Nederland toont driemaal veerkracht tegen Spanje, maar verliest na strafschoppen

In een intimiderend luidruchtig Estadio Mestalla bleek die ene goede wedstrijd geen toeval. Na een uiterst moeizame eerste helft toonde het Nederlands elftal zondagavond in de tweede ontmoeting tegen Spanje tot driemaal toe veerkracht. Drie keer kwam Oranje op achterstand, drie keer maakte het gelijk. Pas door strafschoppen viel de beslissing, in het voordeel van de thuisploeg.

Door de late nederlaag blijft Nederland in de vierde editie van de Nations League steken in de kwartfinale, na een plek in de halve finale twee jaar geleden. Een teleurstelling misschien, gezien de handvol mogelijkheden om de wedstrijd alsnog te beslissen. Maar meer nog dan dat een mooie opsteker, voor een ploeg die al meer dan een jaar vaak heel moeizaam voetbalt.

Na de eerste ontmoeting in Rotterdam (2-2) werd bondscoach Ronald Koeman gevraagd of één goede wedstrijd tegen Spanje volgens hem iets waard was, als de tweede zou tegenvallen. Koeman moest lang nadenken. Niet echt, antwoordde hij uiteindelijk. Na donderdag zouden critici nog kunnen spreken van geluk, beweren dat Spanje maar op halve kracht speelde. Nu, in eigen huis, zouden ze „getergd” zijn, met nieuwe plannen komen.

In dat plan, blijkt zondag, kiest de Spaanse bondscoach Luis de la Fuente voor vier nieuwe spelers. Eén is onvermijdelijk, door de blessure van centrumverdediger Pau Cubarsí, maar de rest tactisch. Met Dani Olmo stelt hij een aanvallend middenvelder op die nóg dieper speelt dan Pedri, met Mikel Oyarzabal een spits die meer inzakt en uit positie loopt dan Álvaro Morata.

Weifelend begin

Met die gewijzigde aanpak heeft het Nederlands elftal lang veel moeite. Ook omdat Oranje uiterst weifelend aan de wedstrijd begint. Al in de eerste minuut dribbelt Frenkie de Jong zichtbaar zoekend voor zijn eigen doel langs. Bij gebrek aan aanspeelmogelijkheden kiest hij vervolgens voor doelman Verbruggen, een terugspeelbal zo onnauwkeurig dat hij bijna het eigen doel in gaat.

Spanje straft die onzekerheid snel af en opent, net als in Rotterdam, na acht minuten de score. Dat gebeurt via een strafschop, veroorzaakt door centrale verdediger Jan Paul van Hecke die in botsing komt met Oyarzabal. Het is zwaar gestraft, maar scheidsrechter Clément Turpin twijfelt niet. Na meerdere minuten van Nederlands protest schiet Oyarzabal zelf raak.

Vanaf dat moment kiest de thuisploeg voor een on-Spaanse aanpak. De regerend Europees kampioen staat bekend om zijn onstilbare aanvalsdrang, de wil om altijd maar de bal te hebben, of op te eisen door felle druk. Maar na die openingstreffer wacht Spanje af, in een compact blok voor het eigen doel, om vervolgens bij elk Nederlands foutje genadeloos terug te slaan.

Dat het bij rust nog steeds 1-0 staat, is vrijwel volledig te danken aan doelman Bart Verbruggen, die meermaals met spectaculaire reddingen een tweede Spaans doelpunt voorkomt. Maar na de rust krijgt Nederland voor het eerst kansjes, eerst via Justin Kluivert en dan na een voorzet van Jeremie Frimpong. Zijn bal gaat richting spits Memphis Depay die naar de grond wordt getrokken. Ook Nederland krijgt een strafschop, ook ditmaal schiet de benadeelde zelf: 1-1.

Spektakel

Vanaf dan begint een wedstrijd zo vol spektakel dat hij gerust vier uur had mogen duren. Spanje begint zelf weer te voetballen, maar ook bij Nederland is het zelfvertrouwen terug. Om en om krijgen beide ploegen kansen, totdat opnieuw Oyarzabal Spanje aan een voorsprong helpt. Zijn wippertje komt nog tegen het hoofd van Verbruggen, in de herkansing kopt de Bask alsnog raak.

Voor Koeman is dat het moment om te wisselen. Hij brengt onder meer Noa Lang en Xavi Simons in de ploeg, die samen aan de basis staan van het tweede Nederlandse doelpunt. Dat begint met een actie van Lang, die zijn eigen afgeketste voorsprong weer opraapt en inspeelt op Simons. Die ziet linksback Ian Maatsen de diepte in sprinten. Maatsen jaagt de bal vervolgens hard bovenin het doel.

In de verlenging gaat het zo verder. Van hoog niveau is het voetbal dan niet meer, maar spanning en kansen zijn er in overvloed. En opnieuw geeft Nederland een doelpunt weg, als Maatsen zich in een hoge bal vergist en Yamal uit zijn rug laat lopen. Vijf minuten later schiet Simons vanuit een strafschop de 3-3 binnen, gegeven nadat hij door de Spaanse doelman Unai Simón tegen de grond is gewerkt.

Foto Koen van Weel / ANP
Xavi Simons viert zijn 3-3 uit een strafschop

Zelfs in de strafschoppenreeks gaat het lang gelijk op. Nadat Lang zijn inzet hard op de lat schiet, mist vervolgens ook Yamal zijn poging: het schot is te zwak en wordt door Verbruggen gestopt. Maar als in de zesde poging ook Malen mist, beslist Spanje de wedstrijd alsnog. Verbruggen kiest de goede hoek, maar het schot van Pedri is te hard.

Na afloop overheerste naast teleurstelling dan ook vooral trots, zei Koeman. Nederland verloor, „maar je wint ook heel veel”. Hij zag bij zijn spelers veerkracht en mentaliteit. „We hebben Spanje echt aangepakt”, vond hij. „We hebben nu aangetoond wat we van elkaar kunnen en moeten verwachten.”