OpenAI gaat uitgever Axel Springer betalen voor gebruik artikelen in chatbots

Posted on December 14, 2023 by admin

Het Amerikaanse technologiebedrijf OpenAI, ontwikkelaar van ChatGPT, gaat uitgever Axel Springer betalen voor het gebruik van nieuwsartikelen in chatbots en andere producten van kunstmatige intelligentie (AI). Het is voor zover bekend voor het eerst dat een uitgever van nieuwsmedia een dergelijke licentieovereenkomst sluit.

Axel Springer – uitgever van de Duitse kranten Bild en Die Welt, en van de Amerikaanse nieuwssites Politico en Business Insider – spreekt in een verklaring van een ‘wereldwijde samenwerking’. „Gebruikers van ChatGPT over de hele wereld zullen samenvattingen ontvangen van geselecteerde nieuwsartikelen van de media van Axel Springer.”

Lees ook
Watermerk bij nepvideo, gezichtsherkenning onder strengere voorwaarden. Dit betekent de AI Act voor burgers

Daar zullen ook samenvattingen bij zijn van artikelen die achter een ‘betaalmuur’ staan. Bij de korte stukjes zal de bron vermeld worden, met een link naar het volledige artikel. Zo krijgt de uitgever niet alleen geld, maar ook erkenning voor zijn journalistiek en, zo is de hoop, extra bezoek van ChatGPT-gebruikers die doorklikken naar zijn websites. Binnen enkele maanden moet deze nieuwsvoorziening in ChatGPT beginnen.

OpenAI zal de inhoud van artikelen van Axel Springer behalve voor chatbots ook kunnen gebruiken voor de training van grote taalmodellen waar AI-systemen op gebouwd zijn. Daarvoor krijgt het Amerikaanse bedrijf toegang tot de archieven van Axel Springer.

Businessmodel

Axel Springer krijgt daarnaast de beschikking over technologie van OpenAI voor journalistiek gebruik. „We willen de mogelijkheden van door AI gedreven journalistiek onderzoeken, om de kwaliteit, maatschappelijke relevantie en het businessmodel van journalistiek op een volgend niveau te brengen”, aldus Mathias Döpfner, topman en grootaandeelhouder van Axel Springer.

Hoeveel geld met de overeenkomst is gemoeid, zeggen de twee bedrijven niet. Volgens The Wall Street Journal is de verwachting dat het akkoord Axel Springer „substantiële inkomsten” zal opleveren. Daarbij heeft OpenAI geen exclusiviteit gekregen. Daardoor kan Axel Springer ook met andere technologiebedrijven afspraken maken voor betaald gebruik van zijn artikelen.

Eerder sloot persbureau AP een licentieovereenkomst met OpenAI. Daarbij ging het echter alleen om gebruik van het AP-archief en AP-artikelen voor de training van AI-systemen, niet om het samenvatten en via chatbots verspreiden van informatie.

OpenAI vindt „samenwerking met uitgevers en creatieven over de hele wereld” bijzonder belangrijk, verzekert operationeel directeur Brad Lightcap, „en ook dat zij profiteren van geavanceerde AI-technologie en nieuwe verdienmodellen”.

Bedreigingen

Uitgevers zien behalve de kansen en mogelijkheden ook bedreigingen die de nieuwe technologie met zich meebrengt. Dit voorjaar waarschuwde Herman Wolswinkel, directeur van NDP Nieuwsmedia (de brancheorganisatie van uitgevers van kranten, nieuwssites, opiniebladen in Nederland) dat ChatGPT het verdienmodel van media kan ondermijnen. In NRC toonde hij zich onder meer bezorgd dat chatbots informatie soms verhaspelen, ook wel ‘hallucineren’ genoemd. Als dan een krant als bron wordt genoemd, komt de geloofwaardigheid van die krant in het geding.

Wolswinkel wees er verder op dat de taalmodellen getraind worden met auteursrechtelijk beschermd materiaal. Inmiddels overleggen de Nederlandse uitgevers over hoe zij daar via een licentiemodel een vergoeding voor kunnen vragen.

Daarbij komen andere zorgen die in de uitgeverswereld leven. Als chatbots straks op grote schaal gratis actueel nieuws uit verschillende media bieden, al is het maar in samenvatting, hoeveel mensen zullen dan nog bereid zijn om te betalen voor de media die de journalistiek geproduceerd hebben? Worden de chatbots geen gevaarlijke concurrent voor nieuwsmedia? En, als zij overeenkomsten sluiten zoals Axel Springer nu met OpenAI heeft gedaan, maken ze zich dan niet financieel afhankelijk van zulke grote technologiebedrijven?

Dergelijke vragen leven al langer over de manier waarop techbedrijven als Google en Meta nieuws van uitgevers verspreiden. Ook daarvoor werken Nederlandse uitgevers aan een licentieovereenkomst en voeren zij gesprekken met de techbedrijven. Canada kwam onlangs met Google overeen dat het techbedrijf Canadese mediabedrijven jaarlijks 100 miljoen Canadese dollar (68 miljoen euro) betaalt voor het gebruik van hun journalistiek.

Lees ook
AI-expert: ‘Als de overheid niet snel ingrijpt, gaan we in de komende twaalf maanden de consequenties voelen’

Leeslijst

De man die uit overtuiging zelfdodingspoeder opstuurde

admin
May 9, 2024
0

Van de zeven mensen die terechtstaan in het proces over het verstrekken van het zelfdodingspoeder middel X, was Loek de L. misschien wel de meest atypische verdachte. Met zijn tachtig jaar was ‘meneer Loek’, zoals de rechters hem noemden omwille van de anonimiteit, de oudste in de rechtszaal. Hij wond geen doekjes om wat hij had gedaan. Ja, hij had het zelfdodingsmiddel aan honderden mensen verstrekt, en ja, hij wist dat sommige mensen aan wie hij het had verkocht waren overleden. Thuis lag een aantekenboekje met namen van al zijn klanten klaar. Zoveel openheid waren ze bij de politie niet gewend. Loek de L. was een idealist. Hij vond dat mensen in eigen regie mochten sterven, en was over dat onderwerp gepassioneerder geworden naarmate zijn leeftijd vorderde. In de rechtszaal vergeleek hij wat hij en sommige medeverdachten deden – een zelfdodingsmiddel verstrekken – met „een oorlogsverhaal”. „In de oorlog mocht je heel goede dingen niet doen, want dan kreeg je de Duitsers achter je aan. Wij deden ook hele goede dingen.”

Op 25 april, twee dagen na de laatste zittingsdag, werd Loek de L., die een pacemaker had, onwel. Hij drukte op zijn alarmknop in het complex voor ouderen in Haarlem waar hij woonde. In de nacht van vrijdag op zaterdag overleed hij. Op zijn lichaam werd beslag gelegd om onderzoek te doen naar de doodsoorzaak; volgens zijn advocaat stierf hij een natuurlijke dood. Zijn overlijden werd dinsdag bekend. Dat Loek de L. een zwakke gezondheid had, bleek ook in de rechtbank. In de pauzes zat hij soms te knikkebollen in de wachtruimte. „Ik ben tachtig en mijn geheugen dendert achteruit”, antwoordde hij eens op een vraag van de rechter. „Het proces is voor hem intensief geweest”, zegt zijn advocaat Alexander Admiraal.

Loek de L., die een klein brilletje droeg en een krans van grijs haar had, had verwacht dat hij alleen streng zou worden toegesproken door de politie, toen die vanwege deze zaak voor zijn deur stond, vertelde hij. Maar het liep anders: het OM begon een uitgebreid onderzoek. Tegen hem en medeverdachte Tineke B. werd in de rechtbank de hoogste straf geëist, onder meer vanwege hulp bij zelfdoding: 2,5 jaar cel, waarvan een deel voorwaardelijk.

Lees ook
Reconstructie van verstrekken middel X door leden coöperatie Laatste Wil

Humanistisch raadsman

Loek de L. had een lange carrière achter zich: hij was opgeleid tot humanistisch raadsman. Zijn werk in de zorg, bij defensie en justitie richtte zich op levensvragen bij patiënten, militairen, gedetineerden en anderen. Zijn advocaat, op een van de zittingsdagen: „De waarden waardoor humanistisch raadslieden zich laten leiden zijn: vrijheid, zelfbeschikking, menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en verantwoordelijkheid.” Op zijn 64ste ging hij met pensioen.

Zowel tijdens zijn carrière als in zijn privéleven had hij veel te maken met suïcides, bleek in de rechtszaal. In zijn nabije omgeving had hij een „aantal gruwelijke zelfdodingen” meegemaakt. „In het licht van zijn overtuiging” was zijn cliënt „verheugd” toen hij hoorde van het bestaan van middel X, zei zijn advocaat in de zittingszaal. „Omdat mensen dan op een waardige manier de regie kunnen hebben over een eventueel zelfgekozen levenseinde. En niet voor een trein hoeven te springen of zichzelf hoeven op te hangen.”

In de rechtszaal reageerde Loek de L. zichtbaar geëmotioneerd op een hem steunende verklaring van de naaste van een echtpaar dat stierf met een middel dat door hem was verstrekt. „Ik vind het buitengewoon bijzonder dat jij hier zit”, zei De L. tegen haar. „Dankjewel dat we dit verhaal van jou horen.” Door het overlijden van Loek de L. wordt hij niet meer vervolgd. De uitspraken in de andere zaken zijn op 4 juli.

Praten over zelfdoding kan bij de landelijke hulplijn 113 Zelfmoordpreventie. Telefoon 0800-0113 of www.113.nl.

Dansen tijdens Europanacht in Paradiso: ‘Nice dat de EU bestaat, maar ook lastig dat er altijd maar consensus moet zijn’

admin
May 9, 2024
0

Voor een decor van gele sterren dansen bezoekers van de grote zaal van Paradiso in een mistig bad van blauw licht. Over de balkons hangen banners met We are Europe en Use your vote in kapitalen. Deze clubnacht staat in het teken van de Europese verkiezingen, en het pand is vol.

Op het bovenste balkon zoeken mensen nog naar een plekje. Voordat het nachtelijke festival van dansen, interviews en panelgesprekken losbarst nemen de Kiesmannen, politiek entertainers, het publiek nog even mee in de basis van de Europese politiek.

Alsof ze het Eurovisie Songfestival inleiden, openen presentatoren Dylan Ahern en Fien Reerds hun Europashow in galakostuum en met flauwe grapjes. Nee, het gaat hier over andere Europese verkiezingen: die voor het Europees Parlement. „Hello Europe, are you ready?”

Dat het kan werken, een clubnacht met politieke inhoud, weten de Kiesmannen van het festival Nuits Sonores in Lyon, vertelt Jochem Jordaan, één van de oprichters van het Kiesmannenproject: „Wij waren daar uitgenodigd om iets te vertellen over de verkiezingen, maar tegelijkertijd waren er dj’s, mensen dansten, en we dachten ‘wow, dit is ook Europa. Samen vieren, samen in discussie gaan.’”

In Paradiso lijkt het ook te werken. Als klimaatactivist Hannah Prins een paar minuten voor twee uur ‘s nachts het podium betreed in de bovenzaal, komt een groepje vrienden bezweet binnenstormen. Even nieuwe biertjes halen, en dan het Europees klimaatbeleid bespreken.

‘Europese cafécultuur’

De avond is een viering van Europese democratie, vrijheid, vrede, „het gaat over Oekraïne, het gaat over gender, over identiteit,” vertellen de Kiesmannen aan NRC tijdens het opbouwen. Een clubnacht met een inhoudelijk programma. „De Europese cafécultuur opnieuw uitgevonden”, aldus mede-oprichter Dylan Ahern. De bezoekers kunnen dansend de Europadag – 9 mei – inluiden, die dit jaar op de vrije Hemelvaartsdag valt.

„Wij willen laten zien dat er zo ontzettend veel wet- en regelgeving Europees wordt besloten. En het is ontzettend raar dat wij zo weinig betrokken zijn als generatie. Dat is een verantwoordelijkheid van politici en media, maar ook van burgers en jongeren zelf. Als je niet eens weet wie onze eigen volksvertegenwoordigers zijn, dan gaat er wel iets mis in de democratie.”

Het eerste deel van de avond bestaat uit de Europashow met De Kiesmannen.

Dat geldt ook voor de jongeren op de Europanacht. Als de Kiesmannen een volle zaal vragen of ze misschien ook Europarlementariërs kennen, vliegen alleen de namen Kim van Sparrentak en Bas Eickhout door de zaal, beiden van GroenLinks. Maar het blijft verder stil. Dat is niet gek: zeven op de tien Nederlanders kent er geen één, blijkt uit onderzoek van I&O Research. Eickhout is onder 11 procent van de mensen bekend en daarmee de ‘BN’er’ onder de Nederlandse delegatie.

Terwijl in de grote zaal gedanst wordt veegt Victor Bierbooms een verdieping hoger een kwast groene verf over een linnen tas. Hij zit in de knutselhoek van ShitArt, waar bezoekers die even uitgedanst zijn hun politieke ideeën op karton, t-shirts en tassen kunnen zetten. Aan de muur hangt een groot vel met stellingen over de Europese verkiezingen (strenger klimaatbeleid, of juist niet?). Op een colbert schildert iemand een oproep tot een staakt-het-vuren in Gaza.

Altijd maar consensus

De groene verf van Bierbooms wordt een weide, met rood hangt hij er een groot hart boven als een zon. Tussen de gele bloemetjes in de wei komt een koe, waarvan hij even moet uitleggen dat het een koe is. Lastig dier om te schilderen. „Ik zie veel problemen met het huidige landbouwsysteem”, verklaart hij. De kwast gaat bijna zijn biertje in, maar weet het verfpalet te vinden.

bezoeker EuropanachtPuck van der Linden Het is best moeilijk om een goede manier te vinden om geïnformeerd te zijn over Europa

„Nice dat het bestaat, de Europese Unie, maar het is ook lastig om veranderingen teweeg te brengen als er altijd maar consensus moet zijn,” vindt Bierbooms. Neem, hij vertelt er graag over, precisiefermentatie, een manier om dierlijke eiwitten te produceren zónder dieren. Het komt nog niet zo van de grond: „Een enorm obstakel is dat iedereen in Europa het eens moet zijn. Je weet hoe Italianen zijn met hun eten.”

Politiek gezien weet hij best waar het heen moet, vertelt hij, „maar ik zeg je eerlijk: hoe dat Europees Parlement in elkaar zit, dat is gewoon lastig. Mensen weten die shit niet.”

Een vriend vertelde hem net beneden dat hij beter op GroenLinks-PvdA kan stemmen dan op de Partij voor de Dieren, „Ja, omdat die dan groter zijn, of meer kunnen bewerkstelligen, zoiets. Ik weet het niet.”

Lees ook
Russen, rechtsstaat, radicaal-rechts. Alles over de Europese verkiezingen

Ver weg van discussies over de bio-industrie, in de kelder van de poptempel, vormt een drag performance van Puma Hilton en Sebastien Sutherland het epicentrum van de zaal. Glimmende broek, rode visnet, glittersterren. Het collectief The Queer Agenda draait, muziek pompt door de ruimte, groene lichtvlekken dansen.

Shit Art is aanwezig tijdens de Europanacht in Paradiso waar bezoekers tassen, borden en shirts kunnen beschilderen met leuzen.

Puck van der Linden is zoals meer bezoekers van de Europanacht best politiek geïnteresseerd, maar weet met Europa niet zo goed waar ze moet beginnen. „Ik ben er in geïnteresseerd, maar merk dat ik nu met de verkiezingen pas echt bewust over ga nadenken. Het is best moeilijk om een goede manier te vinden om geïnformeerd te zijn.” Van politieke campagnes heeft ze nog niet zoveel meegekregen. Ze is met een groepje vriendinnen naar Paradiso gekomen, vriendin Nynke van der Kooi heeft ze overgehaald. Ze zijn onderweg naar de dansvloer.

Het wordt de Partij voor de Dieren, dat weet Nynke nu zeker. De Kiesmannen hebben de partijstandpunten op een rijtje gezet in hun show, ze vond het verhelderend. „Ik weet niet zoveel over de Europese Unie, het leeft minder en lijkt daardoor minder belangrijk. Maar dat is het natuurlijk niet.” Genoeg inhoud, ze gaan dansen.

<dmt-util-bar article="4198363" headline="Dansen tijdens Europanacht in Paradiso: ‘Nice dat de EU bestaat, maar ook lastig dat er altijd maar consensus moet zijn’” url=”https://www.nrc.nl/nieuws/2024/05/09/dansen-tijdens-europanacht-in-paradiso-nice-dat-de-eu-bestaat-maar-ook-lastig-dat-er-altijd-maar-consensus-moet-zijn-a4198363″>

Gemeenten zeggen contract met Verpact op voor afvalverwerking

admin
May 9, 2024
0

De Vereniging Nederlandse Gemeenten stapt uit het contract met Verpact, de organisatie die de afvalverwerking regelt en betaalt. De twee partijen liggen al maanden overhoop omdat veel van het door inwoners gescheiden PMD-afval (plastic, metaal en drankkartons) wordt afgekeurd. Soms gaat dat om wel driekwart van het ingezamelde afval. Dat afval wordt alsnog verbrand, en gemeenten maken daardoor extra kosten.

De VNG schreef vorige week in een brief aan haar leden het contract niet te verlengen omdat de vergoeding van Verpact voor afvalinzameling vaak niet kostendekkend is. Ook zou transparantie ontbreken over waarom afval zo vaak wordt afgekeurd.

In de meeste gemeenten scheiden mensen thuis hun afval, bijvoorbeeld in verschillende kliko’s. Gemeenten zamelen het afval in en brengen het naar een overslaglocatie, waar plasticafval door een medewerker wordt gekeurd. In het contract, dat liep sinds 2020, staat dat er maximaal 15 procent ‘vervuiling’ in het afval mag zitten, zoals pvc of lege verfblikken.

Sinds enkele jaren wordt het afval steeds vaker afgekeurd, volgens gemeenten bijvoorbeeld als er te veel etensresten bij zitten. De gemeenten wijzen Verpact aan als schuldige. Die is opdrachtgever van veel van zulke keuringslocaties. Het uitsorteren van vervuild PMD-afval is prijziger dan ‘schoon’ afval.

Als een vracht wordt afgekeurd, gaat de hele lading alsnog naar de verbrandingsoven. Gemeenten krijgen daardoor geen vergoeding voor het plastic afval dat ze hebben verzameld, en moeten bovendien betalen voor de (milieuvervuilende) verbranding. Veel gemeenten verhogen vervolgens hun afvalstoffenheffing voor bewoners.

Radioprogramma KRO-NCRV Pointer deed eerder dit jaar een steekproef naar afkeuring van afvalplastic, waarbij 21 gemeenten vragen beantwoordden. Twintig hadden afgelopen jaren te maken met een toename van afkeur van hun afval. Middelburg en Amersfoort schatten de ‘schade’ hierdoor op 400.000 euro, Apeldoorn noemde 1,3 miljoen en Enschede ruim 2 miljoen euro.

Tot elkaar veroordeeld

De ‘Ketenovereenkomst Verpakkingen 2020-2029’ zou per januari 2025 automatisch met vijf jaar worden verlengd, mits geen van de partijen vóór mei op zou zeggen. Nu zullen de partijen komende maanden opnieuw met elkaar naar de onderhandelingstafel moeten, want de VNG en Verpact zijn tot elkaar veroordeeld. De overheid heeft verpakkende bedrijven (denk aan Coca-Cola, Procter & Gamble en Unilever) de wettelijke plicht gegeven om de afvalverwerking van verpakkingsmaterialen te regelen en te betalen. Verpact voert die taak uit. Bedrijven betalen de stichting ruim een euro per kilo plastic voor de verwerking en recycling ervan.

In een poging te de-escaleren is staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat, CDA) op zoek gegaan naar een onafhankelijk bemiddelaar om de partijen weer op één lijn te krijgen. Deze bemiddelaar moet nog starten. Verpact wil in ieder geval niet naar een ruimere norm dan 15 procent ‘vervuiling’ voor het PMD-afval. „Dat is een stap in de verkeerde richting”, schrijft een woordvoerder. Hij schrijft ook dat Verpact en gemeenten „hetzelfde doel voor ogen hebben: zo snel mogelijk te komen tot schone inzamelstromen van verpakkingsafval voor een circulaire economie”.

Gemeenten wezen in een eerdere publicatie in NRC naar de verpakkende industrie als reden dat in de praktijk weinig plastic wordt gerecycled. Zo bleek uit onderzoek dat slechts 28 procent van de verpakkingen geschikt is voor recycling.