In verschillende Amerikaanse staten vonden zondagnacht extreme weersomstandigheden plaats, waarbij zeker 37 mensen omkwamen. Internationale persbureaus spreken van snel verspreidende bosbranden, stofstormen en tornado’s.
Een hevige storm verplaatste zich sinds vrijdag van het midden en zuiden van de VS naar de Oostkust. Meteorologen gaven de storm een ‘hoog risico’-classificering, wat zeldzaam is. Toch is dit soort extreem weer in de maand maart volgens deskundigen niet ongebruikelijk.
In Alabama proberen mensen spullen te redden uit een huis van een buurvrouw na een tornado.Foto Mickey Welsh/USA Today Network via ReutersEen verwoeste auto in Mississippi.Foto Rogelio V. Solis/APVlammen razen door een huis in Oklahoma.Foto Nick Oxford/APVerkoolde landbouwgrond in Texas.Foto Robin Jerstad/The San Antonio Express-News via AP
De doden als gevolg van het weer vielen onder andere in de staten Oklahoma, Alabama, Missouri, Mississippi en Arkansas. Honderden huizen werden verwoest.
In Oklahoma en Texas wordt gewaarschuwd dat het risico op bosbranden de komende week hoog blijft. In delen van North- en South-Carolina, Georgia en Florida blijft de dreiging op sterke winden, en misschien zelfs meer tornado’s, groot, meldt persbureau AP op basis van een meteoroloog.
De autoriteiten in Noord-Macedonië hebben een onderzoek ingesteld naar corruptie nadat een nachtclub zaterdagnacht afbrandde met zeker 59 doden als gevolg. „We hebben redenen om te vermoeden dat er in dit geval sprake is van omkoping en corruptie”, zei de Noord-Macedonische minister van Binnenlandse Zaken Panche Toshkovski volgens persbureau AP. Tien mensen die betrokken waren bij de organisatie van het optreden dat zaterdagnacht plaatsvond worden nog vastgehouden.
Uit een voorlopige inspectie van de discotheek in de stad Kocani bleek dat meerdere overtredingen waren begaan. Zo bleek de club geen geldige vergunning te hebben. Ook waren er 500 mensen aanwezig in de club die officieel een capaciteit van 250 man had. Bovendien waren er niet voldoende nooduitgangen, brandalarmen en brandblussers aanwezig, en konden hulpdiensten het pand niet goed genoeg bereiken. De overheid heeft een driedaagse inspectie aangekondigd in alle nachtclubs van het land.
Omliggende landen hebben toegezegd zo’n vijftig patiënten met de meest ernstige verwondingen te zullen helpen, en sommige landen sturen medische teams naar Noord-Macedonië. Ook de drie brandwondencentra in Nederland hebben voorbereidingen getroffen om gewonden op te nemen, al is nog niet duidelijk of die ook echt naar Nederland gebracht zullen worden voor medische hulp.
In het land met maar twee miljoen inwoners kennen veel mensen iemand die aanwezig was in de club. De regering heeft zeven dagen van rouw afgekondigd. Het jongste slachtoffer was nog maar 16 jaar oud. „We zijn allemaal in shock, en ik ben zelf ook geschokt: als moeder, als persoon, als president”, zei president Gordana Davkova Siljanovska.
De tafelschikking is een chaos. Het muzikale entertainment zegt vlak van tevoren af. De chefkok is hysterisch omdat zij geen steaks mag flamberen in de eetzaal. De toetjeskok is razend omdat de kleine kangoeroes waarmee hij zijn desserts heeft gedecoreerd worden afgekeurd: te beledigend. Een indringer met snor belandt tot zijn eigen verbazing tussen de eregasten. Een van de butlers zit gezellig te beppen met een voormalige First Lady.
Toch loopt het ogenschijnlijk op rolletjes, dit staatsdiner voor de Australische premier in het Witte Huis, bedoeld om de recent verzuurde verhouding tussen de VS en Australië weer in goede banen te leiden. De spanningen achter de schermen dringen niet tot de genodigden door: de staf vangt alles op, zoals dat hoort. Twee minder presentabele familieleden van de president, zijn alcoholverslaafde schoonmoeder en zijn klaplopende broer, zitten boven op hun kamers, buiten zicht en in kamerjas.
The Residence Netflix
Relativering
The Residence gaat over een moord in het Witte Huis – maar niet op de manier waarop we dat gewend zijngeraakt. Vergeet de bombast waarmee in traditionele series en films elke bedreiging van de orde in de presidentiële ambtswoning als een ramp van wereldformaat wordt gepresenteerd; in deze nieuwe, door Shonda Rhimes mede-geproduceerde krimi is het gewoon een groot, ingewikkeld huis, met 132 kamers, een enorm personeelsbestand en een uitgebreid veiligheidsprotocol. De president is een nogal fletse figuur: Perry Morgan en zijn echtgenoot (inderdaad, een gay echtpaar; een van de vele inclusieve speldenprikjes die de serie rijk is) zijn niet erg populair in Washington, horen we, en de regering presteert al een jaar slecht. De echte sterren hier zijn de stafleden, trouwer aan hun werkplek dan aan de tijdelijke bewoners, meer bezig met elkaar dan met de politiek. Die relativering alleen al komt als geroepen; The Residence werd vóór de herverkiezing van Donald Trump bedacht en gefilmd, maar biedt een welkome pauze van de stress die momenteel uit het echte Witte Huis klotst.
Scenarist Paul William Davies liet zich voor het script van de serie inspireren door het gelijknamige non-fictie boek van Kate Andersen Brower uit 2015, waarin ze middels interviews en archiefmateriaal een beeld schetste van de wereld achter die witte muren. In de serie zitten grappige weetjes verwerkt over de soms innige band tussen presidentiële families en hun bedienden: George Bush Sr. en zijn Barbara waren veel geliefder dan de Clintons, bijvoorbeeld. Maar The Residence is geen geschiedenisles: Davies schreef vooral een geestige, fantasierijke whodunnit, met soms bizarre uitweidingen en cameos. Kylie Minogue (de echte) treedt op als een soort levende jukebox, die haar geduld pas verliest als ze zeven keer haar grootste hit heeft moeten zingen en dan per se wil uitrusten in de ‘Lincoln Bedroom’; ‘Hugh Jackman’ (het achterhoofd van een acteur die een beetje op hem lijkt) blijft onvermoeibaar tapdansen om het gezelschap in een goed humeur te houden.
De gasten mogen namelijk niet meer weg. De president besluit onwillig tot een lockdown als blijkt dat er tijdens het diner een dode is gevallen. In de speelkamer boven, naast het biljart, wordt het lijk aangetroffen van A.B. Wynter, de onkreukbare, alom gerespecteerde personeelschef. Tot grote opluchting van het kringetje machtige mannen rond de president (Ken Marino als Harry Hollinger is een soort Elon Musk-light, een onuitstaanbare bemoeial zonder duidelijke kwalificaties) lijkt het een zelfmoord: dat geeft het minste geroddel. Maar dat is buiten Cordelia Cupp gerekend, ,,’s werelds beste detective”. Vanaf het moment dat zij op verzoek van de politie het huis en de tuin begint te onderzoeken staat niemand meer buiten verdenking.
Fanatiek vogelaar
Cupp is een glansrol van Ozu Aduba, die naam maakte als de labiele, ontroerende Suzanne ‘Crazy Eyes’ Warren in het vrouwengevangenisdrama Orange Is the New Black. Hier is ze allesbehalve ‘crazy’; Cordelia Cupp heeft een permanente poker face en blinkt uit in zwijgen, afwachten, luisteren. Ze is een fanatiek vogelaar (een liefhebberij die wel érg breed wordt uitgemeten) en loopt ook tijdens haar speurwerk rond met een dikke vogel – encyclopedie en een verrekijker – een typetje dus, dat dankzij Aduba reliëf krijgt. Dat geldt voor vrijwel alle rollen, hoe klein ook: de acteurs geven het hun alles, of ze nou een getergde kalligraaf, een beledigde bloemist of een verliefde technicus spelen.
Edwina Findley is geweldig als Sheila, een verdachte butler die in beschonken toestand de ene na de andere versie van haar avond opdist, met ogen en handen die een heel ander verhaal vertellen. Bronson Pinchot als geïmplodeerde Zwitserse patissier houdt de lippen stijf opeen, tot hij opeens losbarst met een intensiteit die doet terugdenken aan zijn briljante bijrol als galeriehouder Serge in de Beverly Hills Cop-films. Wat een leuke, vreemde acteur.
The Residence leent openlijk van z’n concurrenten in het lichtere crime-genre: één aflevering heet zelfs ‘Knives Out’ (ook Netflix) en de animaties en zoete piano-soundtrack roepen de gezellige sfeer op van het appartementencomplex uit ‘Only Murders in the Building’ (Disney+). Maar is dat erg? Het is goed toeven in dit chaotische Witte Huis, ondanks die steeds ingewikkelder lijkende moordzaak. De finale kregen recensenten nog niet te zien: ik kan u geen enkele hint geven.
<dmt-util-bar article="4886582" data-paywall-belowarticle headline="Het is goed toeven in het chaotische Witte Huis van The Residence. Het is hier niet de politiek, maar juist het personeel dat centraal staat.” url=”https://www.nrc.nl/nieuws/2025/03/17/het-is-goed-toeven-in-het-chaotische-witte-huis-van-the-residence-het-is-hier-niet-de-politiek-maar-juist-het-personeel-dat-centraal-staat-a4886582″>
Vakbond de Kunstenbond vraagt om een extern onderzoek naar het recente vertrek van de directeur van het Fries Museum in Leeuwarden. Directeur Kris Callens vertrok op 1 februari, volgens berichtgeving in de Leeuwarder Courant van dit weekend zou grensoverschrijdend gedrag daarbij een rol hebben gespeeld. „Op het moment dat je zegt ‘je gaat weg’, moet een toezichthouder ook transparant zijn over de reden”, aldus bondsbestuurder Pepijn ten Kate.
De Leeuwarder Courantberichtte afgelopen weekend dat „over een periode van tien jaar, bijna zijn gehele directeurschap, tien vrouwen Callens beschuldigen van seksueel overschrijdend gedrag”. Daarnaast waren er nog drie gevallen waarin het grensoverschrijdend gedrag „geen seksuele component” zou hebben. De krant heeft voor het onderzoek contact gehad met ruim zeventig medewerkers, oud-medewerkers, getuigen en mensen uit de culturele sector die in hun werk met hem te maken hadden. De beschuldigingen, aldus het artikel, lopen uiteen van seksueel getinte opmerkingen tot een vermeende aanranding.
De Raad van Toezicht van het Fries Museum zou december vorig jaar op de hoogte zijn gebracht van meldingen. Begin dit jaar vertrok Callens als directeur van het Fries Museum en het (eveneens in Leeuwarden gevestigde) Keramiekmuseum Princessehof, waar hij in 2015 begon. Als redenen voor zijn vertrek gaf de Raad van Toezicht een aanstaande reorganisatie in verband met een bezuiniging en een al gepland evaluatiegesprek. Voorzitter van de Raad van Toezicht Hayo Apotheker bevestigt desgevraagd in de Leeuwarder Courant niet dat er een verband is met de meldingen: „Het kan chronologisch toeval zijn dat dit ook speelt. […] U suggereert nu dat dit een oorzakelijk verband heeft, maar die mening laat ik bij u.”
Minister Eppo Bruins (Cultuur, NSC) laat in een schriftelijke reactie weten: „Ik verwacht dat alle instellingen die van mijn ministerie subsidie ontvangen actief beleid voeren voor een veilige werkomgeving. De Raad van Toezicht is verantwoordelijk om daarop toe te zien, ik reken erop dat zij die rol serieus nemen.” Op deze kwestie wil de minister in zijn reactie niet ingaan: „Over de redenen van vertrek en wat is afgesproken tussen de Raad van Toezicht en de voormalig directeur doe ik geen mededelingen, dat is aan hen beide.”
Kris Callens was tien jaar directeur van beide musea. Onder zijn leiding nam het bezoekersaantal van het Fries Museum drastisch toe, onder meer dankzij opvallende tentoonstellingen rond het Leeuwarden-Friesland Culturele Hoofstad van Europa-jaar 2018.