen onduidelijkheid over bestaan. „Oekraïne is Europa!”, en we staan achter ze, schreef ze op sociale media. „We zullen een stap verder gaan in onze steun voor Oekraïne zodat ze door kunnen gaan met het terugvechten tegen de agressor.”
Maar de grote vraag is of Europa zo eensgezind is als Kallas hoopt in de militaire steun aan Oekraïne. Hongarije en Slowakije zijn bijvoorbeeld fel gekant tegen die steun. Bovendien is de vraag hoeveel tijd er resteert voor Europa om de mogelijk wegvallende Amerikaanse steun op te vangen.
Wat dat laatste betreft is Europa sterk afhankelijk van Trump. Zijn voorganger Joe Biden regelde in zijn nadagen nog een omvangrijk steunpakket voor Zelensky, dat door het Amerikaanse Congres werd goedgekeurd.
Volgens inschattingen van militair deskundigen zou Oekraïne daar vermoedelijk nog een half jaar mee uit de voeten kunnen. Maar het probleem is dat veel van de toegezegde wapens nog moeten worden geleverd. Is Trump daartoe nog bereid nadat hij, naar eigen zeggen, door Zelensky is geschoffeerd in eigen huis? Volgens de Washington Post overweegt Trumps regering na de openlijk confrontatie met Zelensky „alle nog lopende militaire zendingen” aan Oekraïne te stoppen. Het gaat daarbij om miljarden aan onder meer radars, voertuigen en munitie.
Coalition of the willing
Volgens defensiespecialist Peter Wijninga van The Hague Centre for Strategic Studies is die angst „begrijpelijk”. Toch vindt hij dat Europa zich op dit moment niet moet bezighouden met de vraag of het een eventuele leemte kan vullen als Trump daadwerkelijk de Amerikaanse steun aan Oekraïne stopt. „Dat is van latere zorg. Het gaat nu om het vormen van een coalitie die een troepenmacht op de been kan brengen die een eventueel vredesbestand kan bewaken.” Al valt of staat een Europese vredesmacht alsnog bij Amerikaanse veiligheidsgaranties.
Onder leiding van de Britten en met steun van EU-lidstaten als Duitsland en Nederland moet op heel korte termijn duidelijk worden of dat haalbaar is, zegt Wijninga. „A coalition of the willing.” Als dat lukt, is er volgens hem een goede kans dat Amerika bereid is om toch een bijdrage te blijven leveren. „Bijvoorbeeld met hun spionagesatellieten.”
Zondag ontvangt de Britse premier Keir Starmer op zijn ambtswoning zijn Europese collega’s uit achttien verschillende landen, onder wie premier Dick Schoof. Aanstaande donderdag is er een extra EU-top in Brussel. Op de agenda: Oekraïne en de Europese veiligheid. De verwachting is dat daar, zeker na de gebeurtenissen vrijdag in Washington, zal worden besloten opnieuw meer geld voor defensie uit te trekken. Buitenlandchef Kallas is achter de schermen druk doende nieuwe financiële steun voor Oekraïne te verwerven. En die zal er komen, verwacht Wijninga. „Steun aan deze oorlog is geen keuze, maar een noodzakelijkheid.”
Europese kans
Een mening die ook verschillende Europese regeringsleiders direct deelden na de gebeurtenissen in Washington. „Meer dan ooit steunen we Oekraïne”, was de ogenschijnlijk gecoördineerde reactie op sociale media van onder meer Duitsland, Zweden, Letland, Tsjechië en Spanje. Caspar Veldkamp, minister van Buitenlandse Zaken, „herhaalde” er nog eens het Nederlandse standpunt over de steun aan Oekraïne: „Wat er ook nodig is en voor zolang als het nodig is.”
Kaja Kallas ziet in de hoogst ongebruikelijke botsing gisteren in Washington ook een kans, nu het volgens haar duidelijk is dat „de vrije wereld een nieuwe leider” nodig heeft. „Het is aan ons, Europeanen, om die kans te grijpen.”
Lees ook
Door Trumps kwade trouw is een zelfredzame EU harder nodig dan ooit
De PKK heeft gehoor gegeven aan de oproep van hun leider Abdullah Öcalan om de wapens neer te leggen. De Koerdische beweging heeft in een zaterdag gepubliceerde verklaring bekendgemaakt een staakt-het-vuren af te kondigen en alleen nog gewapende acties uit te voeren als ze zelf worden aangevallen, schrijft persbureau AP. De PKK wil wel dat Öcalan, die sinds 1999 vast zit, wordt vrijgelaten. Ook moet hij de ontbinding van de partij kunnen leiden.
De oproep van Öcalan om de wapens neer te leggen en de PKK te ontbinden, werd al gezien als een doorbraak. Eerdere onderhandelingen tussen de Turkse staat en de PKK, dat in de jaren tachtig en negentig in het zuiden en oosten van Turkije een guerrillaoorlog uitvocht tegen Turkije om een eigen Koerdische staat, liepen in 2011 en 2015 spaak.
De Turkse regering leek de afgelopen maanden al toenadering te zoeken. De rechtsnationalistische Devlet Bahceli, een politiek bondgenoot van president Recep Tayyip Erdogan, hintte onlangs op strafvermindering voor Öcalan als hij de PKK zou oproepen te stoppen met het geweld.
‘Nieuwe fase’
Toch is het onduidelijk of Turkije bereid is om Öcalan, die een levenslange celstraf uitzit, vrij te laten. De Turkse regering heeft die belofte vooralsnog niet gedaan. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan sprak afgelopen vrijdag wel over „een nieuwe fase in het streven naar een terreurvrij Turkije”.
Het geweld van de PKK is nooit helemaal zijn gestopt, maar de organisatie was al jaren militair gezien zwak. Zodoende wist het Turkse leger de PKK de afgelopen tien jaar te verdrijven uit het zuidoosten van het land. Leiders van de beweging verschuilen zich met een groot deel van hun manschappen in Noord-Irak.
Lees ook
Leidt Öcalans oproep daadwerkelijk tot vrede? Vier vragen en antwoorden over de strijd tussen Turkije en de PKK
Acteur Gene Hackman en zijn vrouw Betsy Arakawa waren waarschijnlijk al negen dagen dood toen ze afgelopen woensdag werden gevonden in hun huis in Santa Fe. Dat heeft de lokale sheriff vrijdag gezegd, schrijven Amerikaanse media. Uit een eerste onderzoek is gebleken dat de pacemaker van de 95-jarige Hackman sinds 17 februari niet meer werkte.
Een onderhoudsmedewerker belde alarmnummer 911 nadat hij door het raam het lichaam van Arakawa op de grond zag liggen. Twee agenten ontdekten vervolgenshet lichaam van Arakawa in de badkamer en in de keuken het lichaam van Hackman. Ook werd een dode hond in een kast gevonden.
De dood van Hackman en Arakawa is „verdacht genoeg” om verder politieonderzoek te rechtvaardigen, schreef de politie donderdag al in een huiszoekingsbevel. Veel is nog onduidelijk, maar een koolmonoxidevergiftiging is uitgesloten. Ook werden geen gaslekken in of rond het huis aangetroffen. De politie gaat ervan uit dat er geen sprake is van een misdrijf. Al enkele dagen wordt onderzocht of medicijnen een rol hebben gespeeld. Onderzoeksresultaten zullen mogelijk nog maanden op zich laten wachten, liet de sheriff eerder al weten.
Hackman was een gerenommeerd acteur die twee keer een Oscar won, voor de hoofdrol in The French Connection (1971) en voor een bijrol in Unforgiven (1991). Hij speelde daarnaast de aartsvijand Lex Luthor in de Superman-reeks. In 2004 ging Hackman met pensioen. Zijn vrouw Arakawa was klassiek pianist. In 1991 trouwden ze met elkaar.
