De Australische politie heeft woensdag bekend gemaakt een geplande antisemitische aanslag te hebben verijdeld in de buurt van Sydney. De politie ontdekte anderhalve week geleden een caravan met daarin explosieven en antisemitisch gedachtegoed, zo meldt persbureau Reuters.
Volgens David Hudson, de plaatsvervangend politiechef van Sydney, zijn er arrestaties verricht en is de dreiging voor de Joodse gemeenschap daarmee volledig ingedamd. Chris Minns, de premier van de Australische deelstaat Nieuw-Zuid-Wales waarin Sydney ligt, zei dat de aanslag potentieel heel veel slachtoffers had kunnen maken.
„Er is maar één manier om het te benoemen, en dat is terrorisme”, aldus Minns. Het is niet duidelijk hoeveel mensen zijn gearresteerd. Zo’n honderd politieagenten onderzoeken het incident, in het kader van een antiterrorisme-operatie waar zowel de staats- als federale politie bij betrokken zijn.
Gaza-oorlog
Australië kampt al enige maanden met antisemitische incidenten. Sinds het begin van de oorlog in Gaza in oktober 2023 zijn er verschillende synagogen, gebouwen en auto’s het doelwit van antisemitische aanvallen. Recent werd een kinderdagverblijf om de hoek van een synagoge en een orthodox-joodse school in brand gestoken en beklad met antisemitische leuzen. Begin december werd ook in Melbourne een synagoge in brand gestoken.
Lokale autoriteiten duiden die gebeurtenissen als terrorisme. Vanwege de toename van islamofobe en antisemitische dreiging is een speciaal politieteam aangesteld. Inmiddels zijn sinds vorig jaar ruim honderdtachtig verdachten aangehouden. Uit onderzoek blijkt dat zowel joden als moslims sinds 7 oktober 2023 in toenemende mate met antisemitisme en racisme te maken krijgen.
Lees ook
Nieuwe antisemitische aanval in Sydney zet Joodse gemeenschap op scherp
Asielzoekers mogen niet worden opgesloten in het detentiecomplex bij Schiphol, omdat de omstandigheden te veel lijken op een gevangenisregime. Dit heeft de rechtbank Den Haag vrijdag geoordeeld, nadat drie rechters vorige week hadden besloten zelf een kijkje te nemen bij het Justitieel Complex Schiphol. Een asielzoeker daar nu opsluiten, is „van meet af aan onrechtmatig”, schrijft de rechtbank.
Eerder deze week oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in een vergelijkbare zaak dat het detentiecomplex bij Schiphol wél volstond om asielzoekers op te vangen. Uit dat arrest blijkt dat de vrijheidsbeperkingen volgens de IND te maken hebben met personeelstekorten bij het detentiecentrum. Weliswaar erkent de Afdeling dat asielzoekers sinds november aan „meer vrijheidsbeperkingen” worden onderworpen, maar ze concludeerde dat hun deel van het complex strookt met de Europese regelgeving.
Daar denkt de rechtbank Den Haag anders over. De zaak van vrijdag draaide om een man die op 1 januari 2025 vanuit de Taiwanese hoofdstad Taipei op Schiphol is aangekomen, waar hij een asielverzoek heeft ingediend. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) plaatste hem vervolgens in detentie. Kern van de zaak is of het deel van het detentiecomplex bij Schiphol voldoet aan de Europese eisen voor asielopvang.
Lees ook
‘Deze man nooit je opvang binnenlaten’. Hoe één asielzoeker een heel overheidsapparaat op stang kon jagen
Communiceren
Europeesrechtelijk geldt het principe dat asielzoekers niet moeten worden opgesloten, juist omdat ze om internationale bescherming vragen. Zo volgt uit de Opvangrichtlijn dat asielzoekers die toch worden gedetineerd, worden gescheiden van strafrechtelijk veroordeelde vreemdelingen. Bovendien moet die eerste groep toegang hebben tot de buitenlucht.
Het Justitieel Complex Schiphol, zo zagen de rechters, bestaat uit twee delen: een voor asielzoekers in afwachting van hun procedure, een voor veroordeelde vreemdelingen. De rechters constateerden dat de twee groepen elkaar kunnen tegenkomen en op sommige plekken – ondanks een muur – met elkaar kunnen communiceren.
Europeesrechtelijk mogen asielzoekers niet worden opgesloten, juist omdat ze om internationale bescherming vragen
Meest kwalijk, oordeelt de rechtbank, is dat asielzoekers die niets hebben misdaan tussen 22:00 uur en 08:00 uur worden opgesloten. Ook moeten ze verplicht in een tweepersoonscel verblijven en mogen ze alleen naar buiten onder begeleiding. Dit alles heeft te veel weg van een strafregime, concludeert de rechtbank. Het is volgens de rechters ook niet uit te leggen dat asielzoekers beperkt gebruik mogen maken van hun mobiele telefoon en internet.
De Raad van State oordeelde woensdag dat de vrijheidsbeperkingen van asielzoekers weliswaar toenamen, maar dat nog steeds wordt voldaan aan Europese regels.
IND
Het ministerie van Asiel en Migratie kan zich niet vinden in het oordeel van de rechtbank. Het gaat in hoger beroep. „Om te voorkomen dat de vreemdeling moet worden vrijgelaten”, zal de IND de Raad van State om een voorlopige voorziening vragen, schrijft een woordvoerder in reactie op vragen van NRC. „Er is namelijk wel degelijk verschil tussen de regels voor ingesloten vreemdelingen en strafrechtelijk ingesloten vreemdelingen.”
In dat licht wil de Raad niet reageren op de uitspraak van deze vrijdag. Wel zegt een woordvoerder dat de hoogste bestuursrechter sinds november te maken heeft met ongeveer 140 zaken van asielzoekers die bij Schiphol worden gedetineerd. „Een ongebruikelijke hoeveelheid.”
Lees ook
‘Kansarme asielzoekers’ in detentieregime: COA wist dat het niet mocht, maar deed het toch
Bijna vier jaar na het faillissement is de conclusie over D-reizen helder. De toenmalige bedrijfskas is vlak voor het bankroet niet gebruikt voor onjuiste of onrechtmatige betalingen.
Dat stellen de curatoren van D-reizen, een concern met 280 reiswinkels en 1.200 medewerkers toen het in april 2021 failliet ging. Vrijdagmiddag deponeerden de huidige eindverantwoordelijken voor de boedel van D-reizen een onderzoeksrapport naar de oorzaken van het faillissement en eventuele onregelmatigheden rond de keten van reisbureaus.
Na het bankroet waren duizenden klanten hun geld kwijt. Gedupeerde reizigers beschuldigden de toenmalige top van D-reizen van fraude. Door de coronacrisis werden vele internationale vluchten geschrapt. Luchtvaartmaatschappijen compenseerden hun klanten maar een deel van dat geld bleek zich bij D-reizen te bevinden op het moment dat de keten failliet ging.
Na uitgebreid onderzoek naar de achtergronden van het faillissement stellen de curatoren dat Covid-19 de „belangrijkste oorzaak” is van D-reizens deconfiture. De jaarlijkse reisomzet van 550 miljoen euro verschrompelde in 2020 in één klap tot 25 miljoen euro. Het toch al noodlijdende concern leed grote verliezen.
Door de grootschalige uitgifte van vouchers was soms sprake van onvolledige en onduidelijke informatie en steeds wijzigende omstandigheden en inzichten
Voormalig directeur en eigenaar Marije Haeck is erg blij met de bevindingen. Middenin de coronacrisis besloot ze samen met een directielid van D-reizen het bedrijf over te nemen in de hoop het van de ondergang te redden. Maar vier maanden later ging het alsnog failliet en begonnen de aantijgingen dat de nieuwe eigenaren gemalverseerd zouden hebben. „Het heeft ons lang in de weg gezeten.” De voormalige aandeelhouders zijn door het onafhankelijk onderzoek vrijgepleit.
De curatoren huurden een gespecialiseerd financieel bureau in om de geldstromen van D-reizen in kaart te brengen. Daarbij ging veel aandacht uit naar de complexe compensatieregelingen die het kabinet en de sector tijdens de pandemie lanceerden om de reissector te behoeden voor een golf van faillissementen.
Systeem van tegoedbonnen
Om de toerismebranche niet in acute problemen te brengen werd een systeem van tegoedbonnen bedacht. Touroperators en reisbureaus hoefden daardoor niet het ontvangen geldbedrag van een geboekte maar geannuleerde reis terug te storten.
De Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) bedacht een stelsel van ‘coronavouchers’ dat het touroperators – de daadwerkelijke uitvoerders van reizen – en reisbureaus mogelijk maakte deze bonnen uit te geven. De uitgifte van deze vouchers had op een ongekend grote schaal plaats, waardoor, zo schrijven de curatoren, „de exacte uitwerking en toepassing veel onduidelijkheden en onzekerheden met zich meebrachten, waarbij soms sprake was van onvolledige en onduidelijke informatie en steeds wijzigende omstandigheden en inzichten”.
Toen deze tijdelijke regeling afliep, bleek D-reizen op te veel compensatie te hebben gerekend. De vernieuwde regeling betekende een grote financiële tegenvaller voor het concern. En winkels van D-reizen waren op last van de overheid al lange tijd gesloten. De keten probeerde via de rechter nog een betere vergoeding door de overheid en de SGR af te dwingen, maar vergeefs. De afwijzing door de rechter werd een belangrijke reden om zelf het faillissement aan te vragen.
De curatoren stellen dat er geen „betalingen of ontvangsten zijn aangetroffen die niet deugdelijk zijn verantwoord of niet zijn ‘thuis te brengen’”. Zij zullen directie of aandeelhouders dan ook niet juridisch aansprakelijk stellen, iets wat tot nu toe nog niet uitgesloten werd.
De Peugeot E-5008 kan met de Franse slag overdrijven. Bij vertrek in Amsterdam wordt een actieradius van 501 km beloofd. Na 180 kilometer zijn er in Groningen nog 160 kilometer over bij een accupeil van 46 procent. Dan mag je de reële actieradius op 300-340 kilometer schatten. Akkoord, de E-5008 is groot en zwaar, het weer is winters kwakkelend, de accu met 73 kWh niet overbemeten, overdrijven doet iedereen en vanaf mei stijgt het bereik vast naar 400, shit happens.
Een dag later doe ik dezelfde rit opnieuw, nu door een wegafsluiting met een lange omweg via een fors stuk binnenweg dat het verbruik had moeten drukken. Met volgens de boordcomputer 435 kilometer bereik en 86 procent acculading vertrek ik met hetzelfde weer als gisteren vanaf P3 Zeeburg. Bij aankomst heb ik 56 km en 20 procent batterijlading over. Ditmaal heb ik stevig doorgereden waar ik gisteren braaf op de rechterbaan bleef hangen – maar hemel, wat een zuiplap.
Bovendien is dit een suv waar heel veel in moet en kan, met drie zitrijen voor zeven inzittenden. Ga na wat een E-5008 met twee ouders, vijf kinderen en noodgedwongen dakkoffer voor de wintersportbepakking weegt. Wil je niet weten, maar ik zeg het toch. De E-5008 is de met 25 centimeter verlengde en honderd kilo zwaardere versie van de al 2.100 kilo wegende E-3008, en zijn maximaal toelaatbare massa is 2.900 kilo. Er mag dus 700 kilo mens en bagage mee. Ik taxeer een volgestouwde 5008 op een bereik van 250 kilometer. Dat wordt qua laadstops een geduchte hink-stap-race van Emmeloord naar Tirol. Gelukkig komt er ook een 5008 met een 98kWh-batterij, maar die tipt met maximaal 724 kilo belading bijna de drie ton aan. Echt, Peugeot? Dat weegt een camper.
Zoom in voor alle details van de Peugeot E-5008
Klik op de punten voor uitleg over de details.
Foto Merlijn Doomernik
Kan het onderstel die klappen aan? Het veergedrag van de E-3008 riep al vragen op. Nu stuit ik bij een RDW-kentekencheck op de melding van een terugroepactie voor zijn grote broer. Die liegt er niet om. „De bevestigingsbouten van de fuseekogel op de voorwieldraagarm kunnen breken”, lees ik daar, en „als méér dan één bevestigingsbout van de fuseekogel verloren gaat, kan dat van invloed zijn op de bestuurbaarheid van de auto”, lees verhoogde kans op een ongeval.
Niets van gemerkt. De testauto reed met mij alleen aan boord geruisloos comfortabel. De stoelen bevielen zelfs uitstekend. Maar wat is hij lomp, deze tot suv verbouwde pantserwagen. Zijn gebrek aan uitzicht maakt de 5008 in de bewoonde wereld storend onhandelbaar. Ondanks achteruitrijcamera’s zie je bij parkeermanoeuvres niets. Door de hoogte van de achterruit krijg je van achteropkomend verkeer alleen de daken mee. Bij achteruit inparkeren in het donker, bijvoorbeeld hartje winter na een werkdag bij een laadpaal, wordt dat probleem verergerd door het wegvallen van enig zicht door de zijruiten van de achterdeuren, alsof de reflecties van de portierranden in het glas de duisternis verhevigen. Overdag zal het uitzicht richting Tirol niet veel beter zijn met sporttassen tot het plafond, vijf kinderkopjes achterin en de geliefde naast je. De te kleine spiegels zijn helaas geen remedie tegen het visuele ongemak. Is het te veel gevraagd auto’s te ontwerpen met meer glas en een behoorlijk zicht rondom?
Geabstraheerde designberg
Alles is uit proportie, alles ondoordacht aan de E-5008. De achterlijk grote laadpoortklep is zo hilarisch als de geabstraheerde designberg die Peugeot van het dashboard dacht te moeten maken. De begrippen stoel- en stuurverwarming op het flexibel indeelbare menu-touch-screen passen niet op één regel. De laatste ‘g’ bungelt er eenzaam en jammerlijk amateuristisch onder. En hoe is het mogelijk dat in een 4 meter 79 lange, 1 meter 89 brede en manshoge suv met alle stoelen neergeklapt een fiets niet in het laadruim past? In mijn 26 centimeter lagere, 13 centimeter smallere en zeven centimeter kortere Volvo 850 Station kon hij wel.
Peugeot heeft een Musk nodig die zegt: 400 kilo lichter, betere aerodynamica, 30 procent minder verbruik, 30 procent meer binnenruimte. En als dan de technische staf begint te jammeren dat het een suv moest worden: „Dan verzinnen jullie maar iets anders, klojo’s.” Maar Stellantis heeft geen Musk, geen bazen met de geringste interesse in intelligente auto-architectuur. Meelopen is belangrijker dan zinvol meedoen met de evolutie. Daarom is de E-5008 nu al een van de domste auto’s van dit testseizoen. Alles opnieuw, Franse vrienden, van kop tot kont.