Opinie | Britse politici in de Australische jungle

Zonder te kokhalzen werkt hij pizzapunten weg met een beleg van gebakken krokodillenanus en gemalen stierenpenis. En stapt hij met zijn nette broek in een diepe bak bruine drab. Alles om punten te verzamelen voor de groep. Nigel Farage, voormalig politicus en nu presentator bij zender GB News, doet mee aan het reality-televisieprogramma I’m a Celebrity… Get Me Out of Here!

In de Australische outback is deze week die populaire Britse spelshow (eerste aflevering: zeven miljoen kijkers) weer begonnen. Inmiddels is het meer regel dan uitzondering dat er een (ex-)politicus meedoet. Goed voor de kijkcijfers, want vaak zijn het controversiële figuren uit de landelijke politiek. Zender ITV betaalt er flink voor: voor drie weken oerwoud zou Farage 1,5 miljoen pond (1,7 miljoen euro) hebben gekregen.

Meteen bij de eerste kennismaking kwam Farages meest omstreden prestatie al ter sprake: hij was één van de architecten van de Brexit, de Britse uittreding van de Europese Unie. Hoe erg kan het nou helemaal zijn in de jungle, zei een van de andere deelnemers tegen hem. „In elk geval nooit erger dan de Brexit”, en ze moest zelf hard lachen om haar grap.

Voor Britten op de bank moet het relativerend zijn geweest dat de enige Amerikaanse deelneemster, Jamie Lynn Spears, zangeres en het zusje van Britney, geen idee had wie Farage is. Hij was een MP, member of parliament, legde een ander uit. Feitelijk niet eens juist, want Farage heeft nooit in het Lagerhuis gezeten. Spears: „Een MP, wat is dat?” Later staat een groepje demonstratief op om te gaan afwassen als iemand inhoudelijk met Farage in gesprek probeert te gaan over de negatieve gevolgen van de Brexit.

Britse media zien Farages deelname, behalve als een bewijs van zijn narcisme, vooral als poging om zijn reputatie een impuls te geven. Zoals dat Matt Hancock vorig jaar lukte, de minister van Volksgezondheid tijdens de coronacrisis. Hij was zwaar impopulair vanwege zijn incapabele aanpak van de pandemie en omdat hij zelf de regels overtrad. Kijkers zouden hem vast als eerste wegstemmen, was de aanname vooraf, maar Hancock werd derde. Een gevalletje jungle washing, schreef een columnist van The Guardian: „Dat is wanneer je het I’m-a-Celebrity-oerwoud ingaat als een politicus die veracht wordt vanuit alle hoeken en eruit komt als een gewone gozer die zijn best doet.”

Farage premier?

Eerdere politici die meededen waren meestal lid van de Conservatieve Partij, maar niet meer actief in een vertegenwoordigende functie. Denk aan Stanley Johnson, de vader van Boris Johnson. Maar Matt Hancock en ook Nadine Dorries, trouwe aanhanger van ex-partijleider Johnson, waren nog lid van het Lagerhuis toen ze deelnamen. De partij schorste hen er tijdelijk voor, maar hun zetels hielden ze aan.

Voor Farage gaat zoiets niet op – formeel is hij nog lid van de Reform Party, vroeger de Brexit Party. Reform zou bij de verkiezingen volgend jaar een bedreiging voor de Conservatieven kunnen zijn. Ze besteden veel aandacht aan migratie, een thema waar de Conservatieven maar lastig grip op krijgen. Maar kranten en nieuwszenders merkten óók op dat Farage de laatste tijd juist toenadering zoekt tot de Conservatieven. Hij hoste en deed mee aan karaoke op hun jaarlijkse partijcongres en werd daar door leden van de rechterkant van de partij zo’n beetje als held onthaald.

Premier Rishi Sunak zei over de feestende Farage dat hij welkom zou zijn als partijlid, omdat de Conservatieve Partij volgens hem „een brede kerk is die plaats biedt aan veel opvattingen”. In het oerwoud vroeg een van de andere deelnemers aan Farage of hij zichzelf ooit premier ziet worden. Met glimmende oogjes zei Farage recht in de camera: „Zeg nooit nooit.”