‘PVV weigert de problemen op te lossen’, klonk het vanuit de oppositie in het begrotingsdebat over asiel

Wanneer komt asielminister Marjolein Faber (PVV) met de asielnoodmaatregelenwet? En gaat het ‘strengste asielbeleid ooit’ inderdaad voor een fors minder aantal asielzoekers en vluchtelingen zorgen? Een sceptische oppositie verenigde zich dinsdag tijdens het begrotingsdebat in vragen over de snelheid en haalbaarheid van de beloofde asielmaatregelen. Maar het geduld jegens Faber raakt ook op bij coalitiepartijen PVV en VVD.

Het begon dinsdagmiddag met PVV-leider Geert Wilders, nog voor het debat van start was gegaan. In de gangen van de Tweede Kamer liet hij zich tegenover een haag journalisten ontvallen dat hij vindt dat Faber over de brug moet komen met de aangekondigde wetsvoorstellen. „Ik heb heel veel vertrouwen in onze minister, maar het wordt nu ook tijd.” Die boodschap werd even later in de plenaire zaal herhaald door PVV-Kamerlid Marina Vondeling . Faber „moet snel met wetgeving komen, het duurt allemaal te lang”.

Sinds het aantreden van het kabinet-Schoof is er vooral gepraat en geruzied over strengere asielmaatregelen. Het inroepen van het staatsnoodrecht hing wekenlang als een zwaard boven de coalitie. Hoe langer het duurde voor Faber met een ‘dragende motivering’ kwam voor het tijdelijk buitenspel zetten van het parlement, hoe minder NSC met die mogelijkheid kon leven. Eind vorige maand werd afgesproken dat er een normale wet – de ‘asielnoodmaatregelenwet’ – zou worden ingediend, die met ‘spoed’ door beide Kamers zou worden geloodst.

De PVV wist een aantal aanvullende maatregelen uit te onderhandelen, die dus niet al in het hoofdlijnenakkoord of het regeerprogramma stonden. Zonder die onderhandelingen had de partij volgens Vondeling „nooit voor elkaar kunnen krijgen” dat Syrië mogelijk veilig wordt verklaard en dat er tot honderd extra cellen voor uitgeprocedeerde asielzoekers komen. Ook worden tweehonderd minder VN-vluchtelingen per jaar uitgenodigd en mogen naast jongvolwassen kinderen ook ongehuwde partners van vluchtelingen niet nareizen., Kortom, PVV is „blij en trots”.

Bezuinigingen

Maar gaan de aangekondigde maatregelen de asielopvang ook echt helpen? Een deel van de Tweede Kamer heeft er een hard hoofd in. Oppositiepartijen zien een groot begrotingsgat, dat in september door de Algemene Rekenkamer werd gesignaleerd. Getwijfeld wordt aan de betrouwbaarheid van de begroting, nu de haalbaarheid van de maatregelen niet is voorgelegd aan uitvoeringsorganisaties. Queeny Rajkowski van de VVD zei bereid te zijn met de oppositie op te trekken „als blijkt dat meer geld nodig is om de wachtlijsten [bij de IND] weg te werken en de asielketen draaiende te houden”.

Vooralsnog trekt het kabinet tot 2026 bijna 9,8 miljard euro uit. Vanaf 2027 duikt de begroting naar 1,2 miljard euro in 2028. De bezuinigingen zullen vooral door uitvoeringsorganisaties worden gevoeld. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet het straks met iets meer dan 900 miljoen doen, in tegenstelling tot de huidige 4,4 miljard euro. De IND-begroting slinkt van ruim 800 miljoen naar 450 miljoen euro. Maar het aantal asielzoekers zal volgens prognoses groeien: van 82.000 in 2024 tot 132.000 in 2027.

Oppositiepartijen herinnerden met name de PVV eraan dat ook de komende jaren nog vele duizenden mensen opgevangen moeten worden. En dat het kabinet zelfs met een „instroom van nul” daar geld voor zou moeten uittrekken. Dat ging er bij Vondeling niet in. „Het kabinet neemt heel veel maatregelen om de instroom te beperken, daarom zijn er minder opvangplekken nodig”, hield ze stug vol.

Het zorgde voor veel irritatie bij oppositiepartijen. „De PVV weigert de problemen van vandaag de dag op te lossen”, zei Michiel van Nispen (SP). Hij hield Vondeling voor dat haar partij steevast tegen voorstellen stemt die bijvoorbeeld het aanmeldcentrum in Ter Apel ontlasten. Vondeling benadrukte dat haar partij alleen oplossingen zal steunen „die de instroom zullen beperken”.

‘Syrië inderdaad niet veilig’

Later in het debat lukte het oppositieleden om de VVD te verleiden tot een recensie van de aangekondigde strengere asielnoodmaatregelen. Zo liet Rajkowski zich ontvallen ongelukkig te zijn met de nareisbeperking voor ongehuwde partners, omdat het lhbti-vluchtelingen kan benadelen die in eigen land niet met hun geliefde kunnen trouwen. Dit recht moet voor deze groep blijven gelden, benadrukte Rajkowski.

Het kabinet is bezig met het bewust creëren van chaos

Ook krabbelde het VVD-Kamerlid terug over het landenbeleid voor Syrië. Binnen de coalitie is gekeken of dat land „zo mogelijk dit jaar” veilig kan worden verklaard, zo schreef premier Dick Schoof in een Kamerbrief. Dit kan gevolgen hebben voor vele duizenden Syriërs die op dit moment een tijdelijke verblijfsvergunning hebben. Rajkowski zei zich te kunnen „inbeelden dat Syrië inderdaad niet veilig is”.

Vooralsnog houdt de coalitie, zo bleek dinsdagavond, vast aan de aangekondigde asielmaatregelen. Vorig jaar bleek uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer dat de uitgaven in de asielopvang in de afgelopen 23 jaar maar liefst 21 keer te laag waren begroot. Dit scenario ligt ook nu weer op de loer. Zo waarschuwt de Algemene Rekenkamer opnieuw dat de bezuinigingen „geen gelijke tred” houden met het aantal asielzoekers in de opvang. „Het kabinet is bezig met het bewust creëren van chaos”, concludeerde Anne-Marijke Podt van D66. Donderdag beantwoordt minister Faber de vragen van de Kamer.

Delen





Mail de redactie