Dit is een van de meest actieve vulkanen in Zuid-Amerika, vastgelegd door een Europese Sentinel-2-satelliet eind november. De 2.857 meter hoge, met sneeuw bedekte top van de kegelvormige Villarrica-vulkaan torent ver uit boven de bossen in Chili. Het is een van de weinige vulkanen op de wereld met een lavameer in de krater. Aan de kleine rode stip op de foto in het midden van de top kunnen geologen aflezen dat de temperatuur in het lavameer, van zo’n dertig tot zestig meter breed, veel hoger is dan zijn omgeving.
Chileense autoriteiten lieten begin november een waarschuwing uitgaan, nadat verhoogde explosieve activiteit was gemeten in het lavameer. Zo nu en dan spuwt de vulkaan kortstondig gloeiend hete stenen tientallen meters de lucht in. Een toename van zulke ‘strombolische activiteiten’, vernoemd naar de Italiaanse vulkaan Stromboli, die bekendstaat om zijn vuurwerkachtige erupties, is een voorbode van een uitbarsting.
Een uitbarsting van de Villarrica-vulkaan werd voor het eerst in 1558 gedocumenteerd. Sindsdien zijn er nog 58 geregistreerd. De laatste was in 2015, op een vroege ochtend in maart. Gas, as en lava vlogen tot duizend meter de lucht in. Duizenden mensen uit de omgeving werden geëvacueerd en niemand raakte gewond.
Zon-synchrone baan
Vanuit de lucht houden wetenschappers vulkanen over heel de wereld goed in de gaten met satellieten. Bijvoorbeeld dus met de tweelingsatellieten Sentinel-2A en Sentinel-2B. Op zo’n 800 kilometer hoogte vliegen die satellieten rondjes over de polen in een zon-synchrone baan. Dat wil zeggen: de satelliet gaat steeds op hetzelfde uur over de evenaar waardoor hij altijd onder dezelfde stand van de zon waarneemt en beelden van verschillende dagen goed met elkaar zijn te vergelijken.
Met infraroodsensoren van satellieten kunnen wetenschappers temperaturen in bijvoorbeeld lavameren, warmwaterbronnen en geisers meten. Het herkennen van temperatuurschommelingen bij vulkanen is nuttig: soms verandert de temperatuur vóór een uitbarsting.
Leeslijst