Satelliet tuimelt na afloop van missie terug richting de aarde

In Beeld Een animatie op basis van radarbeelden laat zien hoe de Aeolus satelliet in juli als ruimtepuin richting de aarde viel. Voor het eerst haalde een ruimtevaartorganisatie een opgebruikte satelliet gecontroleerd uit zijn baan.

Een uur nadat de Europese ruimtevaartorganisatie ESA Aeolus uitschakelde en de satelliet ‘ruimtepuin’ werd, werden deze radarbeelden gemaakt. We zien hoe de zonnepanelen aan de zijkanten van de satelliet om het middenstuk met apparatuur draaien.

Sinds augustus 2018 draaide Aeolus in een baan om de aarde en voerde vanuit de ruimte windprofielmetingen uit om een beter beeld te krijgen van ons windklimaat. In juli dit jaar kwam de missie tot een einde en schakelde ESA Aeolus uit.

Het was duidelijk dat de satelliet in zijn val terug naar de aarde ter hoogte van de TIRA radar van het Frauenhofer Instituut bij Bonn in Duitsland zou overvliegen. De rode kleur op de beelden geeft aan waar de radiogolven van de radar weerkaatsten.

Uitgewerkte satellieten en losse raketonderdelen kunnen duizenden jaren rond de aarde blijven cirkelen als ze zich te ver van de aarde bevinden. Dit verhoogt het risico op botsingen. ESA verwacht dat die steeds vaker zullen voorkomen.

Internationale afspraak

Om te voorkomen dat de ruimte rond de aarde vervuild raakt door ruimtepuin, hebben landen internationaal afgesproken dat een satelliet die niet meer wordt gebruikt maximaal 25 jaar rond de aarde mag blijven draaien. Satellieten die zich relatief dicht bij de aarde bevinden zullen binnen deze tijd vanzelf terug op aarde vallen en gedeeltelijk in de atmosfeer verbranden.

Aeolus is de eerste satelliet ooit die aan het eind van zijn levensduur door een ruimtevaartorganisatie gecontroleerd terug de dampkring in is gestuurd. ESA bracht de satelliet van een hoogte van 320 naar 120 kilometer en heeft hem zo gepositioneerd dat eventuele brokstukken niet verkeerd zouden landen.

En dit is gelukt. Drie uur nadat het contact met Aeolus werd verbroken viel Aeolus uiteen boven Antarctica en veranderde de satelliet in een vuurbol die even als een vallende ster was te zien.

ESA gaat bekijken of ze meer satellieten aan het einde van hun missie op deze manier terug de dampkring in kunnen begeleiden om ze sneller en veiliger uit de ruimte rond de aarde te halen.