Vier keer goud bij de WK, maar ook Simone Biles âis niet perfectâ

Posted on October 8, 2023 by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Reportage

WK turnen Met vier titels keerde de Amerikaanse turnster bij de WK terug in de schijnwerpers. Maar Biles probeert vooral te relativeren.

Geertje Tuenter

8 oktober 2023 om 19:26

Leestijd 3 minuten

De Amerikaanse turnster Simone Biles zondag in actie op de balk, een van de vier onderdelen waarbij ze afgelopen week in Antwerpen een wereldtitel pakte. — **De Amerikaanse turnster Simone Biles** zondag in actie op de balk, een van de vier onderdelen waarbij ze afgelopen week in Antwerpen een wereldtitel pakte. Foto Kenzo Tribouillard/AFP

Simone Biles, zei haar coach Laurent Landi onlangs, is zo’n zeldzame turnster die nog beter presteert onder druk dan in trainingen. Ze is sterk in de spotlight, houdt van publiek. En dat is maar goed ook, want de afgelopen week waren er talloze momenten waarop letterlijk alle ogen in het Sportpaleis in Antwerpen op haar gericht waren. Zou ze het weer kunnen waarmaken? Hoeveel wereldtitels kan ze toevoegen aan de negentien die ze al heeft?

Na een volle WK-week waarin Biles in alle finales staat, is duidelijk: ja, ze kan het nog. Ze doet nog steeds dingen die niemand anders in zich heeft. Sterker: ze wordt steeds beter, zei haar andere coach, Cécile Landi. „Net als wijn”. Ook Biles zegt dat ze zich nog steeds ontwikkelt. „Ik heb er zin in om te zien wat er verder nog in zit.”

Biles (26), door het publiek onthaald als een superster, wint goud op de meerkamp en goud met het Amerikaanse team, goud op vloer, goud op balk en zilver op sprong. Alleen bij brug, haar minst favoriete onderdeel, eindigt ze niet op het podium. Biles is, met 37 medailles op WK’s en Olympische Spelen, de succesvolste turner aller tijden.

En dan is er nog die historische nieuwe sprong, de yurchenko met een dubbele salto gehoekt, die Biles voor het eerst op een internationaal toernooi laat zien. Een sprong die geen enkele andere vrouw kan, en waar trouwens ook niet al te veel mannen zich aan wagen. Heel moeilijk vanwege de hoogte die een turner ervoor moet kunnen halen – het springtoestel is bij vrouwen ook nog eens tien centimeter lager dan bij de mannen. Al een tijdje gonsde het in de turnwereld: zou Biles hem uitvoeren tijdens de WK? Ja, zo bleek kort van tevoren. Voor het eerst bij de kwalificaties, in het eerste weekend van het WK. Als ze niet zou vallen, zou de combinatie vanaf dan de ‘Biles II’ heten, ze had op sprong al een combinatie op haar naam staan.

Bij Biles’ aanloop gillen turnmeisjes op de tribune de longen uit hun lijf, en zelfs op de perstribune worden de telefoons tevoorschijn gehaald om dit moment te filmen. Vlak voor de landing schieten de handen van coach Laurent Landi nog even naar voren, maar ingrijpen is niet nodig. Biles staat, al zet ze een stevige pas naar achter met haar linkerbeen. Op haar score krijgt ze 0,5 punt aftrek, omdat haar coach vanwege veiligsheidsredenen op de mat staat en dat mag eigenlijk niet. Maar nog steeds eindigt ze vanwege de zeer hoge moeilijkheidsgraad met 15,266 ver bovenaan.

Internationale rentree

Biles lijkt er gedurende de week steeds meer lol in te krijgen. Tijdens de kwalificaties staat haar gezicht vaak serieus. En ook bij de teamfinale op woensdag is ze heel zenuwachtig, vertelt ze achteraf. Wat niet helpt is dat teamgenoot en trainingsmaatje Joscelyn Roberson tijdens de warming-up geblesseerd uitvalt en Leanne Wong plotsklaps voor haar moet invallen.

Maar wat ook meespeelt, zei Biles later, is dat het juist tijdens de teamfinale misging twee jaar geleden, bij de Olympische Spelen van Tokio. Daar kreeg ze last van de twisties, coördinatieverlies door mentale problemen, en moest ze zich terugtrekken. Later vertelde ze dat ze veel last had gehad van alle aandacht voor het proces tegen de inmiddels tot levenslang veroordeelde teamarts Larry Nasser, die ook haar heeft misbruikt, net als honderden andere turnsters. Hier in Antwerpen maakt ze haar internationale rentree, tien jaar nadat ze op dezelfde plek was gedebuteerd en haar eerste allroundtitel had gewonnen.

Na het teamgoud is de grootste druk er wel vanaf. Afgelopen vrijdag, bij de meerkampfinale, moet Biles vooral lachen als ze na bijna foutloze balk-, sprong en brugoefeningen, schijnbaar vanuit het niets, een fout maakt op vloer. Een knullig foutje is het: haar voet blijft hangen op de mat, ze struikelt en valt bijna voorover. Het is alsof ze even wil laten zien dat ze ook maar een mens is.

Als kort daarna blijkt dat ze alsnog het goud heeft en de Braziliaanse Rebeca Andrade voor blijft, valt haar mond open van verbazing – al kon de titel haar eigenlijk amper nog ontgaan. Bij de prijsuitreiking stromen, heel ongebruikelijk voor Biles, de tranen over haar wangen.

Maar die tranen zet Biles daarna meteen recht. Zeker, haar zesde allroundgoud is bijzonder. Maar – „ik zweer het” – ze had al vier uur iets in haar oog. En over die struikelpartij merkt ze opgewekt op: „Laat dat maar aan mij over.” Ze noemt zichzelf „onhandig”, al is dat normaal gesproken vooral buiten de turnhal.

Sprong met val

Later blijkt opnieuw dat ook bij Biles, logischerwijs, echt niet alles goed gaat. Bij de sprongfinale op zaterdag doet ze opnieuw die yurchenko double pike als haar eerste sprong. Ze haalt een enorme hoogte maar valt, misschien juist vanwege die hoogte, bij haar landing achterover op de mat. Die val, samen met de 0,5 punt aftrek voor de assistentie van haar coach, zorgt ervoor dat ze op zilver uitkomt. De Braziliaanse Andrade pakt de wereldtitel. Zelfs Simone Biles kan met een val geen wereldkampioen sprong worden.

Ook al gaat het sportief weer zo goed, Biles heeft het nog steeds wel eens moeilijk, zegt haar coach Cécile Landi na de meerkampfinale. „Ze is niet perfect. Ik wil niet dat mensen denken dat het makkelijk is.” Zelf vertelt Biles kort tegen journalisten hoe ze omgaat met de mentale druk van haar eerste internationale optreden sinds ‘Tokio’. Na de teamfinale had ze met haar psycholoog gepraat. Ze doet ademhalingsoefeningen met een app op haar telefoon. En ze heeft veel steun aan familie en vrienden, zegt ze. In de periode dat ze niet turnde, had ze opeens veel tijd om leuke dingen met hen te doen. Dat probeert ze ook nu door te zetten. Om het allemaal een beetje „normaal te houden”, om het turnen te relativeren.

Want ook al heeft het haar jaren geduurd voor ze het zich realiseerde, Biles weet nu: „Turnen is iets wat ik doe, en niet wie ik ben als persoon.”

Hebben mannelijke kangoeroes ook een buidel?

admin
November 14, 2024
0

Het is een koddig gezicht: een jonge kangoeroe die zijn kop uit de buidel van zijn moeder steekt. Zij kan met baby-aan-boord (of ‘joey’, zoals het jong in Australië heet) prima 50 kilometer per uur hoppen. Speciale buidelspieren klemmen het jong dan stevig tegen haar aan. Maar… is het wel altijd een zij? Of geeft ook de vader het jong soms een lift? En hoe zit dat bij andere buideldieren?

Er bestaat een enorme verscheidenheid aan buideldieren, van de platkopbuidelmuis van 4 gram tot de rode reuzenkangoeroe die zich kan meten met een gemiddelde Europese man. De nu uitgestorven Diprotodon optatum woog maar liefst drie ton.

De meeste buideldieren vind je in Australië en Nieuw-Guinea en de eilanden daaromheen. Daar leven vier groepen: buidelmollen, buideldassen, roofbuideldieren (waaronder de uitgestorven Tasmaanse buidelwolf, maar ook diverse buidelmuizen), en ten slotte klimbuideldieren. Die laatste groep omvat rasechte klimmers zoals koala’s, possums en koeskoezen, maar ook vliegende buidelmuizen, wombats die graven en kangoeroes die hoppen – hoewel er ook boomkangoeroes bestaan.

En dan zijn er nog drie groepen buideldieren in Zuid-Amerika, waaronder de opossums (niet te verwarren met de possums van Oceanië). Eén opossumsoort komt ook voor in de zuidelijke VS.

Niet alle buideldieren hebben een buidel. Sommige soorten, waaronder veel opossums, hebben een simpele huidplooi die de zogende jongen deels bedekt. Andere, zoals de opossummuizen, hebben helemaal geen buidel. Zij dragen hun zogende jongen gewoon mee in hun dikke vacht. Veruit de grootste groep buidelloze buideldieren zijn… alle mannelijke exemplaren. Van buidelmuis tot kangoeroe: alleen het vrouwtje heeft een buidel. (Sommige websites melden twee uitzonderingen: de water-opossum en de Tasmaanse buidelwolf. Maar hierbij gaat het om een huidflap die de mannelijke geslachtsdelen beschermt.)

Bij de zoogdiergroep waartoe wijzelf behoren, de placentazoogdieren, zijn de mannelijke en vrouwelijke geslachtskenmerken in aanleg hetzelfde. Ze ontwikkelen zich tot mannelijke of vrouwelijke kenmerken onder invloed van hormonen. Zo is de penis van de man ‘homoloog’ aan de clitoris en schaamlippen van de vrouw: hij is ontstaan uit dezelfde embryonale weefsels. Dit verhaal verklaart ook waarom mannelijke placentazoogdieren tepels hebben, en soms zelfs melkklieren.

Bij buideldieren gaat die embryonale ontwikkeling anders. Het mannetje ontwikkelt een balzak met testes op de plek waar het vrouwtje haar buidel en tepels krijgt, maar dat gebeurt uit verschillende embryonale weefsels. Scrotum en buidel zijn dus niet homoloog – mannetjes hebben buidel noch tepels.

De buidel is overigens een machtig orgaan, eigenlijk een externe baarmoeder. De jongen worden zéér onderontwikkeld geboren: bij kangoeroes al na drie tot vier weken. Het jong, kaal en blind en kleiner dan een kidneyboon, kruipt over de buik van de moeder naar de buidel – een precaire reis. In de buidel, die vanbinnen kaal is, zuigt hij zich klemvast aan een van haar vier tepels. Die laat hij twee maanden lang niet los. Zweetklieren in de buidel scheiden antimicrobiële stoffen af.

Na vijf maanden steekt het jong soms zijn kop uit de buidel; na acht maanden hopt hij zelf rond, maar drinkt nog wel bij de moeder. Hij heeft dan zijn eigen, grote tepel die met hem is meegegroeid en steeds precies aangepaste melk gaf. Intussen hangt er dan aan een piepkleine tepel alweer een nieuwe piepkleine joey.

Is er genoeg drinkwater in Noord-Brabant? ‘Ik vrees een nachtmerrie als de rechter zegt dat we minder mogen oppompen’

admin
November 14, 2024
0

Als een zaak onder de rechter is, heeft Rob van Dongen geleerd, moet je altijd „een beetje terughoudend” zijn. Maar de mogelijke gevolgen van het juridische geschil zijn in dit geval zo omvangrijk, dat de directeur van het drinkwaterbedrijf Brabant Water er toch wel wat over wil vertellen. „Dit kunnen heel spannende jaren worden”, zegt Van Dongen, gestoken in veiligheidslaarzen, op een van de 29 productielocaties, in Tilburg. Hij vreest „een nachtmerrie” als binnenkort de rechter uitspreekt dat Brabant Water op deze locatie niet langer 18 miljoen kubieke meter grondwater mag oppompen, maar slechts 14,7 miljoen kuub.

In dat geval, legt Van Dongen uit, zal hij de komende pakweg vijf jaar steeds opnieuw angstig moeten afwachten of de zomers niet te heet worden en de vraag naar water niet zo hoog is, dat aan het eind van het gebruiksjaar bedrijven van drinkwater moeten worden afgesloten. Zelfs nu al heeft het bedrijf „best een vervelend besluit” moeten nemen: nieuwe bedrijven ten westen van Tilburg die jaarlijks meer dan twintigduizend kuub drinkwater verbruiken, worden niet meer aangesloten. Gemiddeld verbruikt Nederland dagelijks ruim 130 liter water per persoon.

En het kan dus nog erger. Van Dongen: „Als wij minder water mogen oppompen, zou ik niet weten wat ik moet doen. Ik denk dat ik voor de deur van de provincie ga staan en vraag: zeggen jullie het maar, geef maar een tijdelijke ontheffing om toch meer water te winnen. De formele taak om te zorgen voor voldoende drinkwater ligt immers bij de provinciale overheid.”

Onverwachte afslag

De Tilburgse drinkwaterfabriek ligt op enkele kilometers afstand van een natuurgebied, de Regte Heide, dat al jaren kampt met verdroging en de gevolgen van te veel stikstof. Dit Natura 2000-gebied tussen Goirle en Riel, heeft dringend behoefte aan een opknapbeurt. Eigenaar en beheerder Brabants Landschap besloot, samen met de Brabantse Milieufederatie, bezwaar te maken tegen een natuurvergunning die drie jaar geleden door Brabant Water werd aangevraagd. Deze vergunning is een aanvulling op de in de jaren zeventig verstrekte vergunning voor de winning van jaarlijks 18 miljoen kuub water, wat Brabant Water tot enkele jaren geleden had beperkt tot 14,7 miljoen kuub.

In januari dit jaar stelde de rechter de natuurorganisaties in het gelijk. Van Dongen: „Niemand had deze uitspraak zien aankomen. De rechter nam een zeer onverwachte afslag. Dit was voor zover ons bekend de eerste keer dat een rechter een bestaande vergunning niet overeind laat.” Het drinkwaterbedrijf spande ijlings een kort geding aan, kreeg in een tussenvonnis gelijk en mocht, tot de definitieve uitspraak die eind dit jaar wordt verwacht, toch weer achttien miljoen kuub oppompen. Voorlopig.

Intussen proberen Brabant Water, de provincie en de natuurorganisaties tot afspraken te komen. Dat is nog niet gelukt. Van Dongen: „Niet iedereen lijkt te beseffen dat onze winning van grondwater er niet alleen voor zorgt dat consumenten en bedrijven van voldoende drinkwater kunnen worden voorzien. Als wij in heel Brabant zouden stoppen met oppompen, dan zouden sommige boeren nooit meer met hun tractor het land op kunnen. Dus mensen kunnen wel roepen dat wij minder water moeten oppompen, maar de werkelijkheid is weerbarstig. Ook voor de natuur op de Regte Heide zou het nauwelijks uitmaken, zo hebben onze eigen ecologische studies uitgewezen, want wij winnen het water in Tilburg op gemiddeld zo’n 130 meter diepte. Daar wortelen geen bomen.”

Verdroging schaadt de natuur

Ernst-Jan van Haaften
hoofd natuurbeheer Brabants Landschap

De natuurorganisaties betwisten dat er geen verband is tussen de grondwaterwinning en de staat van de Regte Heide. „Verdroging schaadt de natuur”, zegt Ernst-Jan van Haaften, hoofd natuurbeheer van Brabants Landschap. De Regte Heide, bijna zeshonderd hectare groot, is een afwisselend, glooiend landschap en wordt Europees beschermd, vooral vanwege de aanwezigheid van vochtige heide, beekdalen en vennen en moerasvegetatie zoals het zeldzame, lelieachtige, beenbreek en vele vogel- en vlindersoorten.

Verdroging maakt deze gebieden minder geschikt voor deze plant- en diersoorten. „En uiteindelijk verdwijnen ze”, zegt Van Haaften. De rechter heeft gevraagd om aanvullend ecologisch onderzoek, want, zo legt Van Haaften uit: „Diverse ecologische experts zijn het oneens over de effecten van de waterwinning op de natuur.”

Code rood

De rechtszaak in Brabant is een van de vele belemmeringen die de tien grote drinkwaterbedrijven ervaren in hun streven om aan de stijgende vraag te voldoen. Alle bedrijven hebben voor 2030 extra productiecapaciteit nodig, sommige al heel snel. Maar: „Het is helemaal niet zeker dat dit tijdig lukt”, schreef onlangs de vereniging van waterbedrijven Vewin in reactie op het regeerakkoord van het nieuwe kabinet. De kwestie in Brabant illustreert deze trend treffend.

Het bedrijf was enkele jaren geleden begonnen met extra grondwater oppompen in Tilburg, tot de vergunde achttien miljoen, aangezien in het westen en midden van Brabant „code rood” geldt; daar wordt méér water opgepompt en geproduceerd dan de gebruikelijke 90 procent. De laatste 10 procent worden normaliter als ‘operationele reserve’ aangehouden, voor hete zomers als de vraag ineens heel groot kan zijn, voor calamiteiten zoals breuken in leidingen.

Intussen stijgt de vraag jaarlijks met ongeveer 1,5 procent omdat de groei van de bevolking en de economie gewoon doorgaat

Rob van Dongen
directeur van Brabant Water

Daarnaast, legt Rob van Dongen uit, werkt het bedrijf aan een nieuwe winning, in het westen van de provincie, die over een jaar of vijf moet gaan produceren. Van Dongen: „De vraag is of dat lukt. Wij hebben ingenieursbureaus laten uitzoeken waar we nog op een traditionele manier meer water kunnen winnen zonder dat de omgeving daar last van heeft. Dat werd het West-Brabantse Kruisland. Die winning kan 3,5 miljoen kuub opleveren. Maar zelfs op deze locatie komen boeren in het geweer, omdat ze er weliswaar geen last van zullen hebben, maar bang zijn dat ze dat later wel zullen krijgen.” Ze zijn bijvoorbeeld bang voor verzilting en verzakkingen, beperking van hun bedrijfsvoering, en maken bezwaar. Dat kan de extra productie vertragen.

Datzelfde geldt voor twee andere projecten. Een nieuwe experimentele brakwaterfabriek in het Land van Altena opent deze maand en zal na een aantal jaren proefdraaien vanaf 2030 vijf miljoen kuub drinkwater leveren uit brak grondwater.

Verder start binnenkort de bouw van een proeffabriek, bij Bergen op Zoom, die vanaf 2032 tien tot vijftien miljoen kuub water kan produceren uit zeewater. Heel innovatief. Van Dongen: „De technische universiteiten staan in de rij om mee te mogen doen.” Nu de burgers nog zien mee te krijgen, want ook die kunnen bezwaren maken tegen vergunningen en dat lang volhouden, zoals tegen de bouw van de locatie, de aanleg van de transportleidingen en de winning van water uit de Schelde. „Steeds opnieuw komen we weerstand tegen. Dat leidt tot jarenlange procedures bij de Raad van State. En we hebben geen alternatief.”

Alhier, op de locatie Gilzerbaan, komt het water binnen.

Interieur van de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan van Brabant Water.

Standbeeld voor het kantoor van Brabant Water op de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan in Tilburg.

Foto’s Ruchama van der Tas

Besparen

Zoals gezegd mag Brabant Water dit jaar voorlopig nog achttien miljoen kuub winnen op de locatie nabij de Regte Heide. De rechter deed deze uitspraak in kort geding vooral omdat het dit jaar met de verdroging wel meevalt, door de overvloedige regenval in de vorige natte winter en het natte voorjaar. Ook de relatief koele zomer heeft de zorgen bij Brabant Water voor even weggenomen.

Maar wat als straks opnieuw drie zeer droge jaren volgen?

Botsing tussen mensheid en kunstmatige intelligentie

admin
November 14, 2024
0

Een botsing tussen de mensheid en een nieuw soort intelligentie, zo beschrijft Michael Safi, journalist van The Guardian, de afgelopen jaren. Een voorbode van een nieuw tijdperk, waarin kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol zal spelen. In de zevendelige serie Black Box portretteert en onderzoekt Safi het begin van dit nieuwe tijdperk: de eerste menselijke ontmoetingen met een zelfdenkende technologie waarvan de makers geen idee hebben wat die eigenlijk precies denkt. Na een inzichtelijke aflevering over het ontstaan van AI volgen verhalen over criminaliteit, liefde, gezondheidszorg en menselijk contact. Soms geven die reden tot zorg, op andere momenten juist reden tot hoop, maar bovenal zijn ze zorgvuldig onderzocht en goed verteld.

Luister naar