Na vijf seizoenen gaan Ajax en Dusan Tadic uit elkaar, contract van de aanvoerder ontbonden

Posted on July 14, 2023 by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Afscheid Tadic zou het niet eens zijn geweest met het terughoudende transferbeleid van Ajax. De Serviër was met 105 doelpunten en 112 assists de afgelopen jaren van zeer grote waarde voor de club.

Roland van Erven

14 juli 2023 om 21:48

Leestijd 2 minuten

Tadic werd met Ajax drie keer landskampioen. Foto Maurice van Steen/ANP

De 34-jarige Dusan Tadic neemt na vijf seizoenen afscheid van Ajax. Dat meldt de club vrijdag. Tadic zou het niet eens zijn geweest met het terughoudende transferbeleid van de Amsterdammers – Ajax heeft na het afgelopen slechte seizoen nog geen absolute versterkingen aangetrokken. De Ajax-aanvoerder had nog een eenjarig contract, maar dat is inmiddels ontbonden.

Lees ook: Tegen Real speelde Tadic zijn beste duel ooit

Met het vertrek van Tadic bij Ajax komt er een einde aan een tijdperk. De Serviër stond samen met de al vertrokken Daley Blind symbool voor een omslag in het beleid van Ajax: ervaren spelers aantrekken voor hoge bedragen om zodoende weer aansluiting met de Europese top te krijgen. Dat lukte al snel. Ajax haalde in het seizoen 2018/19 de halve finale van de Champions League door onder meer Real Madrid en Juventus uit te schakelen. Ook werden de Amsterdammers in dat seizoen landskampioen en won de club de KNVB-beker. Tadic maakte dat jaar, alle competities bij elkaar, maar liefst 38 doelpunten.

Tadic, die na het vertrek van Matthijs de Ligt in 2019 aanvoerder werd, zou ook in de daarop volgende jaren van onschatbare waarde blijven voor Ajax. In zijn vijf jaren bij de club maakte hij in 241 wedstrijden 105 doelpunten en gaf hij 112 assists. Het leverde de Amsterdammers in totaal drie landstitels en twee bekerwinsten op. Daarnaast was hij met zijn discipline en volharding een voorbeeld voor jonge spelers. Topfit als hij was, raakte hij in vijf seizoenen nauwelijks geblesseerd.

Kritiek

Kritiek op Tadic was ook nooit ver weg. Met zijn theatrale gedrag tijdens wedstrijden wekte hij irritatie bij tegenstanders en publiek. Ook schipperde hij met morele kwesties. Tadic droeg slechts één keer een aanvoerdersband in de kleuren van de Oekraïense vlag, collega-aanvoerders deden dat meerdere keren. Daarnaast koos Tadic, toen andere Eredivisie-captains met een regenboogband om speelden, voor een minder opvallend gebaar.

Lees ook: Dusan Tadic – zijn mateloosheid wekt bewondering én wrevel

Het afgelopen seizoen kreeg Tadic voor het eerst ook kritiek op zijn spel. De roep om een plek op de bank werd luider, ondanks dat hij cijfermatig (11 goals en 18 assists) opnieuw uitstekende cijfers kon overleggen. Tadic bleef onder trainers Alfred Schreuder en John Heitinga wel basisspeler. Zelf toonde hij meermaals zijn onvrede over de in zijn ogen onvoldoende kwaliteit van de Ajax-selectie.

Tadic ging daarover de afgelopen dagen in gesprek met de nieuwe technisch directeur Sven Mislintat, wat uiteindelijk resulteerde in zijn vertrek. Volgens Mislintat blijft voor Tadic in de toekomst „de deur open” voor een functie als trainer. Ook Tadic spreekt in een korte reactie niet over een definitief afscheid. „Ik blijf voor altijd Ajacied en hoop in de nabije toekomst in Amsterdam terug te keren in een andere rol, als trainer.”

Voelbare kunst, hoorbare grafieken en dobbelstenen met braille op een bijeenkomst in Amsterdam over visueel beperkten

admin
June 5, 2025
0

‘Hoe weet u dat het maandag is? Dat kunt u lezen in uw agenda of hebt u ergens gehoord”, zegt docent Vikram Choudhary. „Maar,” gaat hij verder, „hoe komen doofblinden dat te weten?” Choudhary geeft les aan blinde, dove en doofblinde kinderen in Hannover. Op de Tactile Reading & Graphics Conference in Amsterdam vertelt hij over een nieuwe manier om over te brengen welke dag het is: geuren.

Op de tafel voor Choudhary liggen zeven doosjes, in verschillende vormen en kleuren, met daarop de dagen van de week – in tekst voor de dove kinderen, in braille voor de blinde kinderen, in geur voor de doofblinde kinderen. Maandag ruikt bijvoorbeeld naar limoen, dinsdag naar sinaasappel, woensdag naar mint. „Als ze weten welke dag het is, krijgen de kinderen een gevoel van controle”, zegt de docent. „Bij ons ruikt op maandag de hele school naar maandag.”

Als blinde begin je school met een achterstand

Jesse Wienholts
ICT-specialist

De geurdoosjes, ontwikkeld in Duitsland, werden deze week tentoongesteld op de Tactile Reading & Graphics Conference in Amsterdam, een bijeenkomst over lees-, speel- en leerontwikkelingen voor visueel beperkten. Het was de derde keer sinds 2017 dat de conferentie werd gehouden, de eerste keer in Nederland. In het Muziekgebouw aan ’t IJ kwamen ervaringsdeskundigen, onderzoekers en (onderwijs)professionals samen, om de nieuwste innovaties en methodes uit te wisselen. En dat ging verder dan alleen het brailleschrift.

Er was ‘tactiele’ (voelbare) kunst en fotografie, waarbij elementen uit een foto naar voren worden gebracht om die voelbaar te maken. Er waren grafieken te horen via non-verbale audio (‘sonificatie’). Tactiele muziekinstrumenten of bladmuziek in braille, AI-tools en ook gewoon een dobbelsteen, maar dan in de vorm van een rad en met cijfers in braille. De meeste objecten in felgeel en felblauw – de scherpst contrasterende kleuren en dus het zichtbaarst voor slechtzienden.

Onderstaande video’s (sonificaties) bevatten geluid

y=cos(2+x)

y=2x-3, y=-3x+4

y=2x-3

Oorschelp

Ans Withagen, orthopedagoog bij Koninklijke Visio, een van de kenniscentra die de conferentie organiseert, onderzoekt al bijna dertig jaar hoe blinde kinderen tast ontwikkelen. Ze heeft meerdere leermethodes ontwikkeld, onder meer met onderzoeker Esther Rieken van de andere organiserende stichting, Bartiméus. De methodes beginnen simpel. Zo leren blinde kinderen 3D-vormen matchen met 2D ‘voelbare’ tekeningen. „Zo kunnen ze objecten beter begrijpen, hoe de dingen eruitzien.” Of een spel voor kleuters om ruimtelijk inzicht te krijgen: wat betekent op, onder, voor, achter? „Wij ziende mensen leren dat op zicht.”

Withagen laat blinde kinderen ook tekenen. „Je kan je afvragen: waarom moeten ze dat kunnen?”, vertelt de onderzoeker maandag op de conferentie. „Maar het vergroot hun grip op de wereld. En geeft ons een inkijkje in hún belevingswereld.” Enkele van de tekeningen hangen aan een wand. De dertienjarige blindgeboren Mads heeft een kerstboom getekend, een paar verticale lijntjes naast elkaar.

Geribbeld

Nederland telt meer dan 300.000 mensen met een visuele beperking, onder wie 50.000 volledig blinden, schat kenniscentrum Visio. De conferentie in Amsterdam werd bezocht door ruim vijfhonderd mensen, uit meer dan 25 landen. Lang niet iedereen had een visuele beperking, al hadden veel mensen een geleidestok of hulphond.

Een conferentie inrichten voor mensen die weinig of niets zien, was geen sinecure, vertelt de organisatie. Denk aan visitekaartjes in braille en tactiele strips van gebobbeld en geribbeld zeil op de vloeren, om mensen naar de zalen en trappen te begeleiden.

Een voelbare afbeelding van een huismus.

‘Tactiele’ fotografie, waarbij elementen uit een afbeelding naar voren worden gebracht om die voelbaar te maken.

Een ‘tastbare’ maquette van de Sacré-Coeur in Parijs.

Foto’s Bram Petraeus

Er was ook een voelbare, 3D-geprinte maquette van het gebouw. Want eerlijk is eerlijk: heel overzichtelijk is het pand niet, met veel hoge trappen, galmende ruimtes en halve verdiepingen. „Eigenlijk een hel voor slechtzienden”, aldus de Visio-persvoorlichter. „Maar wel goed bereikbaar vanaf het station.”

TikTok

Het brailleschrift, dat dit jaar tweehonderd jaar bestaat, blijft onmisbaar – ook op de conferentie. Jesse Wienholts (25), blindgeboren, heeft braille leren gebruiken als vijfjarige. Hij houdt een tablet vast met op het scherm puntjes, waarmee zinnen in braille verschijnen. „Een keuzemenu”, zegt hij, terwijl hij razendsnel de zinnen voelt. Vroeger won hij braillewedstrijden op snelheid.

„Dit had ik graag gehad toen ik opgroeide”, zegt Wienholts, die ICT studeerde in Den Haag. Maar de meeste technische tools voor blinden, zoals een brailletablet, werden pas recent ontwikkeld. „Als blinde begin je school met een achterstand.”

Een ander kind tekende dolfijnen met oorschelpen. Hoe moet een blind kind weten dat een dolfijn die niet heeft?

Die achterstand heeft Wienholts, die „in een avondje” een AI-assistent heeft gecodeerd (in braille) die hem via z’n telefoon vertelt wat om hem heen te zien is, wel weggewerkt. Behalve dan wat populaire cultuur betreft: TikTok-filmpjes en internetmemes zijn nog altijd moeilijk over te brengen voor blinden en slechtzienden. „Als je een grap moet uitleggen, is de lol er wel snel van af”, zegt Wienholts. „Er is niet zoveel tactiele humor.”

Vindt hij dat erg? „Ik hoop dat de technologie eerst wordt ingezet voor nuttige dingen”, zegt Wienholts. „Dat ik over een paar jaar in een zelfrijdende auto rijd, wil ik liever dan een TikTok-video begrijpen.”

Het staat nu écht vast: koppen bij voetbal verhoogt de kans op dementie. Treft de KNVB ook maatregelen?

admin
June 5, 2025
0

Vastgesteld werd het al vaker, in verschillende onderzoeken: veel koppen verhoogt de kans op hersenletsel bij voetballers. Maar voor het eerst wordt er nu in Nederland van overheidswege voor gepleit dat die kennis consequenties moet hebben: in een donderdag gepubliceerd rapport adviseert de Gezondheidsraad om ‘herhaald hoofdcontact’ in voetbal – en andere contactsporten – te beperken.

De Gezondheidsraad, een onafhankelijk adviesorgaan van het ministerie van VWS, zette de afgelopen tijd alle internationale onderzoeken naar hersenletsel bij (oud-)voetballers op een rijtje. De conclusie: profvoetballers hebben twee tot drie keer zoveel kans op dementie als de gemiddelde populatie, vanwege de vele kopballen. Een totaalverbod op koppen zou drie op de vijf gevallen van dementie onder oud-profvoetballers kunnen voorkomen, zo becijfert de Gezondheidsraad: in Nederland zou dat gaan om naar schatting 86 gevallen per jaar.

Voor amateurvoetballers geldt het verhoogde risico op chronische hersenschade ook, zij het in mindere mate. En het verband is zichtbaar bij boksers en rugbyspelers, al zijn voor die sporten minder gegevens beschikbaar. Voor een verhoogde kans op de dodelijke spierziekte ALS en hersenaandoening parkinson ziet de Gezondheidsraad „aanwijzingen” in het internationale onderzoek, maar „overtuigend bewijs ontbreekt.”

Vele kleine impactmomenten

Een direct verband aantonen tussen herhaald hoofdcontact en hersenletsel is lastig: de schade is niet direct merkbaar, maar ontstaat door een opeenvolging van kleine impactmomenten – en niet door bijvoorbeeld één hersenschudding. Bovendien openbaren de gevolgen zich pas na vele jaren, zo niet decennia. Toch is de bewijslast inmiddels overtuigend, zo schrijft de Gezondheidsraad.

In Nederland werd één keer een oorzakelijk verband vastgesteld tussen koppen en hersenletsel: voormalige Sparta-speler Wout Holverda, die leed aan ernstige dementie, stelde zijn hersenen ter beschikking aan het UMC Amsterdam om na zijn overlijden te onderzoeken. Conclusie van dit postmortale onderzoek: Holverda’s ziekte was het gevolg van de vele kopballen in zijn carrière.

Eerder constateerden wetenschappers in onder meer Schotland (2019) en Zweden (2023) al een verhoogde kans op hersenletsel bij voetballers. Bij deze en andere onderzoeken waren in totaal meer dan 20.000 oud-voetbalprofs en topamateurs betrokken, zo blijkt uit een overzicht van de Gezondheidsraad. In de Verenigde Staten was al op grote schaal hersenschade geconstateerd bij voormalige boksers en american-footballspelers.

Een overtuigende controlegroep vormen bovendien de keepers. Die hebben, zo blijkt uit onderzoek, in tegenstelling tot veldspelers géén verhoogd risico op dementie. Het verschil? Ze koppen nauwelijks.

Een overtuigende controlegroep: keepers koppen nauwelijks, en hebben géén verhoogd risico op dementie

Lichtere ballen, geen lange uittrap

Alles bij elkaar opgeteld, zo constateert de Gezondsheidsraad, is er maar één conclusie mogelijk: koppen in het voetbal moet worden beperkt. Dit geldt zowel voor profvoetballers – die in hun carrière gemiddeld achtduizend keer koppen – als voor amateurs. Bij jeugdspelers zou die begrenzing nog vergaander moeten zijn, omdat kinderen – kleiner, met hersenen die nog volop in ontwikkeling zijn – nog kwetsbaarder zijn voor letsel dan volwassenen.

Over welke maatregelen er genomen moeten worden, doet de Gezondheidsraad geen uitspraak: in september komt de Nederlandse Sportraad op basis van dit advies met concrete voorstellen. Te denken valt aan het gebruik van lichtere ballen, minder koppen tijdens trainingen en een verbod op lange uittrappen door de keeper – een bal die vaak extra hard aankomt op het hoofd.

Verschillende landen hebben al stappen genomen om ‘herhaald hoofdcontact’ in het voetbal te beperken. Zo mogen profs en amateurs in Engeland en Schotland niet vaker dan één keer per week trainen op koppen en is het daar sinds afgelopen seizoen voor kinderen tot tien jaar helemaal verboden, net als in België en de Verenigde Staten. Als er tijdens een wedstrijd toch gekopt wordt, krijgt de tegenpartij een indirecte vrije trap.

In Nederland – waar 1,2 miljoen mensen lid zijn van een voetbalclub – is het nog lang niet zo ver. De KNVB is, in navolging van de internationale voetbalbonden UEFA en FIFA, tegenstander van een kopverbod of -beperking. In een recent boek over hersenletsel in het voetbal zegt Edwin Goedhart, de bondsarts van de KNVB, dat hij vreest voor maatregelen ‘voor de bühne’ terwijl er onvoldoende wetenschappelijk bewijs bestaat. Ajax-clubarts Niels Wijne laat zich in het boek in vergelijkbare bewoordingen uit: „Je moet natuurlijk goed uitzoeken of het wel echt gevaarlijk is.”

‘Kopbalverbod is juist schadelijk’

Dat argument – ‘we weten nog te weinig’ – is met dit advies definitief van tafel, zo maakt de Gezondheidsraad duidelijk. Koppen ís schadelijk, maatregelen zíjn vereist. De KNVB stelt in een eerste reactie op het advies nog steeds dat er „onvoldoende bewijs is om directe relatie tussen koppen en hersenletsel vast te stellen.” Volgens de voetbalbond zou een algeheel verbod op koppen in de jeugd „zelfs een negatief effect kunnen hebben”, omdat jeugdspelers weinig zouden koppen. „De KNVB legt de nadruk op het aanleren van de juiste koptechniek, zodat spelers op latere leeftijd op een veilige manier kunnen koppen.”

Bondsarts Goedhart was donderdag niet beschikbaar voor een reactie, hij is op trainingskamp met het Nederlands Elftal voor de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Finland van komende zaterdag. Ook Ajax kan op dit moment „geen inhoudelijk zinnige reactie” geven, aldus een woordvoerder: de staf, onder wie clubarts Wijne, is op vakantie.

Voorzitter Evgeniy Levchenko van spelersvakbond VVCS pleitte al eerder voor een algeheel verbod op koppen in het voetbal. Hij ziet in het advies van de Gezondheidsraad een „voorzichtige eerste stap” in de richting van zo’n totaalverbod. „De UEFA en de FIFA zijn conservatief, ze willen geen verregaande maatregelen zolang ze niet zeker weten dat koppen tot hersenschade leidt”, zegt Levchenko. „Maar op een gegeven moment moet je de zaken omdraaien. Waarom zou je nog koppen als je niet honderd procent zeker weet dat het schadelijk is?”

Volgens Levchenko is voetbal „een prachtige sport, maar het heet niet voor niets voetbal. En zonder koppen kan voetbal nog steeds prachtig zijn.”

Waarom koos Trump juist deze landen voor zijn inreisverbod? En wat zijn de gevolgen voor andere reizigers?

admin
June 5, 2025
0

Woensdag kondigde president Donald Trump per decreet een inreisverbod af voor twaalf landen. De maatregel roept herinneringen op aan de zogenoemde ‘muslim ban’ uit Trumps eerste termijn, een negentig dagen durend inreisverbod voor inwoners van zeven overwegend islamitische landen, waarbij het verbod voor Syriërs voor onbepaalde tijd zou gelden. De reden is dezelfde: het brede en vage begrip ‘nationale veiligheid’. In het decreet uit 2017 werden inwoners uit deze landen gekoppeld aan terroristische aanslagen in de Verenigde Staten, waarbij werd verwezen naar de aanslagen van 11 september 2001. In het nieuwe decreet worden meer redenen aangevoerd en is de geografische spreiding breder. Vier vragen over de nieuwe travel ban.

1. Voor welke landen geldt nu een inreisverbod?

Voor Afghanistan, Myanmar, Tsjaad, de Republiek Congo, Equatoriaal Guinea, Eritrea, Haïti, Iran, Libië, Somalië, Soedan en Jemen geldt een compleet verbod. Volgens het Witte Huis vormen deze landen een „zeer hoog risico voor de Verenigde Staten”. Voor inwoners uit Burundi, Cuba, Laos, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan en Venezuela geldt een gedeeltelijk verbod. Zij zouden een „hoog risico” vormen. Inwoners uit die laatste reeks landen kunnen geen visa meer krijgen in bepaalde categorieën (zaken- en studentenvisa). Ook wordt de geldigheidsduur van andere visa beperkt. Expliciet is opgenomen in de verordening dat deze nieuwe regels een asielverzoek voor inwoners uit die landen niet in de weg staat.

Amerikaanse media meldden dat vorig jaar zo’n 170.000 Amerikaanse visa voor inwoners uit deze landen zijn afgegeven.

2. Welke redenen geeft de Amerikaanse regering voor deze lijst?

In het decreet staat dat de regering de Amerikaanse burgers wil beschermen tegen „vreemdelingen die van plan zijn terroristische aanslagen te plegen, onze nationale veiligheid in gevaar brengen, hatelijke ideologieën verspreiden of op een andere manier misbruik maken van de immigratiewetten”. In een videoboodschap waarin hij zijn besluit toelichtte, verwees president Trump naar een recente aanslag in Boulder, Colorado. Een pro-Palestina demonstrant viel een groep pro-Israël demonstranten aan en verwondde er acht, van wie enkelen zwaar gewond werden. De man bleek de Egyptische nationaliteit te hebben – een land dat niet in het decreet wordt genoemd.

De regeringen van de landen op de lijst slagen er volgens het decreet niet in hun burgers afdoende te screenen voor zij uitreizen. Zij werken bovendien in de ogen van de Amerikanen onvoldoende mee aan het opnemen van uit de VS gezette landgenoten. En de burgers uit die landen hebben volgens het ministerie van Binnenlandse Veiligheid in de afgelopen jaren regelmatig langer in de VS verbleven dan hun visum toeliet.

In sectie 1, lid b) van het decreet staat nog een reden voor het uitsluiten van reizigers uit bepaalde landen. Zo op het oog een meer transactionele reden: landen die in de ogen van de Amerikaanse regering te weinig doen aan de uitwisseling van informatie die de VS over hun burgers willen hebben.

3. Hoe staat het met reizigers uit andere landen?

De context van dit nieuwe inreisverbod is een algemeen vijandige houding tegen vreemdelingen, waar alle reizigers last van kunnen krijgen. Buitenlanders die in de Verenigde Staten wonen, zonder geldige verblijfspapieren, maar soms ook mét worden in grote aantallen uitgezet. Ook naar landen waar zij niet vandaan komen, maar die een overeenkomst met Trump hebben gesloten om hen op te nemen, zoals Zuid-Soedan. Onlangs trok minister Noem van Binnenlandse Veiligheid de bijzondere status voor Afghanen in de VS in – velen van hen zijn hun land ontvlucht omdat zij met de Amerikaanse troepen daar hadden samengewerkt.

Aan de grenzen worden reizigers uit alle landen aan strenge controles onderworpen, waarbij hun telefoons worden afgenomen en wordt gekeken naar wat zij schrijven en delen op hun sociale media. Daarbij worden die burgers, of ze nu uit Canada, de Europese Unie of India komen, soms voor meerdere dagen vastgehouden in cellen aan de grens.

De regering-Trump wil ook het mes zetten in studentenvisa. Dat wil zeggen: in het conflict dat Trump heeft uitgelokt met de universiteit Harvard, waarvan hij vindt dat de leiding onvoldoende doet ter bescherming van Joodse studenten en om uitingen van steun voor de Palestijnen tegen te gaan, zullen niet langer visa worden verstrekt voor buitenlandse studenten die zich willen inschrijven aan Harvard.

4. Welke landen staan niet langer op Trumps lijst?

In 2017 lokte de muslim ban van Trump veel verontwaardiging uit – en juridische procedures, waardoor de president uiteindelijk vier versies van zijn decreet opstelde en het Hooggerechtshof één daarvan goedkeurde. De eerste lijst van uitgesloten landen leek destijds tamelijk willekeurig: Irak, Iran, Libië, Somalië, Soedan, Syrië en Jemen. Later werden Venezuela en Noord-Korea aan de lijst toegevoegd en Irak er weer afgehaald. Reizigers uit Saoedi-Arabië werden destijds wel toegelaten, hoewel het merendeel van de vliegtuigkapers die de aanslagen van 11 september 2001 pleegden, de Saoedische nationaliteit had.

Op de nieuwe lijst is Syrië niet langer opgenomen. Tijdens zijn reis door het Midden-Oosten eerder deze maand, ontmoette Trump de nieuwe president Ahmed al-Sharaa, die ooit een aan Al-Qaida gelieerde strijdgroep leidde. De Amerikaanse president noemde de Syrische leider een „jonge, knappe vent”.

Luister naar