Voor de eerste sneeuw valt in de Alpen trainen topskiërs in Zuid-Limburg

Op de babyhelling van SnowWorld in Landgraaf brengt een vader zijn kind de eerste beginselen van het skiën bij. Het kind glijdt veilig tussen vaders benen en geniet. Maar dan komen de tranen. „Ik wil naar hui-huis”, klinkt het luidkeels. De vader schakelt over naar sneeuwballengooien – hopelijk staan ze daarna weer op de lange latten.

De babyhelling ligt haaks op de onderkant van een van de twee vijfhonderd meter lange pistes van de overdekte hal in het Zuid-Limburgse dorp Landgraaf. Daar gaat het er een stuk serieuzer aan toe.

Trainers van het Britse Impulse Racing staan op verschillende plekken op de piste om goed te kunnen zien hoe hun pupillen afdalen. Ze zijn deze week met ruim veertig skiërs naar Landgraaf gekomen. In de baan naast hen ronden talentvolle tieners van de Franse Skiclub Chatel, dertien jongens en meisjes, met ogenschijnlijk speels gemak slalompaaltjes. Coach Loic Vuarand zet met zijn skistok een tekening in de sneeuw om te laten zien hoe de afdaling nóg perfecter kan.

Het vlakke Nederland is geen voor de hand liggende plek voor skiën op niveau. Zuid-Limburg is de heuvelachtige uitzondering op de platte regel, maar serieuze bergen vind je er niet. En SnowWorld Landgraaf mag dan aan een straat liggen die Witte Wereld heet, op deze fraaie oktoberdag oogt de omgeving groen en klimt de temperatuur naar bijna twintig graden.

Maar binnen is het altijd min vijf en ligt er voldoende sneeuw. „Ideaal”, vindt Vuarand, die met zijn team al zes jaar in Landgraaf komt. „Zeker als je met jonge skiërs op pad gaat, kunnen de omstandigheden ergens hoog op een gletsjer bar zijn. Áls je er al kunt trainen. Klimaatverandering zorgt alleen maar voor meer onzekerheid.”

De dertienjarige Française van Britse komaf, Elodie Livock, is voor de eerste keer met Skiclub Chatel in Zuid-Limburg. „Het is een mooie ervaring om hier voor het begin van het echte seizoen al te kunnen trainen.” Ze staat niet alleen op de ski’s, maar doet ook aan krachttraining. „Misschien haal ik het echte topniveau”, zegt ze bescheiden. „Anders word ik ski-instructeur.”

Skiclub Chatel levert soms atleten van niveau af. Vuarand trainde in Landgraaf en eerder de negentienjarige June Brand, actief in de World Cup.

Populaire hangplek

De Wilhelminaberg, de heuvel waar SnowWorld op ligt, is anders dan de meeste andere heuvels in Zuid-Limburg geen natuurlijke. Het is een afvalberg ontstaan uit restgesteente van de Staatsmijn Wilhelmina, die hier van 1906 tot 1969 gevestigd was. Na de sluiting werd een deel van het terrein omgevormd tot natuur- en recreatiegebied. Tijdens Pinkpop is de Wilhelminaberg ook een populaire hangplek, waar muziekfans zonder toegangskaartje wat mee hopen te krijgen van de optredens op het festivalterrein beneden.

SnowWorld opende haar deuren in 2001, aanvankelijk met een oefenhelling en een lange piste. Die piste was op dat moment met zijn vijfhonderd meter de langste ter wereld. In 2003 kwam daar nog een even lange piste bij, die geschikt is voor wedstrijden van de wereldskibond, de FIS. Er worden geregeld officiële wedstrijden gehouden, zoals eind september nog het Indoor Lowland Championship.

Nog eens vijf jaar later volgde een tweede oefenhelling en hotel met honderd kamers. Ze worden bezocht door amateurs en World Cup-teams uit de hele wereld, vertelt Erik Hovens, die als medewerker groepsreserveringen veel van de contacten onderhoudt.

Het vlakke Nederland is geen voor de hand liggende plek voor skiën op niveau. Toch komen talentvolle skiërs naar SnowWorld in Landgraaf om te trainen.
Merlin Daleman

Soms weet SnowWorld niet eens dat topsporters Landgraaf aandoen. Hun vaardigheden verraden dat het toppers zijn, maar door hun helmen zijn ze niet altijd herkenbaar.

Vandaag trainen er twee teams, maar dat kunnen er ook twintig zijn. Het seizoen voor skiteams loopt in oktober, als meer recreanten zich in Landgraaf melden, langzaam ten einde. Vanaf die maand zoeken de meeste ploegen de sneeuwgebieden op. Alleen als het daar bar en boos is, kan het zijn dat ze nog voor een paar dagen of een weekje terugkeren in Landgraaf. General manager Pascal Gulpen van de indoorski-accommodatie: „Hier zijn de omstandigheden altijd gelijk. Waar je in de bergen om vijf, zes uur ’s middags naar beneden moet, kun je hier veel langer terecht.”

De meeste teams komen naar Landgraaf in juli, augustus en september. „Een van de twee langste pistes is dan zelfs exclusief in gebruik bij ploegen”, vertelt Hovens. „Twee banen zijn dan ingeijst om ook die omstandigheden te kunnen trainen.” Er zijn fitnessvoorzieningen en ruimtes waar teams hun materiaal kunnen opslaan en onderhouden.

Grassroots

Volgens Gulpen is de toeloop in de zomer inmiddels dusdanig dat het moment nadert om serieus te bekijken of het voor SnowWorld niet verstandiger is om in die periode beide lange pistes beschikbaar te stellen voor trainende teams. „Dat wordt een lastige afweging, omdat we ook mensen uit de omgeving hebben, zoals jaarkaarthouders, die hier het hele jaar willen kunnen skiën.”

Phil Brown was coach van het Britse jeugdteam toen hij de accommodatie in Landgraaf leerde kennen. „De wereldskibond organiseerde hier een conferentie, ik was onder de indruk. Vanaf het jaar daarna ben ik consequent blijven komen. Alleen tijdens de coronapandemie kon dat even niet.”

Brown komt nu niet meer als coach van het Britse jeugdteam, maar als trainer van Impulse Racing, een skischool voor kinderen en jongeren van iets minder gevorderd niveau. „Grassroots-werk dat ook bijdraagt aan de vijver van talenten, waaruit de Britse bond kan putten.”

Van een ding geniet hij het meest, zegt Brown. „Het moment dat ouders en kinderen, die hier voor het eerst komen, in het horecagedeelte hun neus tegen de ruit drukken en omhoog de piste op kijken. Bij ons in Groot-Brittannië zijn de langste indoorbanen nog niet half zo lang als die in Landgraaf. Dan is het moeilijk om je vooraf een voorstelling te maken van de lengte van de piste hier.”