Mohamed al-Fayed, voormalig eigenaar van Harrods en vader van Diana’s Dodi, vocht tegen de Britse elite

Posted on September 2, 2023 by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

1929-2023 Zijn eerste handeltjes dreef hij in limonade en naaimachines, later werd hij eigenaar van het wereldberoemde Londense warenhuis Harrods. Maar bovenal was Mohamed al-Fayed de vader van Dodi, die in 1997 stierf aan de zijde van Prinses Diana.

Tan Tunali

3 september 2023 om 0:31

Leestijd 3 minuten

Mohamed al-Fayed in 2016, geflankeerd door personeel van zijn Ritz Hotel in Parijs. Foto Kamil Zihnioglu/AP Photo

Toen Mohamed Fayed in 1929 in een arme wijk van de Egyptische stad Alexandrië geboren werd, lag een carrière als steenrijke zakenman en dwarsligger voor de Britse elite niet voor de hand. Een kleine eeuw later is dat wel hoe de flamboyante Al-Fayed – inmiddels met het voorvoegsel ‘al’ in de achternaam – de geschiedenisboeken in zal gaan. Afgelopen woensdag overleed hij op 94-jarige leeftijd, zo maakte de voetbalclub Fulham vrijdag bekend. Al-Fayed was tussen 1997 en 2013 eigenaar van de club uit Londen.

Naast dat hij eigenaar was van het Ritz Hotel in Parijs en van het Britse luxewarenhuis Harrods, zal hij vooral herinnerd worden als vader van Dodi, de liefdespartner van Prinses Diana. Filmproducent Dodi en Diana kwamen in 1997 bij een auto-ongeluk in Parijs om het leven, achtervolgd door paparazzi. Zijn hele leven zou Mohamed al-Fayed volhouden dat Dodi en Diana bewust om het leven zijn gebracht door wat hij „het establishment” noemde, omdat de Britse koninklijke familie tegen hun verhouding zou zijn geweest.

Limonade en naaimachines

Het verhaal van de zakenman Al-Fayed begon op de straten van Egypte, eerst met de verkoop van limonade en later naaimachines. Maar zijn belangrijkste stap naar roem en geld had hij vooral te danken aan zijn eerste huwelijk met Samira Khashoggi in 1954. Haar broer was miljonair en wapenhandelaar Adnan Khashoggi. Het huwelijk met Samira duurde slechts twee jaar maar zijn schoonbroer introduceerde hem in die tijd bij zakenrelaties in de Golfstaten en in Londen.

Niet lang daarna zette Al-Fayed zijn eigen transportbedrijf op in Egypte en deed zaken met de groten der aarde, van Arabische sjeiks tot de Haïtiaanse dictator François ‘Papa Doc’ Duvalier. Met zijn geld probeerde Al-Fayed de Britse koninklijke familie het hof te maken, onder meer via de sponsoring van de koninklijke Windsor-paardenshow.

Aankoop van Harrods

Al-Fayed probeerde zijn leven lang aanlsuiting te vinden bij de Britse elite, maar in de hoogste Britse kringen bleef Al-Fayed altijd een buitenstaander. Die positie werd onderstreept door het feit dat hem tot tweemaal toe een Brits paspoort werd geweigerd. Al-Fayed zag de afwijzingen als een affront en vermoedde dat de aankoop van het warenhuis Harrods met de tegenwerking te maken had. Hij weet de afwijzing eind jaren negentig aan de „onzichtbare macht” achter de Britse regering.

Al-Fayed had de multinational Lonrho in 1985 afgetroefd bij de koop van Harrods. Uit onderzoek van de Britse overheid bleek later dat de deal met geld van de sultan van Brunei tot stand was gekomen – iets dat Al-Fayed bij de overname had verzwegen. In het onderzoek van de Britse overheid bleek dat Al-Fayed bij de koop van Harrods over meer dingen geen open kaart had gespeeld of zelfs ronduit had gelogen. De zogenaamde Britse achtergrond van Al-Fayed en zijn broers en zakenpartners Ali en Salah bleek verzonnen en zijn vermogen had hij aangedikt.

Tiny Rowland, eigenaar van de Lonrho group kon het niet verkroppen dat hij naast het warenhuis had gegrepen en spendeerde een fortuin aan onderzoek naar Al-Fayed, onder meer via privé-detectives. Rowland was ook de eigenaar van de weekendkrant The Observer, die hij voor één keer op donderdag liet uitkomen, puur om Al-Fayed zwart te maken. The Phoney Pharaoh, kopte de krant: de valse farao. Al-Fayed zelf weet de aanvallen aan het feit dat de Britten er niet tegen konden dat hun iconische warenhuis in Egyptische handen was gevallen.

Niet verkochte documentaire

De relatie van zijn zoon Dodi met Diana leek voor Mohamed Al-Fayed de gewenste deur naar de Britse elite te openen. Met de dood van Dodi en Diana werd die deur definitief gesloten voor Al-Fayed, zeker omdat hij niet stopte met zijn publieke beschuldigingen dat Prins Philip en de MI6 achter het ongeluk zaten. Hij wilde zijn theorie met een groter publiek delen en financierde een documentaire, Unlawful Killing, maar die sloeg internationaal niet aan. Potentiële afnemers vreesden voor smaad te worden aangeklaagd.

In de jaren na de dood van Dodi en Diana verloor Harrods zijn status als hofleverancier van de Britse koninklijke familie. Prins Philip had al vilein laten vallen dat hij zijn pakken al lang niet meer bij Harrods kocht. Al-Fayed verkocht het warenhuis in 2010 aan voor 1,5 miljard pond (omgerekend 1,7 miljard euro) aan het investeringsfonds van de koninklijke familie van Qatar.

Eigenlijk had Al-Fayed de wens zich gemummificeerd als een farao in Harrods te laten opbaren „zodat mijn klanten mij altijd kunnen zien”, maar daar kwam het door de Qatarese overname niet van. Afgelopen week werd hij begraven in het familiemausoleum in het plaatsje Oxted, buiten Londen. Hij ligt er naast zijn zoon Dodi, wiens dood hij nooit leek te hebben verwerkt. Mohamed al-Fayed laat zijn vrouw Heini Wathén en vier kinderen achter.

NIEUWS

Plastic is overal. Toch blijven oliereuzen maar produceren

admin
November 27, 2024
0

Deze week is in Zuid-Korea een VN-top over de groeiende plasticberg. Verslaggever Liza van Lonkhuyzen bezocht een nieuwe plasticfabriek van Shell in de Amerikaanse staat Pennsylvania, en zag daar de impact van de productie op milieu en gezondheid. Moet er een plasticplafond komen?

Gast:: Liza van Lonkhuyzen
Presentatie:: Egbert Kalse
Redactie:: Iddo Havinga & Tessa Colen
Montage:: Jeroen Jaspers
Foto:: Quinn Glabicki

Hoe Feyenoord in 14 minuten en 44 seconden een miraculeuze comeback maakte bij Manchester City

admin
November 27, 2024
0

Manchester City-coach Pep Guardiola zit met zijn armen over elkaar in de dug-out. Blik op het veld, tegelijkertijd druk in gesprek met assistent Juanma Lillo. Hij oogt ontspannen, met eindelijk weer zicht op een zege na vijf nederlagen op rij. City leidt in het eigen Etihad Stadium met 3-0 tegen Feyenoord in de Champions League. De 74ste minuut loopt, als de spanning ver te zoeken is. City hoeft niet meer, waar Feyenoord de indruk maakt de schade te willen beperken.

Guardiola heeft drie van zijn belangrijke spelers zes minuten eerder gewisseld – Phil Foden, Nathan Aké en Ilkay Gündogan. Ongetwijfeld om ze rust te geven met het oog op de clash tegen Liverpool FC, komende zondag op Anfield. En waarschijnlijk om het risico op het wegvallen van spelers te verminderen, dit seizoen heeft City te maken met veel blessures.

City was jarenlang de norm, met bijna perfect uitgevoerd voetbal, onder regie van Kevin De Bruyne en Bernardo Silva in combinatie met spits Erling Haaland. Vier keer op rij landskampioen, winnaar van de Champions League in 2023. Maar dit seizoen is anders. De ploeg is in fases kwetsbaar. In de Premier League heeft City al acht punten achterstand op Liverpool, gecoacht door Arne Slot. Zaterdag werd thuis nog met 4-0 verloren van Tottenham Hotspur.

Gebutst vertrouwen

De ontmoeting met Feyenoord lijkt voor City de ideale wedstrijd om het gebutste vertrouwen terug te winnen. Volgens dat scenario voltrekt City-Feyenoord zich lang, dinsdagavond in het oostelijk deel van Manchester. City combineert soepel, drukt Feyenoord ver naar achteren, doelman Timon Wellenreuther redt een paar keer knap.

Feyenoord krijgt gaandeweg wel meer controle. Het heeft langer balbezit, creëert een kansje via aanvaller Igor Paixão. Maar City blijft gevaarlijk en kort voor rust valt de goal die niet kan uitblijven: Quinten Timber raakt Haaland onhandig en de Noor benut zelf de strafschop (1-0). Na de pauze loopt City uit door een schot van Gündogan en opnieuw Haaland, via een fraaie, razendsnelle aanval. 3-0 na 53 minuten.

Manchester City-spits **Erling Haaland** (in het midden) viert zijn 3-0 met Phil Foden en Matheus Nunes.

De wedstrijd zit dan op slot. Ogenschijnlijk, want de wissels die rond de zeventigste minuut plaatsvinden zullen van groot belang zijn. En niet alleen die bij City.

Bij Feyenoord komt de talentvolle centrumverdediger Thomas Beelen voor linksback Gijs Smal, die het lastig heeft. Hancko, een van de pijlers van de ploeg, verhuist van de as naar de linkerflank. Rechtsback Bart Nieuwkoop wordt vervangen door Jordan Lotomba, die terug is na een blessure. Ook beoogde basisspits Santiago Giménez maakt zijn rentree na een hamstringkwetsuur, hij valt in voor Julián Carranza.

Deze omzettingen van coach Brian Priske zorgen ervoor dat Feyenoord – met de power van linksback Hancko en rechtsback Lotomba – meer dynamiek heeft op de flanken. En in de spits zorgt Giménez voor meer diepgang dan de vrij statische Julián Carranza.

Giménez is nog maar net in het veld, als hij meteen een bal in de diepte vraagt. Dat Feyenoord met drie goals achter staat, is niet aan Giménez af te lezen. Hij maakt een gretige indruk.

Woede en irritatie

De Mexicaan sprint in de 74ste minuut weg, als Hancko vanaf links achterin een lange bal naar voren geeft. City neemt simpel over, lijkt te controleren. Verdediger Josko Gvardiol krijgt de bal in de as. Hij wordt, en dat is cruciaal, meteen onder druk gezet door Giménez. Daardoor speelt Gvardiol een moeilijke, hoge bal terug op doelman Ederson.

Hadj Moussa, een 22-jarige talentvolle Algerijns-Franse rechtsbuiten, ziet dat het fout gaat bij City. Hij sprint meteen achter de bal aan, neemt die perfect aan, direct mee in de loop, omspeelt de uitkomende keeper Ederson en mikt vanuit een lastige, krappe hoek zonder te kijken binnen: 3-1, klokslag 74 minuten.

Feyenoord-aanvaller **Hadj Moussa** is op weg naar de 3-1.

Woede, irritatie, zorgen – het is allemaal zichtbaar bij Guardiola. Secondenlang kijkt hij naar de grond, terwijl hij zijn handen boven op zijn hoofd houdt.

Feyenoord speelt met meer durf en overtuiging, jaagt op City. Onderlinge duels worden gewonnen, waar City aarzelt, broos als het vertrouwen is. Feyenoord bouwt geduldig op, probeert met korte passes de tegenstander te lokken, zo ruimtes te creëren en de creatieve pingelaar Moussa in stelling te brengen.

In de 81ste minuut komt hij aan de bal, rechts voorin, loopt zich dan vast. Ook dat is Moussa. Maar Feyenoord blijft hoge pressie uitoefenen. Weer geeft Gvardiol een moeilijke pass, Timber en zijn kompaan Hwang In-beom duiken erop, nemen over.

Het spel wordt verplaatst naar links, naar Paixão. Die slingert de bal naar de tweede paal, waar Lotomba opduikt. Die trekt de bal terug en gaat wonderlijk via de paal en het linkerbeen van Ederson richting de borst van de inlopende Giménez: 3-2 na 81 minuten en 12 seconden.

Guardiola klapt een paar keer, lijkt zijn defensie wakker te willen schudden. Spanning – of is het angst? – is te zien in zijn ogen.

Invaller **Santiago Gimenez** nadat hij de 3-2 heeft gemaakt.

Loeren op uitbraak

Feyenoord voetbalt zonder vrees. Lotomba ontdoet zich enkele keren soepel van Haaland, een beer van een aanvaller. Er is nog even tijd voor Feyenoord, in een wedstrijd die allang als verloren beschouwd werd.

Na 88 minuten en 30 seconden begint het met de onderschepping van Hwang, als twee City-spelers elkaar in de weg lopen bij de middenlijn. Feyenoord-spelers loeren meteen op een uitbraak – waar liggen de ruimtes?

Er lijkt dan nog weinig aan de hand voor City, zoals eigenlijk de hele avond. Hwang kopt naar invaller Ramiz Zerrouki, die passt naar Moussa, die nog op eigen helft staat, zeker tien meter voor de middenlijn.

Voorin is Paixão dan aan het zwerven. De Braziliaanse linksbuiten duikt opeens diep in de rechterzone op. Daar ligt ruimte omdat Moussa zijn directe tegenstander – linksback Gvardiol – heeft weggelokt. Moussa ziet de loopactie van Paixão, geeft een splijtende bal tussen Gvardiol en Jack Grealish door.

De defensieve organisatie bij City is ontluisterend, zoveel ruimte krijgt Paixão. Noodgedwongen komt Ederson ver uit zijn doel om de aanvaller af te stoppen, meters buiten zijn strafschopgebied. Maar Paixão is hem net voor, springt iets hoger, kopt de bal vooruit, neemt hem mee, is de keeper kwijt, maar staat in een moeilijke hoek schuin rechts voor de goal.

Paixão heeft even tijd, kijkt, en doet wat je bijna niet ziet aankomen. Hij geeft een puike voorzet op de onvermoeibare, opstomende linksback Hancko. Die kopt in een leeg doel, langs de laatste overgebleven verdediger Rico Lewis. 88 minuten en 44 seconden en het staat 3-3.

Feyenoord-verdediger **Hancko** kopt kort voor tijd de 3-3 binnen.

In zijn enthousiasme valt Hancko even als hij naar het uitvak rent met 4.000 Feyenoord-fans. Het vak ernaast houden City-fans handen voor hun mond of ogen. De ontgoocheling compleet. Guardiola plukt even aan zijn neus, drinkt wat water.

Verbijstering is te zien bij Haaland – bij wie niet eigenlijk. Maar het zit zo dicht bij elkaar. Twee minuten later schiet Grealish via het been van Zerrouki nog op de paal – net niet de 4-3 dus.

Invaller De Bruyne staat druk te wijzen, met 94 minuten en 30 seconden op de klok. Dáár moet je lopen, zegt hij tegen een ploeggenoot, in een poging een opening te vinden in de Feyenoord-defensie. Maar verdediger Gernot Trauner poeiert de bal richting de tribune voor Haaland eraan kan komen.

Guardiola dirigeert zijn spelers in de laatste seconden met wilde armgebaren naar voren. En geeft dan, als na 96 minuten is afgefloten, vierde official Marcel Birsan met een zuinig lachje, waarin ongeloof verscholen zit, als eerste een hand.

Wat vindt NRC | Slachtoffers van verkrachting hoeven zich niet te schamen

admin
November 27, 2024
0

Het slachtoffer van verkrachting kreeg de afgelopen maanden niet alleen een gezicht, maar zei ook luid en duidelijk dat ze wilde dat „de schaamte van kamp wisselt”. Niet zij, Gisèle Pelicot, hoeft zich immers te verbergen. Degenen die zich moeten schamen, zijn volgens haar degenen die ervan worden verdacht dat ze haar, terwijl ze gedrogeerd en dus buiten bewustzijn was, verkrachtten. Onder wie haar ex-man Dominique, die schuld bekent en tegen wie eerder deze week twintig jaar celstraf is geëist.

Met haar optreden, in de volle openbaarheid, en vooral haar weigering het slachtofferschap op zich te nemen, heeft Pelicot het denken over seksueel geweld, over verkrachting binnen een relatie, en over consent – wederzijdse instemming bij seks – een enorme dienst bewezen. Ongeacht wat de Franse rechter zal oordelen, en niet alleen in Frankrijk, waar duizenden vrouwen de afgelopen maanden de straat op gingen om Pelicot te steunen.

Het zou daarom jammer zijn als na deze geruchtmakende rechtszaak alleen overblijft dat deze zo geruchtmakend is vanwege het grote aantal verdachten, het door Pelicots ex-man gefilmde bewijs van de vijftig mannen die op zijn uitnodiging zijn vrouw verkrachtten, en de wereldwijde aandacht.