Wolf bijt man: ‘Dit is waar we al vijf jaar voor waarschuwen’

„De paniek, de geluiden, de bebloede arm van die man, de gewonde dieren die in de wei lagen, de wolf die nog steeds achter schapen aan zat. Het was vreselijk”, zegt Johan Moes (53) uit het Drentse Wapse, gemeente Westerveld. Zondagochtend vroeg werd hij door een dorpsgenoot gebeld die hem vertelde dat een wolf door zijn hekwerk was gedrongen en achter zijn schapen aan zat. Binnen „twee of drie minuten” was Moes ter plekke. In de tussentijd had de wolf niet alleen de schapen, maar óók de man aangevallen.

Het is rond zeven uur als de man, die hobbymatig schapen en geiten houdt, consternatie in zijn wei zag. Ondanks de omheining met stroomdraden, specifiek om wolven weg te houden van zijn dieren, is er toch een binnengedrongen. De man belt Moes en gaat dan met een hooivork en een schep de wei in, in een ultieme poging zijn dieren te beschermen. Maar in plaats daarvan wordt de man zélf door de wolf in zijn arm gegrepen.

Moes, die nog geen minuut na de aanval aankomt, belt de politie. „Die wilde in eerste instantie niet komen, tot duidelijk werd dat het om een mensgerichte aanval ging.” Uiteindelijk besluit burgemeester Rikus Jager, in samenspraak met experts, dat de wolf, die op dat moment nog steeds op het terrein aanwezig is, afgeschoten moet worden. „Het was een heftig besluit”, zegt Jager daarover, maar een waar hij helemaal achterstaat. „Ik heb ooit bij een voorlichtingsavond over de wolf gezegd: als ik de keuze moet maken tussen mens en wolf dan is voor mij de keuze helder. Vandaag moest ik die keuze maken.”

Kantelpunt

Sinds de terugkeer van de wolf in Nederland woedt er een felle discussie over zijn aanwezigheid. Natuurbeheerders zijn verheugd dat de wolf zich hier weer heeft gevestigd. Met name schapenhouders, die hun dieren regelmatig ten prooi zien vallen aan het roofdier, zijn hem liever kwijt dan rijk en pleiten voor regulering. Niet eerder werd een mens aangevallen. Is dit een kantelpunt in de discussie?

„Dat hoop ik wel”, zegt Saskia Cahuzak, voorzitter LTO vakgroep Schapenhouderij. „Dit is waar we al vijf jaar voor waarschuwen.” Nederland is te klein voor de wolf, zegt ze. Daarmee wil ze overigens niet zeggen dat de wolf helemaal het land uit moet. „Dat gaat ook niet. Dan is er een hek nodig langs de hele grens. Maar we moeten wél het aantal wolven gaan reguleren, punt.”

Dat onderschrijft Arnold Michielsen, die als voorzitter van de werkgroep Fauna bij de LTO de wolf in zijn dossier heeft. „In de hoofdlijn zeggen wij: er is geen echte natuur in Nederland. Dus we zullen moeten beheren en beheersen om een goede diversiteit te behouden.” Dat geldt bij uitstek voor de wolf, zegt hij. „We zien een groei van 30 procent wolven per jaar. Je kan je afvragen of we dat moeten willen in zo’n dichtbevolkt gebied.”

Ook Michielsen hoopt dat het de discussie zal doen kantelen. „Dit soort situaties doen ook juist afbreuk aan het draagvlak vóór de wolf.”

Lees ook dit artikel: Nergens zorgt de wolf voor zo veel onrust als in Drenthe

Stroomdraden

Draagvlak of niet, we zullen moeten leren samenleven met de wolf, zegt wolvenexpert Leo Linnartz. „En vooral niet de cowboy gaan uithangen en de confrontatie op deze manier opzoeken.” Het is natuurlijk heel erg wat er gebeurd is, vindt ook hij, maar we moeten niet vergeten dat „de man óók de wolf aanviel”. De wolf zag in dit geval, waarschijnlijk geschrokken door de stroomdraden, geen uitweg meer. „En een in het nauw gedreven wolf maakt, net als een kat, gekke sprongen.”

Linnartz denkt, gebaseerd op het Interprovinciaal Wolvenplan, dat de wolf misschien te snel is afgeschoten. In dat plan worden verschillende situaties omschreven en hoe daarop gehandeld moet worden. „Volgens het plan gaat het om een probleemsituatie, niet om een probleemwolf. Maar ik begrijp, gegeven de omstandigheden, wel dat er in deze situatie gekozen is om snel te handelen.”

Als ik de keuze moet maken tussen mens en wolf dan is voor mij de keuze helder

Rikus Jager burgemeester

Burgemeester Rikus Jager heeft vanuit de bevolking goede reacties gekregen op het afschieten van de wolf. „De wolf is hier elke dag onderwerp van gesprek. En elke dag wordt er wel een wolf gesignaleerd. Er zijn mensen die het bos niet meer in durven.” Dit incident helpt daarbij niet. „Vooral voor het gezin zelf is het afschuwelijk”, zegt hij. „Zij zullen wat ze hebben gezien nooit meer van hun netvlies kunnen krijgen.”

We wisten dat dit een keer zou gaan gebeuren, zegt Johan Moes. Hij zucht hoorbaar. „Elke keer als de telefoon gaat denk ik: het is weer mis. Dat geldt voor ons allemaal hier. Wij hebben elke dag de wolf in ons hoofd.”

Lees ook dit artikel: ‘De vraag is niet óf je een wolf mag doden, maar met welke reden’