Was politiek verslaggever Jaïr Ferwerda er nou net te laat bij of precies op tijd, daar kom ik niet helemaal uit. Donderdag verscheen op Videoland zijn tweedelige serie Caroline, over de politica die nog niet zo heel lang meeloopt, maar iedereen kent haar bij de voornaam. Caroline van der Plas, oprichter van de BoerBurgerBeweging BBB. De partij die een sensatie teweegbracht bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten, in maart 2023. Overal werd BBB de grootste.
Ferwerda’s serie begint nog geen half jaar ná die verkiezingen. Zomer 2023. De sterrenstatus van Caroline lijkt al iets geluwd. We zien haar scharrelen in haar rijtjeshuis in Deventer. Een paar weken later zal haar zitkamer de plek zijn waar de BBB de grootste verkiezingsstunt zal bekokstoven. Nu is alles nog pais en vree. Caroline pakt haar koffer uit, ze is op vakantie geweest in „het Oostblok” geweest en voor haar moeder heeft ze Mozartkugeln meegenomen. Ze brengt ze langs, en de camera mee. Let op hoe ze via de openstaande achterpui zó bij haar moeder binnen kan lopen. De koffie wordt gezet, Caroline peuzelt zelf vast een chocoladekogeltje. We horen Caroline over haar moeder – „mijn steun en toeverlaat”. Haar moeder over haar: „Ze werkt om geen verdriet te voelen.” In 2019 overleed Carolines man Jan. Hij is niet de vader van haar twee bebaarde zoons Ryan en Andrew – van hem is ze gescheiden toen de kinderen nog klein waren.
Dat was het persoonlijke deel, over naar de politiek. Het kabinet is gevallen er komen in november nieuwe verkiezingen aan. De grote troef is gevonden in de persoon van Mona Keijzer. De voormalig CDA’er is BBB’s premierskandidaat en in het grootste geheim, bij Caroline thuis met de gordijnen dicht, wordt een persmoment voorbereid om Mona te presenteren, plus nog drie nieuwkomers die ook afkomstig zijn van andere partijen. De camera van Jaïr Ferwerda is er steeds bij – en dat levert leuke details op. Mona die de trap neemt, Caroline de lift. Mona die angstvallig uit de buurt blijft van Carolines sigarettenwalm. De van BBB-vlaggen genaaide mantel van Caroline versus het pico bello pakje van Mona.
Het is onderhoudend, de serie, maar ook plat als een dubbeltje. Een bevestiging van wat je eigenlijk al wel wist. De ‘gewoonheid’ van Caroline was haar grootste aantrekkingskracht. Ze is, zoals ze zelf zegt, „een middelbare, rokende vrouw met overgewicht”, en daar was in de nazomerse verkiezingstijd het nieuwtje wel vanaf. Ze was in elk televisie-programma al eens geweest, we kenden haar moeder al, haar zoons en zelfs haar nagelstiliste en kledingsmaak hadden we ergens al eens voorbij zien komen.
Reflecteren op relletjes
Dit is geen documentaire over een rijzende ster, maar een terugblik op de campagneperiode van een anti-heldin die het klappen van de zweep inmiddels kent. Eén die niets meer aan het toeval overlaat, al helemaal niet met een draaiende camera in haar kielzog.
Ferwerda geeft haar in een-op-eeninterviews ruim de gelegenheid te reflecteren op relletjes en incidenten recht te zetten. Het debacle bij de Algemene Beschouwingen, waar ze een motie indiende om het minimumloon te verhogen zonder dat ze wist van welk geld. Ze werd er door kabinet en Kamer hard om uitgelachen. Tegen Ferwerda bekent ze dat ze die avond huilend in bed lag. Niet om haar afgang in de Kamer, wel omdat ze werd bespot op de dag ná de sterfdag van haar man.
Ze reageert op de misselijke streek die Johan Derksen haar op tv leverde. Ze maakt de schrijfster van de biografie over haar flinke verwijten. Waarom moest haar vechtscheiding van jaren her zo opgerakeld worden? De stress die de biografie opriep, is de aanname, verzwakte haar in verkiezingstijd. Ze had gehoopt op minimaal tien zetels, het werden er zeven. Nèt niet lekker, net als de documentaire.