Van ‘Hier woont mama nu’ tot ‘Big Sugar’ – Dit zijn de beste podcasts van dit moment

Podcastgids Om de haverklap verschijnen er nieuwe podcasts. Welke zijn de moeite waard? NRC’s Podcastclub, bestaande uit audioliefhebbers en -makers, deelt maandelijks de nieuwe titels die je in geen geval mag missen (bijgewerkt op 21 augustus).

Het aanbod van podcasts groeit continu. Daarom tipt NRC wekelijks drie interessante nieuwe titels. De beste podcasts uit onze selectie voegen we toe aan deze gids, die we maandelijks bijwerken.

1Hier woont mama nu

Op de moeder-kindafdeling van de gevangenis van Brugge verblijven veroordeelde vrouwen met jonge kinderen tot drie jaar. En geen dag ouder, want wanneer een kind die leeftijd bereikt, zijn de moeders gedwongen hun kinderen aan de buitenwereld over te geven, in de hoop dat ze met hun opvoeders zo vaak mogelijk op bezoek zullen komen.

De podcast Hier woont mama nu is zonder oordeel gemaakt. Het is juist, observerend, een verslag van het dagelijks leven in gevangenschap. In intieme gesprekken, waar geregeld kindergekir doorheen te horen is, vertellen de moeders over hoe ze opvoeden vanuit een cel, over de schuldgevoelens die ze ervaren en over het omgaan met kinderen die steeds vaker moeilijke vragen stellen.

2The Retrievals

In het vruchtbaarheidscentrum van de universiteit Yale is iets vreemds aan de hand. Tientallen vrouwen melden hevige pijnen tijdens hun eicelpunctie. Ze kunnen onmogelijk stil liggen, schreeuwen het uit, en vragen tevergeefs om meer medicatie. De artsen kijken niet-begrijpend, de ingreep hoort immers pijnloos te verlopen, en ondernemen niets. De stuk voor stuk intelligente en mondige vrouwen, gaan denken dat het aan hén ligt. Hun lichaam is vast zwakker dan dat van de anderen, maken ze zichzelf wijs. Ook wanneer de oorzaak van hun klachten bekend wordt, blijven de vrouwen vol twijfel en verwarring achter. Met deze huiveringwekkende casus onderzoeken Serial en The New York Times hoe hardnekkige misverstanden over de gezondheidsklachten van vrouwen ontstaan – en in stand gehouden worden.

3De Ondergrond

Bij de meeste in eigen beheer uitgegeven podcasts hoor je wel terug dat de nodige eindredactie ontbreekt, maar Sam van Raalte, die in zijn werkende leven de sportredactie van VICE leidt, heeft een manier gevonden om zijn onafhankelijkheid in z’n voordeel te gebruiken. “Ik heb de verhalen gemaakt omdat ik ze al heel lang wilde maken. Niet omdat een mediabedrijf dat wil in de hoop er advertentieruimte voor matrassen mee te verkopen”, vertelt hij in de proloog van De Ondergrond.

In zijn vrije tijd ging hij op zoek naar verhalen, uit enthousiasme, uit nieuwsgierigheid. Dat werkt aanstekelijk. Daarnaast sta je als luisteraar van deze podcast elke aflevering voor een verrassing. In de eerste aflevering reconstrueert Van Raalte een ketamine-experiment waaraan hij twaalf jaar geleden meedeed. Hij vertelt hoe hij een zwevende neus wordt, en spreekt daarna af met de onderzoeker: waar diende dit experiment eigenlijk voor? In een andere aflevering bezoekt hij een museum waar het licht altijd uit staat, maar waar een bijzondere Koreaanse geschiedenis verborgen ligt. Dan weer gaat hij in gesprek met een rapper uit Nijmegen die met NAS en de Wu Tang Clan gewerkt heeft. De slotafleveringen bestaan uit een interview met een jeugdvriend die naar Koerdisch gebied vertrok om te strijden. In Van Raalte’s unieke podcast klinkt een aanmoediging: ga op zoek naar verhalen, ze zijn overal te vinden.

4The Lazarus Heist

In 2014 wordt Sony Pictures Entertainment gehackt. Gegevens van medewerkers komen op straat te liggen, evenals gevoelige interne communicatie over bekende acteurs. Terwijl de roddelpers smult, ontdekt Sony dat de hack mogelijk een wraakactie is voor de komische film The Interview, waarin een journalist de opdracht krijgt om de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un te vermoorden. Zoiets schrijven over de leider is een doodzonde in Noord-Korea.

BBC-journalisten Geoff White and Jean Lee pluizen de zaak uit: zat Noord-Korea er echt achter? En wat heeft het te maken met de diefstal van 1 miljoen dollar van een bank in Bangladesh in 2016? Voor wie geen genoeg kan krijgen van deze diepe duik in het geheimzinnigste land ter wereld: seizoen 2 is nu uit.

5Big Sugar

‘Bloed, zweet en tranen’ heet de eerste aflevering, maar dat cliché vat de suiker-industrie wel meteen goed samen. In Big Sugar reis je samen met journalist Celeste Headlee de wereld over, van de Oval Office tot nachtclubs in Havana, om een beeld te krijgen van hoe verslavend en vernielend de suiker-industrie is.

Ze begint op de suikerrietvelden, waar jonge mensen uit onder meer Jamaica naartoe gelokt worden met een duur vliegticket en ‘the American dream’ in het vizier. Zo voelen Victor en Selvin zich „oppermachtig” als ze horen dat ze naar de VS mogen om in de suikerindustrie te werken. Maar eenmaal daar… Een documentaire vol grote thema’s als: schending van mensenrechten, machtsmisbruik, geheime geldstromen en milieuvervuiling.

6Wie Wat Bewaart

In drie nieuwe afleveringen staan vrouwelijke kunstenaars, die volgens de makers van Wie Wat Bewaart meer aandacht verdienen, centraal: Dora Tuynman, Marieken Verheyen, Greten Neter-Kähler en PINK de Thierry. Met experts gaan de makers op ontdekkingstocht door de kunstcollectie van de Rijksdienst. Ze laten zich meevoeren in meeslepende levensverhalen en kunstenaarscarrières.

PINK de Thierry was performancekunstenaar, ze heeft nu een overzichtstentoonstelling in het Frans Hals Museum. Dora Tuynman woonde bij Appel en Corneille in Parijs. Marieken Verheyen, fotografe, maakte zelfportretten in vele modestijlen. Greten Neter-Kähler… Nee, ik verraad niets. Luister hoe ze herrijzen, hoor hoe wat zij verbeelden aan de vergetelheid wordt ontrukt.

7Ad Lucem

Ad Lucem is een sciencefictionverhaal over een bedrijf dat tastbare hologrammen verkoopt, die dienen als virtuele assistenten en op afstand bestuurd worden door echte mensen. Een interessant concept: de uitvinding daagt AI uit door technologie juist in te zetten voor écht menselijk contact.

Maar in eerste instantie zijn het vooral de afwisselende sferen, de sterke dialogen en de geheimzinnige personages die je het verhaal in trekken. Evenals de „immersive audio”, waar podcastbedrijf QCode om bekend staat: geluiden lijken van alle kanten te komen. Pas in de derde aflevering, een flashback naar 2020, krijg je te horen op welke ideologie het bedrijf rust. Miranda (Olivia Wilde), de toekomstige CEO, dan pas 19 jaar oud, ontwikkelt vanuit quarantaine een prototype.

Meer podcasttips nodig? Schrijf je in voor de Podcastclub nieuwsbrief of neem een kijkje op de podcastpagina van NRC, waar alle podcastrecensies verzameld zijn, gesorteerd op onderwerp.