Hij had het de laatste tijd niet makkelijk gehad, bekende Jannik Sinner terwijl hij in het immense Arthur Arshe-stadion in New York de zilveren trofee voor het winnen van de US Open bij de oren vasthield. De kritiek die hij kreeg na zijn twee positieve dopingtesten eerder dit jaar had hem veel gedaan. Daarom, zei Sinner, was hij trots dat hij gefocust was blijven tennissen en zo zijn tweede grandslam van het jaar (na de Australian Open) kon winnen.
In alles straalde de 23-jarige Italiaan blijdschap én opluchting uit: de pijnlijkste periode uit zijn carrière had hij niet op een betere manier achter zich kunnen laten.
Maar terwijl Sinner de weken erna rust nam en alleen naast de tennisbaan opdook om zijn Italiaanse landgenoten in de Davis Cupwedstrijden tegen onder meer Nederland aan te moedigen, beraadde werelddopingagentschap WADA zich op het besluit van een onafhankelijke tuchtcommissie, in opdracht van de internationale integriteitscommissie in het tennis ITIA, om Sinner niet lang te schorsen. Zaterdag maakte de dopingorganisatie bekend in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak bij het sporttribunaal CAS. WADA eist een schorsing van een tot twee jaar tegen Sinner, die op deze dinsdag de finale bereikte van het ATP-toernooi van Beijing. Vier vragen over de zaak.
1. Waarom werd Sinner in eerste instantie vrijgesproken?
In maart dit jaar testte de Italiaanse tennisser twee keer positief op het middel clostebol, een anabole steroïde die spierversterkend en prestatiebevorderend kan werken. Volgens Sinner was het verboden middel in zijn bloed gekomen via zijn fysiotherapeut, die ter genezing van een wondje een (in Italië) vrij verkrijgbare spray op zijn vinger zou hebben gehad waar clostebol inzit. Tijdens een aantal behandelingen droeg de fysio geen handschoenen, en Sinner lijdt aan een huidaandoening waardoor zijn huid bovengemiddeld snel stofjes opneemt.
ITIA ging na een onafhankelijk onderzoek mee in die verklaring en concludeerde dat het dopingmiddel per ongeluk in Sinners bloed terecht was gekomen. De Italiaan trof „geen schuld of nalatigheid”, aldus de integriteitscommissie.
Wel werd Sinner na de positieve testen automatisch geschorst, maar omdat de Italiaan beide keren snel en succesvol beroep aantekende, duurde dat maar vier dagen. Daarnaast moest Sinner zijn prijzengeld en punten voor de wereldranglijst van het toernooi van Indian Wells, waar hij de halve finale haalde en voor het eerst positief testte, inleveren.
2. Waarom gaat WADA nu tegen die uitspraak in beroep?
Het werelddopingagentschap heeft, net als de betrokken nationale en internationale sportbonden, altijd het recht om in beroep te gaan. De crux voor dat besluit zit hem in de conclusie van ITIA dat Sinner geen schuld heeft en niet nalatig is geweest. Volgens WADA is die conclusie „niet correct onder de van toepassing zijnde regels”.
De vraag is in hoeverre Sinner verantwoordelijk gehouden wordt voor het onzorgvuldig handelen van zijn teamleden, zegt Vincent Egbers, voorzitter van de Nederlandse dopingautoriteit. „Sinner heeft de plicht hen duidelijk te maken dat ze moeten voldoen aan de dopingreglementen. Bovendien ben je als sporter altijd zelf verantwoordelijk voor wat er in je lichaam terechtkomt.”
ITIA oordeelde dat Sinner voldoende gedaan heeft met de kennis die hij destijds had – hij zou niet geweten hebben dat de masseur de spray met clostebol op zijn vingers had. WADA zal, zegt Egbers, beargumenteren dat hij in ieder geval deels verantwoordelijk is voor wat zijn (inmiddels ontslagen) fysiotherapeut gedaan heeft en daardoor binnen heeft gekregen.
Saillant is dat WADA al maanden stevige kritiek krijgt vanwege haar handelen in de dopingzaak rond 23 Chinese zwemmers. Nadat zij positief testten op het verboden middel trimetazidine, kwam de Chinese dopingautoriteit Chinada tot de controversiële conclusie dat ook hen geen blaam trof; ze zouden vervuild voedsel gegeten hebben. WADA ging daartegen niet in beroep, ditmaal dus wel.
3. Hoe groot is de kans dat Sinner alsnog schuldig wordt bevonden aan een dopingovertreding?
„WADA gaat alleen in beroep als ze denken een kans te hebben”, zegt Egbers. Een hoger beroep loopt al gauw in de duizenden euro’s, en het beroep verliezen zou opnieuw gezichtsverlies betekenen voor de toch al bekritiseerde dopingautoriteit.
Egbers snapt de beslissing wel: „Ik denk niet dat het CAS zo snel zal meegaan in het oordeel dat Sinner geen enkele blaam treft”. Want stel dat dat wel het geval zou zijn, redeneert Egbers, dan creëer je een gevaarlijk precedent: „Dan kan de kok van de KNVB het eten van het Nederlands Elftal vol doping gooien zonder dat ze het weten, zodat de spelers nooit schuld hebben.”
Kortom, het zou hem niet verbazen als de onafhankelijke tuchtcommissie van het CAS de beslissing van ITIA (deels) zou terugdraaien.
4. Welke gevolgen zou dat hebben voor Sinners carrière?
Het duurt zeker tot begin volgend jaar voordat er een zitting voor het CAS zal plaatsvinden en de uitspraak volgt. Als Sinner schuldig wordt bevonden, wordt hij voor minimaal een jaar geschorst, omdat het hier een anabole sterïode betreft, een van de zwaarste (want doeltreffendste) middelen op de dopinglijst. Dat is ook waar de WADA op mikt, een schorsing van een tot twee jaar.
Bang om zijn US Open-titel kwijt te raken, hoeft de Italiaan niet te zijn. WADA zegt er niet op uit te zijn staan resultaten uit het verleden ongedaan te maken. Maar met een beetje pech kan Sinner in januari 2025 zijn titel op de Australian Open niet verdedigen en moet hij, na het jaar waarin hij zijn status als beste tennisser van de wereld bekroonde met twee grandslimtitels en de koppositie op de wereldranglijst, langs de zijlijn plaatsnemen. Zelfs als hij daarna succesvol terugkomt, zal de schorsing voor altijd een smet blijven op zijn loopbaan.
