‘Op het moment dat ik deze video opneem, heb ik achtduizend abonnees en in totaal 1,8 miljoen views. Als je deze video kijkt, check dan hoeveel ik er nu heb.” Het is 4 oktober 2015 en de 17-jarige, ietwat ongemakkelijke Jimmy Donaldson neemt in zijn rommelige Amerikaanse slaapkamer een onscherpe video op voor zijn vijf jaar oudere zelf. „Ik ben waarschijnlijk een freaking volwassen man als je dit ziet. Ik zit nog steeds op de middelbare school en… oeh, de camera staat niet recht.”
Een half jaartje verwijderd van volwassenheid, heeft Donaldson duidelijk nog geen idee hoe hij zijn vijf jaar oudere zelf moet inbeelden. „Als je dit ziet, dan… nee, dan zit je allang niet meer op de universiteit. Dude, wat als ik dood ben?” Met zijn hand bedekt hij zijn mond, zijn mondhoeken trekken naar buiten. „Dude, als ik geen miljoen abonnees heb wanneer je dit ziet, dan is mijn hele leven een mislukking geweest.”
Waarschijnlijk was Donaldsons mond opengevallen van ongeloof als iemand hem in 2015 verteld had dat hij over negen jaar met afstand de grootste YouTuber van allemaal zou zijn. En had hij de boodschapper voor gek verklaard als die ook nog eens zou zeggen dat hij het gezicht zou worden van een mediabedrijf dat jaarlijks honderden miljoenen dollars omzet, zeker 250 mensen in dienst heeft en de lokale economie van zijn thuisstad in North Carolina, met het inwonersaantal van Oss, volledig getransformeerd heeft.
Sinds begin dit jaar is MrBeast (26) de populairste videomaker op YouTube. Zijn belangrijkste kanaal heeft 315 miljoen abonnees, tientallen miljoenen meer dan de nummer twee. Verspreid over al zijn YouTube-kanalen heeft hij er ruim 450 miljoen – ruim drie keer de populatie van Rusland. MrBeast groeit in 2024 zo hard dat hij er soms per seconde méér abonnees bij krijgt dan hij in die video van 4 oktober 2015 in totaal had, terwijl hij toen al jarenlang op zoek was naar de sleutel tot het YouTube-sterrendom.
Wie is Jimmy Donaldson, hoe maakte hij zijn jongensdroom waar? En waarom liggen MrBeast en zijn team sinds kort zo onder vuur?
„Fuck het verleden. Het is al gebeurd. Ik probeer de toekomst te veroveren”, zei Donaldson in 2022 in een interview met popcultuurtijdschrift Rolling Stone. Herinneringen van zijn leven voor zijn elfde, de leeftijd waarop hij zijn eerste YouTube-video maakte, heeft hij naar eigen zeggen nauwelijks.
Misschien maar beter ook. Jimmy Donaldson (Kansas, 1998) groeide op als middelste kind van twee ouders die voor het leger werken en weinig thuis zijn. De zorg voor de kinderen werd gedelegeerd aan talloze au-pairs, telkens weer een nieuwe. Voordat Jimmy zeven werd, had hij al op drie verschillende plekken gewoond. Uiteindelijk settelde de familie Donaldson in Greenville, een uiterst conservatief stadje in North Carolina, in de Amerikaanse Biblebelt. „Er woonden daar geen neven, geen tantes, geen ooms”, zei zijn moeder tegen Rolling Stone. „We waren alleen.” Jimmy’s ouders gingen uit elkaar toen hij acht is, na een tumultueus huwelijk. Sindsdien heeft hij geen contact meer met zijn vader, hij wil niet vertellen waarom.
De computer werd Jimmy’s toevlucht. Hij keerde naar binnen, had op school weinig vrienden. In zijn slaapkamer speelde hij urenlang Minecraft en Call of Duty. Op zijn elfde plaatste hij zijn eerste filmpje op het dan nog nietige YouTube, op een kanaal dat hij twee jaar later uit schaamte zou verwijderen. Het was een simpel concept. De kijker zag Jimmy het spel Battle Pirates spelen en luisterde naar zijn commentaar. In de video werd Jimmy aangevallen door een hacker, wat unieke content opleverde. In een mum van tijd bekeken 20.000 mensen zijn video. „Dat was waarschijnlijk het beste wat me ooit is overkomen”, zei Donaldson twee jaar geleden in de podcast van Joe Rogan. „Ik was meteen verliefd.”
De rush van viraal gaan
Wat als liefde begon, groeit in de loop van Jimmy’s tienerjaren uit tot een obsessie. Het hielp hem niet – of misschien juist wel – dat hij op zijn vijftiende moest stoppen met sporten omdat hij de ziekte van Crohn blijkt te hebben. De vrijgekomen tijd investeerde Jimmy in YouTube. Inmiddels slikt hij ontstekingsremmers en bereidt zijn privéchef al zijn maaltijden voor. Hij blijft geregeld last hebben van opvlammingen.
Op religieuze wijze bleef Jimmy video’s maken. Met één doel: opnieuw viraal gaan, weer die rush voelen. Op zijn dertiende begon hij het kanaal waar hij nu nog steeds op publiceert, dan nog met de naam MrBeast6000 want de naam Mr. Beast was al bezet. „Ik schaam mij niet voor het Evangelie van Christus”, had hij in die tijd nog prominent op zijn YouTube-pagina staan – hij hing in die tijd nog veel streng-christelijke dogma’s aan, zoals dat homoseksualiteit zondig is. Inmiddels zegt hij in interviews nog wel in „een God” te geloven, maar weet hij niet in welke.
Deelnemers aan de spellen van MrBeast raakten gewond en kregen te weinig eten en zorg
In die eerste fase zocht MrBeast6000 naar zijn eigen geluid. Hij bleef filmpjes maken waarin hij schietspelletjes speelde, terwijl hij bijvoorbeeld moderne kunst belachelijk maakte, klaagde over de prijs van popcorn in de bioscoop, of speculeerde over de salarissen van beroemdheden. Zonder veel bekijks.
Zijn eerste echt virale video maakte hij pas op zijn achttiende. Zijn moeder had hem toen net verplicht om een opleiding te gaan doen, maar tijdens zijn lessen werkte hij in zijn auto stiekem aan zijn video’s. Zijn idee was om op camera tot honderdduizend te gaan tellen. Dat kost hem veertig uur, zo lang dat hij de video versneld moest afspelen omdat de grens van een YouTube-video op 24 uur ligt. Maar de bizarre stunt leverde hem wel aandacht op. Inmiddels is de video 30,5 miljoen keer bekeken.
Niet veel later behaalde hij opnieuw succes met een video waarin hij, op zijn teenslippertjes en in zijn joggingbroek, een willekeurige dakloze man in Greenville honderdduizend dollar gaf, gekregen van een sponsor, en hem vervolgens vroeg wat zijn verhaal was, wat hij met het geld ging doen en of hij zijn slaapplek wilde laten zien – wat de man weigerde.
Wie naar de recente content van MrBeast kijkt, ziet dat hij in deze video’s twee essentiële ingrediënten vond voor zijn succesformule, waarmee hij in de jaren die volgden honderden miljoenen mensen zou verleiden naar zijn filmpjes te kijken en honderden miljoenen dollars zou verdienen. De stunts zijn alleen steeds bizarder geworden (I Ate The World’s Largest Slice Of Pizza), de bedragen die hij weggeeft steeds groter (Donating $100.000 To Streamers With 0 Viewers). Sinds een jaar of vijf is daar een derde ingrediënt aan toegevoegd: Donaldson laat mensen steeds vaker steeds extremere spellen spelen met een grote geldprijs in het verschiet, zoals zijn real-life versie van de razend populaire Zuid-Koreaanse Netflix-serie Squid Game. In die dystopische serie spelen aan lager aan wal geraakte burgers kinderspelletjes tegen elkaar met een geldprijs van 33 miljoen euro in het verschiet. Wie verliest, wordt vermoord. In de versie van MrBeast – 650 miljoen keer bekeken – bedraagt de pot ‘slechts’ 456.000 dollar. Luttele troost is dat de verliezers mogen blijven leven.
De 26-jarige YouTuber financiert zijn steeds extremere – en dus duurdere – video’s met het geld dat hij verdient met reclames en sponsordeals. Bijna alles wat hij binnenkrijgt investeert hij in zijn volgende video’s, beweert hij. „Misschien ga ik uiteindelijk zelf de vruchten [van mijn succes] plukken”, zei hij eerder dit jaar tegen Time. „Ik ben niet naïef.” Donaldson zegt geen toegang te hebben tot zijn eigen bankrekening. Ondanks zijn geschatte jaarinkomen van 700 miljoen dollar in 2023, zijn weelderige collectie superauto’s en het feit dat hij een privéchef en personal trainer heeft, weigert hij zichzelf rijk te noemen.
In de kern is MrBeast een kapitalistische filantroop geworden die volhoudt dat het hem niet om het geld te doen is, terwijl vrijwel iedere video die hij maakt een manifestatie is van zijn extreme rijkdom, met miljoenenjachten, talrijke Tesla’s, grote bergen cash. Hij wil alleen maar zoveel mogelijk mensen helpen, zegt hij. Dus geeft hij in een restaurant voor 20.000 dollar (ook gesponsord) aan fooi aan obers, en laat hij willekeurige mensen onbeperkt geld uitgeven met zijn creditcard in de Amerikaanse Mediamarkt. MrBeast creëert zo zijn eigen versie van de Amerikaanse Droom. Met een klein beetje geluk kun ook jij MrBeast tegen het lijf lopen en ben je plots tientallen duizenden dollar rijker, krijg je een Tesla, of – en dit is geen verzinsel – een privé-eiland. Niet voor niets noemde The New York Times hem ‘de Willy Wonka van YouTube’ – een jaar, overigens, nadat MrBeast de chocoladefabriek had nagemaakt en net als Willy Wonka de fabriek had overhandigd aan de winnaar van zijn competitie.
Licht sadistisch
MrBeast-filmpjes hebben vaak een licht sadistisch element. Mensen die erin voorkomen – soms hele jonge kinderen, of hoogbejaarden – moeten door verschillende hoepels springen om maar kans te maken op die felbegeerde geldprijs – en gaan dan alsnog met lege handen naar huis. De Nederlandse Tibbe (19, achternaam bij de redactie bekend) kan erover meepraten. Anderhalf jaar geleden organiseerde MrBeast in samenwerking met gameontwikkelaar Epic Games een reeks minigames op het populaire spel Fortnite. De speler die in drie uur de beste totaalscore had behaald, zou één miljoen dollar krijgen.
Tibbe was sowieso al een toegewijd gamer, maar een recente kruisbandoperatie maakte dat hij extra veel tijd had om de minigames te oefenen. Van naar schatting „een paar miljoen” spelers belandde ‘De_Tibbe’ op de tweede plaats. Toen vroeg MrBeast zijn volgers op X wat de nummer twee moest krijgen: 10.000 dollar of een taco? 50,8 procent van ruim 930.000 stemmers koos voor de taco. Misschien was het wel een speciale taco, hoopte Tibbe, want bij MrBeast weet je het nooit. Hij nodigde twee vrienden uit voor het uitpakken van het pakketje, toen het twee maanden later binnenkwam. Daar zat een knuffeltaco in. Tibbe is er gelaten onder. „Ik ben niet depressief zoals Twitter denkt dat ik ben.” De taco is nu een trofee.
In maart maakten MrBeast en Amazon Prime bekend dat ze samen een spelshow genaamd Beast Games gaan maken, waarin meer dan duizend deelnemers strijden om 5 miljoen dollar. Donaldson wilde kijken of hij zijn ideeën kwijt kon op een streamplatform, vertelde hij vorig jaar in een YouTube-interview met collega-videomakers Colin en Samir. „YouTube is niet de beste plek voor series. En ik wil mensen bereiken die niet op YouTube zitten. Ik denk dat wij makkelijk de grootste en allerbeste spelshow ooit kunnen maken.”
Gevaarlijke omstandigheden
Maar zoals Willy Wonka niet geïnteresseerd was in het welzijn van de bezoekers van zijn chocoladefabriek, zo kwamen de afgelopen maanden ook verschillende verhalen naar buiten over de gevaarlijke omstandigheden waaraan de bijna tweeduizend deelnemers van Beast Games zijn blootgesteld. Deelnemers vertelden aan The New York Times dat ze tijdens opnames te weinig eten en medische zorg ontvingen en verwondingen opliepen. Mensen die hun medicatie hadden moeten afstaan, kregen die niet zomaar terug. MrBeast wijdde de onhebbelijkheden aan computerstoringen bij Crowdstrike, critici zeggen dat hij simpelweg niet goed op zo’n grote productie was voorbereid.
Nu hij alles wat hij doet onder een vergrootglas ligt, wordt Donaldson vaker dan hem lief is in het defensief gedrukt. Hij ontsloeg zijn boezemvriendin Ava Kris Tyson, lid van de MrBeast-crew van het eerste uur. tegen haar loopt een onderzoek; ze heeft jarenlang seksueel getinte opmerkingen gemaakt tegen minderjarigen in een Discord-kanaal waar ook Donaldson in zat. „Jimmy knew”, klinkt het op sociale media.
Het roept de vraag op hoe oprecht het filantropische karakter is dat MrBeast presenteert aan de buitenwereld. Is zijn filantropie slechts een afleidingsmanoeuvre, een oppervlakkige manier om harten te winnen? Wil Jimmy Donaldson groter worden zodat hij meer mensen kan helpen, of wil hij meer mensen helpen zodat hij nog groter kan worden?
Feit is dat het publiek van MrBeast vooral uit kinderen bestaat, die hij voorhoudt dat kijken naar zijn video’s bijdraagt aan een betere wereld. „Mijn filantropie wordt letterlijk gefinancierd door jullie oogballen”, zei Donaldson in één van zijn video’s. Het klopt dat MrBeast veel mensen heeft geholpen, maar tijdens het kijken naar zijn video’s bekruipt je ook het gevoel dat minder welgestelde mensen vooral dienen als rekwisieten in zijn onstilbare hunkering naar meer-meer-meer.
Lees ook
Kwebbelkop gamede zich rijk. Nu neemt zijn virtuele kloon het over
