Onderwijs TU Eindhoven ligt ook dinsdag nog stil door cyberaanval

Maandag zijn er meer dan 120 burgers om het leven gekomen door bombardementen in Omdurman, een stad die grenst aan de Soedanese hoofdstad Khartoem. Dat meldt persbureau AFP dinsdag op basis van een Soedanees netwerk van vrijwillige reddingswerkers. Omdurman is deels in handen van de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) en deels van het regeringsleger. De bommen vielen in het Dar al-Salam-gebied, waar de RSF zit. Dat maakt het waarschijnlijk dat de regeringsstrijdkrachten achter de bombardementen zitten.

Het zou niet de eerste keer zijn dat bij bombardementen van het regeringsleger burgers omkomen: begin december bombardeerde het leger bijvoorbeeld een markt in Noord-Darfur, waarbij meer dan honderd mensen slachtoffer werden. De reddingswerkers spreken van een ernstig tekort aan medische benodigdheden, waaronder medicijnen voor eerste hulp. Daarnaast hadden gezondheidswerkers grote moeite om „een groot aantal gewonden te behandelen”.

De bombardementen komen nadat regeringsstrijdkrachten afgelopen weekend de strategisch gelegen stad Wad Madami heroverden. Het betekende een mogelijke kanteling in de strijd, aangezien de inname de eerste winst voor het regeringsleger sinds het begin van de oorlog, 21 maanden geleden, was. Maandag was het leger op vijf kilometer afstand van de nationale luchthaven bij Khartoem.

In de burgeroorlog zijn al tienduizenden mensen omgekomen en elf miljoen mensen ontheemd geraakt. Daarnaast heerst er een hongersnood. Mensenrechtenorganisaties beschrijven de situatie als een van de grootste humanitaire crisis op aarde. Zowel het regeringsleger als RSF worden er door de Verenigde Naties van beschuldigd honger als oorlogswapen te gebruiken. De oorlog is moeilijk in kaart te brengen, mede doordat zowel het regeringsleger als RSF gebruik maken van hulptroepen en afhankelijk zijn van buitenlandse militaire steun, het leger van Iran en RSF van de Verenigde Arabische Emiraten.

Volgens de VS maken RSF zich schuldig aan genocide door het „systematisch” vermoorden van mannen en jongens op basis van hun etniciteit, terwijl vrouwen en meisjes van bepaalde etnische groepen te maken krijgen met seksueel geweld. Human Rights Watch zei in mei dat er in Darfur, een regio zo groot als Frankrijk, sprake was van genocide. Ook het regeringsleger wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden.

M.m.v. Koert Lindijer

Delen

Mail de redactie

Zijn rijzige postuur verhinderde dat Rein Jan Hoekstra op de typisch Haagse recepties onopgemerkt kon blijven. Toch wel een probleem voor de man die het liefst op de achtergrond opereerde. Een van de meest invloedrijke ambtenaren die op het ministerie van Algemene Zaken diende onder de premiers Den Uyl, Van Agt en Lubbers, en in 1994 werd benoemd als lid van de Raad van State overleed zaterdag op 83-leeftijd. Hij was al enige tijd ziek.

Hoekstra stond bekend als de sfinx van het Binnenhof, de man in de coulissen. Iemand met „een neus voor gevaar, een tamelijk essentiële eigenschap voor topambtenaren”, schreef Roel Bekker in een boek over de secretarissen-generaal van Algemene Zaken waarvan Hoekstra er acht jaar lang één van geweest.

Nog tot ver na zijn pensioen in 2011 was hij actief in allerlei onderzoekscommissies. Een naar buiten toe discrete, maar binnen de Haagse departementale bureaucratie daarentegen zeer aanwezige kracht. „Met zijn statige gestalte heeft hij de autoriteit van de klassieke natuurkundeleraar, die met één oogopslag de klas stil krijgt”, typeerde hoogleraar bestuurskunde Jouke de Vries hem ooit treffend.

Vanuit de ambtelijke Haagse cockpit op de hoogte van alles. Waar was zijn naam niet mee verbonden? De Lockheedkwestie, de Molukse treinkapingen, het onderzoek naar het neerstorten van de El Al Boeing in de Bijlmer, het onderzoek naar de moord op Pim Fortuyn, het onderzoek naar de nationalisatie van de bank SNS Reaal ten tijde van de kredietcrisis, het onderzoek naar de moordenaar van oud-minister Els Borst. Docent staatsrecht voor (toen nog) prinses Máxima, voorzitter van de Nationale Conventie die voorstellen moest doen ter verbetering van het staatsbestel. Bovendien tot tweemaal toe, in 2003 en 2006, kabinetsinformateur.

Rechtlijnig en principieel

Moest zo iemand niet eens minister worden? Hij werd gevraagd, maar zag er naar eigen zeggen „op basis van zelfkennis” van af. En toen hij er later zelf mentaal klaar voor was, bleef de vraag uit. Ook werd hij gepolst om commissaris van de Koningin in Friesland te worden. Hij zei nee. Het was te weinig inhoudelijk.

Rechtlijnig is het etiket dat past bij de in het Friese Dokkum geboren en vanaf zijn vierde jaar in het Groningse Stadskanaal opgegroeide Rein Jan Hoekstra. Hij was het negende kind in een gereformeerd leraarsgezin van tien kinderen. Politiek onderdak vond bij de Anti-Revolutionaire Partij (ARP), de partij die later zou opgaan in het CDA. Een echte mannenbroeder met het uiterlijk en de dictie van de ouderling. Studeerde rechten in Groningen en ontwikkelde zich tot landelijk vicevoorzitter van de landelijke gereformeerde studentenvereniging SSR. Op zijn 24ste vertrok hij uit Groningen om advocaat in Rotterdam te worden. In 1970 werd hij medewerker grondwetszaken op het ministerie van Binnenlandse Zaken en begon zijn ambtelijke carrière.

Nog tot ver na zijn pensioen in 2011 was hij actief in allerlei onderzoekscommissies

Rechtlijnig dus én, zoals het antirevolutionairen betaamt, principieel. Niet rommelen met het staatsrecht, moest hij als secretaris-generaal van het ministerie van Algemene Zaken ‘oplossingenmachine’ premier Lubbers herhaaldelijk duidelijk maken. Die was in zijn ‘no nonsense’ dadendrang altijd op zoek naar zij- en omwegen om een doel te bereiken. Dan wilde het recht wel eens een obstakel zijn. Jammer dat er bijna geen hoogleraren staatsrecht meer zijn, mopperde een inmiddels gepensioneerde Hoekstra in 2014 tegenover het weekblad Elsevier.

Hoekstra koesterde het staatsrecht als vorm van beschaving. Daarmee was hij een ware representant van de zogeheten ‘dempende instituties’ die het onder de rond de eeuwwisseling begonnen populistische revolte zo zwaar te verduren kregen. „De instituties zijn geen rustig bezit. Ze verdienen een zorgvuldige bewaking”, zei hij in 2011 in een vraaggesprek met NRC.

Nationale Conventie

Dat uitgerekend hij in 2005 werd aangezocht om voorzitter van de Nationale Conventie te worden, de commissie van deskundigen die voorstellen moest doen voor bestuurlijke vernieuwing, wekte dan ook verbazing bij sommigen. Maar recht is wat anders dan democratische spelregels, verweerde hij zich. Het eindrapport, met voorzichtige aanbevelingen zoals referenda om de kloof tussen burger en politiek te verkleinen dat de Nationale Conventie na een jaar beraadslagen in 2006 zou afscheiden, belandde boven op de stapel in de beruchte Haagse bureaula. De meerderheid van de Tweede Kamer was er nog niet klaar voor.

Zes jaar later liet Hoekstra via een interview in het blad Christen Democratische Verkenningen van het wetenschappelijk bureau van het CDA nogmaals van zich horen. „Voor het eerst van mijn leven maak ik mij ernstige zorgen over de staat van de democratie in Nederland en de wijze waarop politieke partijen ermee omgaan”, zei hij.

Hij was op dat moment bezig met een onderzoek naar de gevolgen van de privatisering bij woningbouwcorporaties waarbij hem „de schellen van de ogen vielen”. Het marktdenken was bij de overheid op tal van terreinen uit de hand gelopen, constateerde Hoekstra. Hij heeft nog net kunnen meemaken dat de omslag in het door hem bekritiseerde denken begon in te zetten.

Een leven lang in het teken van de publieke zaak. Burgemeester op een Waddeneiland had hem trouwens ook wel leuk geleken. Of, als rechtgeaard protestant, ambassadeur bij het Vaticaan. Toch maar niet. Daar was hij te onrustig voor, zei Rein Jan Hoekstra zijn vrouw na.

Delen

Mail de redactie

Het Openbaar Ministerie verwijt voormalig strafrechtadvocaat Inez Weski het lidmaatschap van de criminele organisatie van Ridouan Taghi. Die organisatie heeft als oogmerk witwassen en drugshandel. Volgens het OM heeft Weski haar positie als advocaat gebruikt om informatie tussen haar cliënt en leden van diens criminele organisatie uit te wisselen.

Mede daardoor zou Taghi de leiding van de criminele organisatie hebben kunnen voortzetten vanuit de Extra Beveiligde Inrichting in Vught. Daar zit hij vast sinds hij werd overgebracht uit Dubai, in december 2019. Eerder is een andere advocaat van Taghi, zijn neef Youssef, veroordeeld tot ruim vijf jaar cel, omdat hij eveneens de organisatie van Ridouan Taghi zou hebben gefaciliteerd.

Volgens het OM is bewijs in het dossier van Weski in ruime mate aanwezig. Dat komt, blijkens het ministerie, deels uit berichten die werden gestuurd met een cryptotelefoon van Sky Ecc. Ook Weski zelf was in het bezit van een Sky-telefoon waarmee ze heimelijk kon communiceren.

Alle berichten uit die telefoon heeft de oudste zoon van Taghi bewaard. Ook ander berichtenverkeer van de criminele groep van Taghi is bewaard. Het gaat volgens het OM om contacten tussen de oudste zoon van Taghi en Taghi zelf en een aantal leden van deze organisatie.

Waarom-vraag

Uit die berichten wordt de verwijtbare rol van Weski pijnlijk duidelijk, zo stelde het OM tijdens een eerste openbare zitting in de strafzaak tegen voormalig strafrechtadvocaat. In die zaak beroept Weski zich volgens het OM ten onrechte op haar geheimhoudingsplicht. Die plicht betreft haar contact met cliënten, maar niet haar eigen handelen. Ook de Nederlandse Orde van Advocaten stelt volgens het OM dat die geheimhoudingsplicht niet absoluut is.

Weski heeft niet meegewerkt aan opdrachten voor geweldsdelicten. „Daar lag voor haar kennelijk ook een grens”, aldus het OM. Weski heeft echter geen toelichting willen geven op de feiten die haar worden verweten. De „waarom-vraag” zal in deze zaak aldus waarschijnlijk niet worden beantwoord, stelt het OM.

Weski heeft niet meegewerkt aan opdrachten voor geweldsdelicten. ‘Daar lag voor haar kennelijk een grens’, aldus het OM

Het onderzoek heeft grote vertraging opgelopen, vanwege een aantal procedures die zijn aangespannen door eerdere raadslieden van Weski. Dat betreft met name de doorzoeking van de woning en het kantoor bij haar aanhouding in april 2023. Dat ligt gevoelig gezien de geheimhoudingsplicht die advocaten hebben als het gaat om informatie over en communicatie met hun cliënten.

De officieren van de justitie die deze zaak voor hun rekening nemen, stellen dat ze geen kennis hebben van het materiaal van tijdens de doorzoeking. Die is geleid door een onderzoeksrechter in bijzijn van de deken, de toezichthouder op de advocatuur.

Dossier

Over het materiaal dat bij deze doorzoeking in beslag werd genomen, is een serie procedures gevoerd. Ten minste een daarvan loopt nog. Dat is volgens het OM een van de redenen waarom het zo lang heeft geduurd voordat een eerste openbare zitting is gehouden. Volgens het OM zullen een aantal voor de strafzaak relevante stukken waarschijnlijk in februari nog aan het dossier worden toegevoegd.

Het OM stelt dat de openbaarheid van een strafzaak van groot belang is, zeker in een zaak als deze waar het gaat om ernstige verwijten. Op tal van publicaties en uitlatingen van Inez Weski in een vorig jaar gepubliceerd boek en enkele interviews, waaronder in NRC, heeft het OM niet kunnen reageren.

Delen

Mail de redactie