N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Senegal Een voorwaardelijke celstraf wegens smaad kan oppositiekandidaat Sonko uitsluiten van deelname aan de verkiezingen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data100265821-26eab3.jpg)
Foto Muhamadou Bittaye/AFP
Een zeer gespannen situatie dreigt in Senegal nu een gerechtelijk vonnis mogelijk een streep trekt door de presidentiële ambities van de populaire oppositiepoliticus Ousmane Sonko (48). In het hoger beroep in een zaak voor smaad en publieke belediging die tegen de voorman van Pastef – Les Patriotes was aangespannen door Senegals minister van Toerisme Mame Mbaye Niang, veroordeelde de rechter Sonko tot zes maanden voorwaardelijk.
Als de straf onherroepelijk is, kan dit de oppositiepoliticus voor de komende vijf jaar onverkiesbaar maken, stellen zijn advocaten. De presidentiële verkiezingen, waarvoor Sonko zich al kandidaat had gesteld, zijn in februari volgend jaar. „We hadden niet anders verwacht”, reageert Ousseynou Fall, een van diens advocaten aan de telefoon. „Vanaf het begin was het doel van deze zaak duidelijk: Sonko als kandidaat elimineren. Met minder namen ze geen genoegen.”
‘Rechtssysteem gecorrumpeerd’
Vorige maand bevond een rechter Sonko schuldig aan smaad, nadat hij de minister van toerisme ervan beschuldigde tientallen miljoenen euro’s aan publiek geld te hebben verdoezeld. De straf die de politicus werd opgelegd – twee maanden voorwaardelijk evenals het betalen van een bedrag van omgerekend 300.000 euro aan Niang – was nog binnen de limiet om zijn kandidatuur niet in gevaar te brengen. Het Openbaar Ministerie ging in beroep.
Deze zaak moest Sonko als kandidaat elimineren
Ousseynou Fall En van de advocaten van de oppositiepoliticus
Sonko kan deze nieuwe uitspraak nog aanvechten bij Senegals Hof van Cassatie. „Laten we wel wezen, wat heeft het voor zin”, vraagt zijn advocaat retorisch. „Dit rechtssysteem is tot op het bot gecorrumpeerd. Dat is precies waar het volk vanaf wil. Daarom zijn ze zo bang voor Sonko. Maar misschien doen we het alsnog, voor de bühne. We gaan ons beraden.”
Een op het oog weinig bijzondere smaadzaak kan zo de druppel blijken die het doorgaans juist stabiele Senegal in politieke chaos stort. In aanloop naar het proces braken al meermaals gewelddadige conflicten uit tussen Sonko’s aanhangers die na een oproep van hem massaal de straat op gingen en ordetroepen die met traangas en massa-arrestaties hard ingrepen. Daarbij vielen tientallen gewonden en ook enkele doden.
‘Toenemende repressie’
Vorige maand nog werd een voertuig met daarin Sonko en enkele van zijn advocaten door ordetroepen met traangas bestookt toen zij, omringd door tientallen aanhangers, op weg waren naar de rechtbank in Dakar. De oppositiepoliticus en zijn advocaten spraken naderhand van een „poging tot moord” en wezen daarbij naar president Macky Sall, die zich mogelijk voor een omstreden derde termijn verkiesbaar wil stellen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/11/data93077322-991c63.jpg)
Lees ook: In Dakar is een belofte geen erewoord meer
Mensenrechtenorganisatie Amnesty International sprak onlangs haar zorgen uit over de „groeiende repressie” in Senegal in aanloop naar de verkiezingen. Demonstraties werden verboden, meerdere leden van de oppositie evenals journalisten opgepakt.
Sonko hangt nog een veroordeling boven het hoofd. Op 16 mei moet hij voorkomen voor de vermeende verkrachting en bedreiging van een medewerkster van een massagesalon. Hij zegt onschuldig te zijn en noemt de zaak, net als die aangespannen door de minister van Toerisme, „politiek gemotiveerd”.
De politicus was maandag niet in de rechtbank aanwezig. Vanuit de zuidelijke stad Ziguinchor, waar hij de burgemeester is, riep hij zijn aanhangers zondagavond op tot „burgerlijke ongehoorzaamheid”.
