Tienduizenden inwoners van de Turkije hebben vrijdag geprotesteerd tegen de arrestatie van Ekrem Imamoglu, de grootste politieke rivaal van president Recep Tayyip Erdogan. Dat melden internationale persbureaus. In Istanbul, de grootste stad van het land, demonstreerden volgens de oppositie zeker driehonderdduizend mensen. Het gaat om het derde protest op rij, nadat Imamoglu, de burgemeester van Istanbul, werd gearresteerd op verdenking van corruptie. Hij zou worden benoemd tot presidentskandidaat voor de verkiezingen van 2028.
Als beoogd voorman van de centrumlinkse Republikeinse Volkspartij (CHP) wordt Imamoglu gezien als belangrijke politieke tegenstander van Erdogan bij de Turkse verkiezingen van 2028. Vorig jaar versloeg de CHP de AK-partij van Erdogan bij lokale verkiezingen in Istanbul. Internationaal werd de arrestatie van Imamoglu de afgelopen dagen sterk veroordeeld. Imamoglu zelf sprak op X van „een coup tegen de wil van het volk”. Een Turkse politicoloog noemt het een „staatsgreep tegen de oppositie”.
In Istanbul gold vrijdag een demonstratieverbod. Bruggen en wegen waren uit voorzorg afgesloten. Daarop hebben actievoerders zich verspreid over de stad. Ook in andere Turkse steden, zoals hoofdstad Ankara en kustplaats Izmir vonden manifestaties plaats. Bij de protesten zijn vrijdag zeker 97 mensen opgepakt, meldt de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya. Ook zouden er opnieuw harde confrontaties tussen politie en demonstranten zijn geweest.
Bij protesten op donderdag gebruikte de politie traangas en rubberkogels. Daarop werden tientallen actievoerders opgepakt, net als zeker 37 mensen die volgens de autoriteiten „provocerende berichten” over de arrestaties op sociale media hadden geplaatst.
Lees ook
Erdogan schakelt tegenmacht bij voorbaat uit met arrestatie oppositieleider
Paus Franciscus mag zondag het Gemelli-ziekenhuis in Rome verlaten en terugkeren naar zijn vertrekken in het Vaticaan. Dat heeft de dokter die zijn medische team leidt, Sergio Alfieri, zaterdag bekendgemaakt in een persconferentie en dat meldt ook het officiële kanaal Vatican News.
Het zal „veel tijd” kosten voor de 88-jarige paus om helemaal te genezen, zei Alfieri. Franciscus moet twee maanden rust nemen en zal in die periode in elk geval geen inspannende ontmoetingen kunnen hebben of afspraken met grote groepen bijwonen.
De paus heeft, wanneer hij zondag wordt ontslagen, vijf weken in het Gemelli-ziekenhuis gelegen. Daar kwam hij op 14 februari binnen met kortademigheid. Later bleek dat hij last had van een „complexe dubbele longontsteking”. Zijn toestand werd een week later bestempeld als kritiek. Hij had twee zware astma-aanvallen, kreeg zuurstof toegediend en een bloedtransfusie vanwege bloedarmoede.
Borstvliesontsteking
In de afgelopen week ging paus Franciscus snel vooruit, zegt Alfieri. Eerder op de dag kondigde het Vaticaan al aan dat hij de menigte die sinds zijn opname steeds buiten het ziekenhuis staat, zondag zou begroeten en zegenen. Op 6 maart publiceerde het Vaticaan een audioboodschap van Franciscus, waarin hij mensen bedankte voor hun gebeden en berichten.
Zijn longen zijn een zwakke plek van de paus. Op 21-jarige leeftijd kreeg hij borstvliesontsteking, waardoor een deel van een van zijn longen moest worden verwijderd. Tijdens de twaalf jaar van zijn termijn als paus is hij meerdere keren opgenomen geweest. In maart 2023 bracht hij drie nachten in het ziekenhuis door met bronchitis. Zijn toestand was niet eerder zo slecht als in de afgelopen weken.
Het Duitse chemieconcern Bayer heeft een nieuwe klap gekregen vanwege zijn onkruidverdelger Roundup: een jury in de Amerikaanse staat Georgia veroordeelde het bedrijf tot het betalen van 2,1 miljard dollar (1,93 miljard euro) aan een man die beweert kanker te hebben gekregen door het middel. Dat melden internationale persbureaus.
Het gaat om een schadevergoeding van 65 miljoen dollar, met daarbovenop een boete van 2 miljard dollar. Bayer gaat tegen de uitspraak in hoger beroep. In het verleden slaagde het bedrijf er naar eigen zeggen in om de boetes op die manier met 90 procent te verlagen.
Tienduizenden rechtszaken
Sinds Bayer in 2018 de Amerikaanse landbouwgigant Monsanto voor 59 miljard euro overnam, wordt het chemieconcern achtervolgd door rechtszaken over Roundup. Dat onkruidbestrijdingsmiddel, oorspronkelijk een merk van Monsanto, bevat het omstreden bestanddeel glyfosaat. Tegenstanders vermoeden een verband tussen glyfosaat en ziektes als Parkinson en kanker. Voor dat laatste verband is ondanks jaren wetenschappelijk onderzoek echter geen sluitend bewijs.
Lees ook
Bij wetenschappers klinkt zorg over pesticide glyfosaat, bij de toelatingsinstantie niet. Hoe komt dat?
Dat weerhield tienduizenden mensen er niet van om Monsanto (en later Bayer) aan te klagen vanwege diens vermeende rol in het veroorzaken van gezondheidsschade met Roundup. In 2020 betaalde Bayer al eens een schikking van bijna 10 miljard dollar (9 miljard euro) om zo’n 95.000 zaken af te kopen. Op dit moment lopen er nog 60.000 vergelijkbare zaken tegen het bedrijf.
Diep in het rood
De rechtszaken zijn een flinke financiële last voor de Duitse chemiereus. Boekte Bayer tot en met 2019 ieder jaar miljardenwinsten, sindsdien doken de cijfers mede door de schadeclaims regelmatig diep in het rood. Over 2024 leed het concern een netto verlies van ruim 2,5 miljard euro. Op de aandelenbeurzen verloor het Bayer-aandeel sinds de overname van Monsanto driekwart van zijn waarde.
Ondanks de omstreden status van glyfosaat keurde de Europese Commissie het middel eind 2023 voor nog eens tien jaar goed voor gebruik binnen de Europese Unie. In Nederland gebruikt negen op de tien akkerbouwers het product. Eind vorig jaar meldde onderzoeksplatform Follow the Money dat in Nederland jaarlijks zo’n 42.000 hectare grond wordt bespoten met glyfosaat of een vergelijkbaar bestrijdingsmiddel.
Hoewel het middel bewezen schadelijk is voor de biodiversiteit en de waterkwaliteit, wordt het ook gebruikt in 108 grondwaterbeschermingsgebieden, en in de buurt van 96 beschermde Natura 2000-gebieden. Ongeveer 670.000 mensen wonen binnen 250 meter van een akker die wordt bespoten met glyfosaat, aldus Follow the Money.
In de spectaculairste editie van Milaan-Sanremo in decennia deed Mathieu van der Poel zaterdag iets wat niet veel wielrenners gegund is: winnen van Tadej Pogacar. Op de finish in San Remo verwees hij de beste renner van de wereld in een sprint naar de derde plek, na een onverwacht lange en meeslepende finale. De Italiaan Filippo Ganna werd tweede.
Van der Poel (30) won Milaan-Sanremo al eens eerder, in 2023. Ook toen klopte hij Pogacar. Die staat na vijf deelnames nog altijd op nul zeges in ‘La Primavera’, traditioneel de eerste grote klassieker van het wielerseizoen. Het was de eerste eendagskoers in een jaar waar hij aan de start verscheen en niet won.
Ook dit jaar had Pogacar (26) weer nadrukkelijk zijn zinnen gezet op Milaan-Sanremo. Die wedstrijd begint onderhand een obsessie te worden voor hem. Hij maakt er geen geheim van dat hij álle belangrijke wielerwedstrijden – grote rondes én eendagskoersen – ten minste eenmaal in zijn carrière wil winnen.
Vroege aanval onmogelijk
‘La Primavera’ is voor Pogacar „het moeilijkste wielermonument om te winnen”, zo zei diens teammanager José ‘Matxin’ Fernandez vorig jaar tegen NRC. De koers is extreem lang – dit jaar 289 kilometer – en voor 90 procent vlak. Dat betekent dat een vroege aanval, de specialiteit van Pogacar, praktisch onmogelijk is: Milaan-Sanremo wordt traditioneel beslist op de laatste klim, de Poggio, of in de straten van San Remo. Renners zoals Van der Poel afschudden, die een sterkere sprint in de benen hebben, is praktisch onmogelijk.
Van der Poel was zó sterk vandaag. Maar volgend jaar ben ik terug voor méér
Toch is dat wat Pogacar dit jaar probeerde. De eerste uren van de koers reden de renners door wind en regen, maar eenmaal aan de Ligurische kust brak de zon door. Op de Cipressa, de voorlaatste beklimming op 25 kilometer van de finish, trok Pogacar ten aanval. Alleen van Van der Poel en de Italiaanse tijdrijder Filippo Ganna konden volgen. De kopgroep hield stand tot in San Remo – uniek en ongekend voor deze koers, die doorgaans beslist wordt in het laatste kwartier en decennia geleden voor het laatst een beslissende demarrage kende op de Cipressa.
Vanaf de voet van de laatste klim, de Poggio, lanceerde Pogacar de ene aanval na de andere. Het lukte hem niet om Van der Poel te lossen. Ganna moest er wel af, maar die vond – dankzij een razendsnelle afdaling – in de laatste kilometer toch weer in aansluiting bij de twee koplopers.
Juiste tactiek
Op de Via Roma in San Remo moest een sprint de beslissing brengen. Van der Poel ging op tweehonderd meter van de finish aan. Ganna moest een gaatje laten vallen, Pogacar volgde in diens wiel. Ze kwamen er niet meer bij – op de finish kon Van der Poel zijn handen juichend de lucht in steken. „Ik wist dat dit de juiste tactiek was”, zo zei hij na afloop voor de camera van Eurosport.
Voor Van der Poel was dit de zevende zege in een van de ‘monumenten’, de vijf belangrijkste klassiekers van de wielerkalender. Pogacar – ook zeven monumenten op zijn naam tot nu toe – moest terug naar zijn huis in Monaco zonder zege. Zijn ploegleider Mauro Gianetti zei na afloop dat zijn kopman „op waarde” geklopt was door Van der Poel.
Pogacars obsessie met Milaan-Sanremo zal op z’n minst nog een jaar langer moeten duren. „Van der Poel was zó sterk vandaag”, zei hij na afloop. „Ik moet genoegen nemen met plek drie. Maar volgend jaar ben ik terug voor méér.”
