Wolf Bram was zijn schuwheid verloren en mag definitief worden afgeschoten, rechter gaat niet mee in bezwaren van dierenorganisaties

De rechter heeft zich woensdag gebogen over een provinciale vergunning om wolf GW3237, bekend als wolf Bram, af te schieten. De wolf, die met een roedel op de Utrechtse heuvelrug leeft, beet op 19 mei bij Landgoed Den Treek een hardloper twee keer in haar been.

De afschietvergunning werd op 9 juli verstrekt op basis van advies van onder andere de Zoogdierenvereniging, en een rapport van adviesbureau EcoNatura. Die partijen adviseerden allebei om de wolf af te schieten, op basis van het zogenoemde nationale wolvenplan. Dierenrechtenorganisaties gingen in beroep.

Woensdagmiddag wees de rechter het schorsingsverzoek af: wolf Bram mag onder vergunning afgeschoten worden.

Bijtincidenten

Wolf Bram is opgegroeid tussen de mensen en zorgt al sinds vorig jaar voor onrust bij bewoners en bezoekers van de Utrechtse heuvelrug. Honden en hardlopers werden aangevallen en er verscheen beeldmateriaal van onschuwe wolven die mensen benaderden.

Bij drie incidenten wijst dna-materiaal erop dat het daadwerkelijk wolf GW3237 betrof. Het meest recente geval is de gebeten hardloopster in Den Treek. Maar uit dna-onderzoek bleek ook dat wolf Bram in juli 2024 een vijfjarig meisje beet op Landgoed Den Treek, en eind die maand op de Utrechtse heuvelrug een ander kind licht verwondde. De Zoogdiervereniging ging uit van ‘krabwonden’, maar de onderzoekers van EcoNatura wezen op bijtwonden.

Schuwheid verloren

Wolf Bram was zijn schuwheid verloren; een belangrijke aanleiding voor het verstrekken van de afschietvergunning. De rechter ging niet mee in het argument van dierenrechtenorganisaties dat zijn afwijkende gedrag ook aan defensiviteit van zijn roedel zou kunnen liggen, anders dan habituering, het wennen aan mensen.

Het is het tweede geval van een wolvenafschietzaak waar dierenrechtenorganisaties geen gelijk krijgen. In mei verloren de natuurbewegingen al een zaak over het afschieten van een wolf in Gelderland. Die wolf, die ze ‘Hubertus de Martelaar’ doopten, beet in april een hardloper op de Veluwe. Eerdere vergunningen om de wolf met paintballgeweren te beschieten sneuvelden, de rechter vond de werkzaamheid daarvan onvoldoende bewezen.

Zoom in

Ook de provincie Utrecht was in september 2024 van plan om wolf Bram een zender op te plakken en het dier af te schrikken met paintballgeweren. Dat idee sneuvelde na bezwaar van dezelfde natuurbewegingen die ook deze rechtszaak aanspanden – die betreuren inmiddels dat de provincie niet verder op die tactiek heeft doorgezet, zeiden ze in de rechtszaal. De provincie Utrecht maakte sinds de incidenten met de kinderen vorig jaar al plannen voor het afschieten van wolf Bram, sindsdien werd gewacht op de vergunning. De provincie heeft inmiddels ook een vergunningsaanvraag lopen voor het vangen, zenderen en weer schuw maken van de hele wolvenroedel.

Dichtgooien

Volgens de dierenrechtengroepen was er nog één maatregel die de provincie niet in overweging nam, naast honden aanlijnen, mensen inlichten en kinderen niet los laten lopen: het gebied van de Utrechtse heuvelrug volledig dichtgooien voor mensen. De welpjes en wolf Bram zouden daardoor weer van de mens kunnen ontwennen.

Een „schijnoplossing”, riep de rentmeester van het private landgoed Den Treek, Wilbert Nijlant, vanuit het publiek. Landgoed Den Treek zou eerder zijn afgesloten, en de incidenten met de kinderen zouden juist in die tijd hebben plaatsgevonden.

De rechter ging daarin mee. Het afsluiten van het gebied zou daarnaast onwerkbaar zijn. Of de wolvenroedel zou overleven of zich beter zou gedragen na de dood van vaderwolf Bram blijft vooral „theoretisch”.

De rechtszaal was gevuld met bezoekers: omwonenden van de natuurgebieden waar de roedel leeft, de opzichters van de landgoederen, leden van Extinction Rebellion. Een lokale afdeling daarvan protesteerde begin deze week tegen het afschieten de wolf.

Door die dynamiek had de zitting wat weg van een proxy-oorlog: onder het juridische conflict tussen dierenrechtenorganisaties en de provincie, zat een strijd om het mandaat der kennis tussen mensen die zich met de wolf bezighouden. In Utrecht speelt die strijd al langer rond wolf Bram: ecoloog Erwin van Maanen, die namens EcoNatura optrad tijdens de zitting, zei vorige zomer tegen de NOS dat deskundigen bij de Zoogdierenvereniging in Utrecht te eenzijdig waren in het „milde” advies dat zij toen gaven om de wolven te zenderen en af te schrikken.

Bij de afschietvergunning gaven de Zoogdierenvereniging en EcoNatura eenduidig advies. De rechter ging niet mee in het argument dat de provincie zich te eenzijdig zou laten informeren door die twee partijen. „Dat de conclusies van de wolvenexperts eenduidig zijn, betekent niet dat zij eenzijdig zijn.”

De afwijzing van de rechter betekent dat de vergunning niet meer wordt opgeschort. De Faunabescherming gaat nog in bezwaar, zegt haar advocaat na de uitspraak, „als de wolf dan niet al is afgeschoten”. Hoe en wanneer dat gaat gebeuren, dat is een tweede vraag: mede-probleemwolf Hubertus in Gelderland mag sinds 16 mei worden afgeschoten, maar is nog niet gevonden.

Delen





Mail de redactie