Sterke toename doelbewuste overdosis medicijnen bij jongeren ten opzichte van 2020

Mentale gezondheid Een doelbewuste overdosering „wil niet zeggen dat iemand echt dood wil”, citeert het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum een kinder- en jeugdpsychiater. „Maar het geeft wel aan dat het niet goed gaat met het kind.”
In 2022 kreeg het vergiftigingscentrum 1.439 meldingen binnen van jongeren die doelbewust een overdosis medicijnen innamen.
In 2022 kreeg het vergiftigingscentrum 1.439 meldingen binnen van jongeren die doelbewust een overdosis medicijnen innamen. Foto Remko de Waal/ANP

Het aantal jongeren tussen de dertien en zeventien jaar die doelbewust een overdosis medicijnen innamen, is in de afgelopen twee jaar sterk toegenomen. Dat meldt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) in een jaaroverzicht. Meestal gebruikten de jongeren paracetamol of ibuprofen. Het vergiftigingscentrum onderzoekt nog samen met de Universiteit Utrecht waar de stijging vandaan komt.

In 2022 kreeg het vergiftigingscentrum 1.439 meldingen binnen van jongeren die doelbewust een overdosis medicijnen innamen. Dat is 37 procent meer dan in 2020. Ook in 2021 was er al een grote toename ten opzichte van het jaar ervoor, toen ontving het centrum 1.512 meldingen. In de vijf jaar daarvoor lag het aantal een stuk lager: tussen de 1.000 en 1.150 meldingen per jaar.

De stijging is het sterkst onder meisjes van dertien tot en met vijftien jaar, blijkt uit het jaarrapport. In weekdagen en schoolperiodes werden vaker meldingen gedaan dan tijdens weekenden en zomermaanden.

Impulsief

De achterliggende motivatie is vaak niet duidelijk. „Zo’n doelbewuste overdosering wil niet zeggen dat iemand echt dood wil”, citeert het vergiftigingencentrum de kinder- en jeugdpsychiater van het UMC Utrecht Bas Oude Ophuis. „Maar het geeft wel aan dat het niet goed gaat met het kind.” Volgens een woordvoerder van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, waar het vergiftigingscentrum bij hoort, is het mogelijk dat de pillen impulsief worden ingenomen. „Kinderen gebruiken medicijnen die vaak in huis liggen, wat erop wijst dat het mogelijk geen weloverwegen plan is.”

Om te onderzoeken waar de toename vandaan komt, stelde het NVIC sinds 2022 bij elke melding van een overdosering bij een jongere aanvullende vragen. Deze gegevens worden nog geanalyseerd door de Universiteit Utrecht. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht schreven in een vorige maand gepubliceerde studie dat het nog niet duidelijk is in hoeverre quarantaines, lockdowns en schoolsluitingen tijdens de coronapandemie hebben meegespeeld.

Een overdosis pijnstillers kan net als bij andere medicijnen leiden tot gezondheidsschade. In sommige gevallen kan het zelfs dodelijk zijn. Het NVIC registreert niet standaard welke gevolgen de overdosering heeft voor de patiënt, waardoor nog niet bekend is tot hoeveel doden de overdosis heeft geleid.

Praten over zelfdoding kan bij de landelijke hulplijn 113 Zelfmoordpreventie. Telefoon 0800-0113 of www.113.nl.