Biotechnologiebedrijf BioNTech, samen met farmaceut Pfizer producent van een van de meest gebruikte coronavaccins, heeft wegens een tegenvallende vraag 900 miljoen dollar (854 miljoen euro) moeten afschrijven. De resultaten in het derde kwartaal komen hierdoor lager uit dan eerder verwacht. Dat maakte het bedrijf maandag in een persbericht bekend.
Op de beurs in New York dook het aandeel BioNTech kort na de opening ruim 8 procent in de min. Het bericht van BioNTech volgde op een vergelijkbare mededeling van Pfizer afgelopen vrijdag, dat vanwege de verminderde vraag naar coronavaccins ook 900 miljoen dollar moest afschrijven.
Het van oorsprong Duitse BioNTech is de ontwikkelaar van het wereldwijd verkochte mRNA-vaccin Comirnaty, farmaceut Pfizer is verantwoordelijk voor de grootschalige productie en distributie ervan. De twee bedrijven delen de opbrengsten uit vaccinverkoop.
De bedrijven schrijven voornamelijk af op de grondstoffen voor de productie van ‘oudere’ coronavaccins, schreef BioNTech maandag in het persbericht. De afschrijvingen zouden geen betrekking hebben op het vaccin dat bescherming moet bieden tegen omikronvariant XBB 1.5, momenteel ook in Nederland een van de meest voorkomende virusvarianten. Dit vaccin wordt sinds eind augustus door de GGD gebruikt bij de herhaalprikken die zestigplussers en andere kwetsbare groepen krijgen aangeboden.
De afschrijvingen zijn een nieuw signaal dat aan de gouden tijden voor producenten van coronavaccins een einde is gekomen. Sinds het hoogtepunt in augustus 2021 daalde de koers van het aandeel BioNTech al met 70 procent, berekende de Britse zakenkrant Financial Times. Het aandeel van Pfizer ging ten opzichte van eind 2021 met ongeveer de helft onderuit. De koers van grootste concurrent Moderna, eveneens producent van mRNA-vaccins die wereldwijd miljarden keren zijn toegediend, daalde tussen eind 2021 en begin oktober zelfs met 79 procent.
Minder verkocht dan verwacht
Pfizer kondigde afgelopen vrijdag ook aan dat de verkoop van het antivirale medicijn Paxlovid lager uitpakt dan het bedrijf eerder verwachtte. Topman Albert Bourla benadrukte wel dat Pfizer ook investeert in producten die niets te maken hebben met corona, en dat de verwachte groei bij die afdelingen tussen de 8 en 10 procent per jaar bedraagt.
Het Leidse farmaciebedrijf Janssen, dat in 2021 ook een veel gebruikt coronavaccin op de markt bracht, maakte in augustus bekend de vaccinafdeling te willen sluiten. De productie van de vaccins was eerder al overgeheveld naar Zuid-Afrika. Het Janssen-vaccin werd mede zo populair omdat er, anders dan bij BioNTech/Pfizer en Moderna, slechts één prik nodig was om beschermd te zijn. Bij de mRNA-vaccins waren in eerste instantie twee prikken nodig.
In 2021 en 2022 maakte BioNTech opgeteld nog bijna 20 miljard euro winst. Ook Pfizer en Moderna noteerden tijdens de coronapandemie miljardenwinsten. De resultaten stuwden de beurskoers van de producenten tot grote hoogte, maar leidden ook wereldwijd tot kritiek.
‘Vaccinongelijkheid’
Zo concludeerde onderzoeksbureau SOMO eerder dit jaar in een rapport dat de grootste vaccinproducenten met de gehanteerde winstpercentages van 49 tot 66 procent bijdroegen aan wereldwijde ‘vaccinongelijkheid’, omdat vooral rijke landen aan hun vraagprijs konden voldoen. Minder rijke landen moesten hierdoor langer wachten met het vaccineren van hun bevolking tegen corona.
BioNTech noteerde in het tweede kwartaal van dit jaar al een nettoverlies van 190 miljoen euro, op een omzet die 94 procent lager was dan een jaar eerder. Ook na die cijfers daalde de koers met enkele procenten, omdat de daling nog steviger uitpakte dan verwacht.
Weinig vertrouwen
Beleggers en analisten hebben er weinig vertrouwen in dat vaccinproducenten de miljarden die ze aan de pandemie overhielden, kunnen steken in innovaties met een vergelijkbaar winstpercentage, zeiden marktkenners tegen de Financial Times.
„Maar voor iedereen die ooit een pandemie heeft gezien, was duidelijk dat dat nooit zou gebeuren,” aldus een van de analisten tegen de zakenkrant.
