Door een lawine in de buurt van Davos, een plaats in het zuidoosten van Zwitserland, zijn donderdag twee Nederlandse skiërs om het leven gekomen. Dat meldt de Zwitserse politie vrijdag. Het gaat om mannen van 35 en 31 jaar oud, die in een groep een skitocht door de bergen maakten.
Op weg naar de Sertigpas kwam de groep van vier mensen kort voor 13.00 uur donderdagmiddag in twee opeenvolgende lawines terecht. De twee Nederlanders werden onder de sneeuw bedolven. Een van de andere bergsporters kon door de Zwitserse politie en reddingswerkers worden gered. De lokale politie is een onderzoek naar het ongeluk gestart.
De deelnemers beschikten volgens de politie over een volledige lawineuitrusting, waaronder lawine-airbags en apparaten waarmee ze na een lawine snel gevonden kunnen worden.
Door hevige sneeuwval nam het lawinegevaar in de Alpen de afgelopen dagen toe. Op 12 januari kwamen ook al drie mensen om bij een lawine in Italië, ook in Frankrijk vielen recent twee doden.
Israël sluit de toegang voor humanitaire hulp, zoals voedsel en tenten, aan Gaza. Dat heeft het kantoor van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zondag bekendgemaakt, schrijven internationale persbureaus. „Alle invoer van goederen en voorraden zal vanaf vanmorgen worden stopgezet”, stelt Israël. Israël voert als reden het aflopen van de eerste fase van het bestand tussen Israël en Hamas aan en de „weigering” van Hamas om het voorstel van Steve Witkoff, speciaal gezant voor het Midden-Oosten namens de Verenigde Staten, te accepteren.
Zaterdagavond heeft Israël bekendgemaakt de eerste fase van de wapenstilstand met zes weken te willen verlengen. Daarmee heeft Israël het voorstel dat Witkoff eerder deed, overgenomen. Volgens dat voorstel zou de helft van de 59 Israëlische gijzelaars die nog in Gaza vastzitten aan Israël worden overgedragen. Een deel van hen is omgekomen.
Hamas noemt het besluit van Netanyahu om humanitaire hulp stop te zetten „goedkope afpersing, een oorlogsmisdaad en een grove aanval op het bestand”. In een eerdere verklaring op zondag tegen persbureau AFP eiste de groep dat de tweede fase van het staakt-het-vuren wordt uitgevoerd. „De enige manier om stabiliteit in de regio te bereiken en de terugkeer van gevangenen te bewerkstelligen, is door de uitvoering van de overeenkomst te voltooien. Te beginnen met de uitvoering van de tweede fase”, zegt Hamas-leider Mahmoud Mardoui. „Dit is waar wij op aandringen en we zullen onze rug recht houden”, voegt hij toe.
Tijdens de eerste fase van het bestand, dat zaterdag eindigde, werden onder meer Israëlische gijzelaars en Palestijnse gevangenen uitgewisseld. Ook werd humanitaire hulp toegelaten. Israël heeft het bestand meermaals geschonden, onder meer door niet de afgesproken hoeveelheid hulp in de Gazastrook binnen te laten.
In de tweede fase moet Israël zijn militairen volledig terugtrekken uit de Gazastrook en worden er afspraken gemaakt over een permanente wapenstilstand.
Het is 19 februari 2022 en de spanning loopt op in Europa. Zeker 150.000 Russische militairen staan rond Oekraïne opgesteld. Europese regeringsleiders hebben elkaar afgewisseld in Moskou om Vladimir Poetin te ontmoedigen. Op de Veiligheidsconferentie in München zegt vicepresident Kamala Harris dat Oekraïne „waarschijnlijk op het punt staat te worden binnengevallen”. Ze spreekt Amerikaanse steun uit aan het land en aan NAVO-bondgenoten.
JD Vance zit diezelfde dag, in een zwart T-shirt en met witte oordopjes in, thuis voor zijn eigen boekenkast. In het kader van zijn campagne om senator van Ohio te worden, geeft hij een interview aan oud-Trump adviseur Steve Bannon. „Ik vind het belachelijk dat we ons richten op die grens van Oekraïne”, zegt hij, schouderophalend. „Het kan mij eerlijk gezegd niet zoveel schelen wat er met Oekraïne gebeurt.”
Vijf dagen later opent Rusland de aanval op Kyiv en de rest van Oekraïne.
Inmiddels is James David Vance (40) de vicepresident en is hij in München net fel van leer getrokken tegen Europese bondgenoten. Vance is in zijn korte politieke carrière over veel van mening veranderd. Meest cruciaal over Donald Trump: de afkeer waarmee Vance beroemd werd, is omgezet in aanbidding en dienstbaarheid. Zijn onverschilligheid ten opzichte van Oekraïne is ondertussen veranderd in onversneden vijandigheid.
Trumps vechthond
Het was Vance die vrijdag in het Witte Huis openlijk de confrontatie zocht met Volodymyr Zelensky. Hij provoceerde de Oekraïense president tot een openlijk conflict met Donald Trump. Zelensky hapte en Trump ontplofte. Een dramatische wending waarvan de gevolgen nog niet te overzien zijn.
Vance verweet Zelensky ondankbaarheid en respectloosheid. Maar hij ging zelf zijn boekje te buiten door een gesprek tussen twee presidenten te onderbreken. (Witte Huis-watchers herinneren zich hoe Trumps vorige vicepresident Mike Pence bijna versteend toekeek toen Trump in het Oval Office ruzie maakte met Democratische Congresleiders). Een dag eerder had Vance zich ook bemoeid met de persconferentie met de Britse premier Keir Starmer, maar toen op uitnodiging van Trump.
Vance had zijn feiten over Oekraïne niet op orde en moest toegeven dat hij de situatie in het land alleen kent van „verhalen”. Maar rechts Amerika smult ervan hoe hij zich ontpopt tot Trumps vechthond op het internationale toneel. Tot München liep de vicepresident het leer van zijn schoenen in de Senaat om oud-collega’s over te halen in te stemmen met Trumps controversiële ministerskandidaten, maar was hij voor de buitenwereld onzichtbaar.
Trump, graag het middelpunt van de aandacht, heeft er in zijn tweede termijn – tot nu toe – schijnbaar geen problemen mee om in zijn eigen Witte Huis overschaduwd te worden. Miljardair Elon Musk treedt er regelmatig op om zijn kruistocht tegen de federale overheid en het uitroeien van ambtenaren te aan te prijzen. Vance pakt nu duidelijk de rol om bondgenoten en internationale medestanders te offeren voor het isolationistische geloof. Het was tekenend hoe Vance na de escalatie met Zelensky ten overstaande van de pers Trump een schouderklopje gaf – niet andersom. Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio zat er ongemakkelijk naast.
Underdog in Ohio
Vance wordt gezien als degene die logica achter Trumps impulsieve buitenland beleid heeft weten te formuleren. Daarin zijn alleen Amerikaanse belangen relevant, is voor rechtvaardigheid geen plek, hoeven democratieën niet verdedigd te worden en is het beste zaken te doen met alleenheersers.
Waarschijnlijk heeft Vance zijn baan zelfs aan zijn aversie voor steun aan Oekraïne te danken. Het was in 2022 helemaal niet vanzelfsprekend dat Vance überhaupt de Republikeinse voorverkiezingen in Ohio zou winnen. Hij was de underdog totdat hij zich kort na de Russische invasie fel uitsprak tegen een no-fly zone in Oekraïne. Trumps zoon Don Jr. tweette vervolgens: „JD is 100% America First”. Kort daarna sprak ook papa Trump steun voor hem uit.
Vance won en leidde als senator het – mislukte – verzet tegen alle militaire en financiële steun die president Joe Biden naar Oekraïne stuurde. Afgelopen zomer werd hij met hulp van Don Jr. en de pro-Russische techinvesteerder David Sacks (inmiddels Trumps cryptotsaar) Trumps running mate.
Vance’s medewerkers ontkennen tegenover The Wall Street Journal dat de confrontatie een opzetje was om Zelensky in de val te lokken. Hij zou Trump alleen hebben willen verdedigen tegen een vraag of hij aan Poetins kant staat. Maar het resultaat is dat Republikeinen nu openlijk zeggen dat Zelensky moet aftreden.
Waarom Vance het specifiek op Oekraïne en Zelensky gemunt heeft, is niet duidelijk. Hij is tegen Amerikaanse militaire interventies sinds hij zelf als marinier in Irak diende. Hij vertrok in 2005, zo schreef hij later zelf, „als jonge idealist, toegewijd om democratie en vrijzinnigheid te verspreiden in onontwikkelde landen”. En kwam in 2006 terug als „scepticus van de oorlog en de ideologie die eraan ten grondslag lag”.
Waar veel andere nieuw rechtse Amerikanen vooral tegen interventies zijn waar eigen soldaten naartoe gestuurd worden, is Vance ook tegen financiële steun. En, zo bleek tegenover Zelensky, tegen behoorlijke omgangsvormen met de leider van een land dat is binnengevallen.
In een uitvoerig interview met The New York Times vorig jaar, toonde Vance zich nog genuanceerder. Hij zei dat Oekraïne grondgebied zou moeten opgeven en geen lid van de NAVO kan worden, zoals nu Amerikaanse beleid is, maar ook dat „er over de lange termijn enige Amerikaanse veiligheidsgarantie moet zijn”. Voor Zelensky is het cruciaal of Vance daarover niet ook van mening is veranderd.