Opnieuw verraste de BoerBurgerBeweging de buitenwereld deze week met twee politieke overstappers. Pensioenspecialist Agnes Joseph van NSC heeft zich per direct bij BBB aangesloten, en staat nu op plek acht van de voorlopige kieslijst, die vrijdag bekend is gemaakt. Oud-VVD-Kamerlid Helma Lodders, voorzitter van brancheorganisatie Vee & Logistiek Nederland, is voorgedragen als een lijstduwer van BBB op plek 49.
Met name de overstap van Joseph van de ene naar de andere coalitiepartij is opvallend en gevoelig. Ze voelde zich bij NSC niet gesteund bij haar − gesneuvelde − plannen voor meer inspraak voor pensioengerechtigden bij de stelselhervormingen, bleek uit een interview in De Telegraaf. Ze heeft beseft dat pensioenen voor haar grotere drijfveren zijn dan „goed bestuur en rechtsstatelijkheid”, de speerpunten van NSC.
Lees ook
Kamerlid Agnes Joseph per direct weg bij NSC, maakt overstap naar BBB
Overstappers
Ook bij de landelijke verkiezingen van 2023 verraste de partij van lijsttrekker Caroline van der Plas met overstappers van andere partijen. Van JA21 waren dat Nicki Pouw-Verweij (nu demissionair staatssecretaris Landurige en Maatschappelijke Zorg, en lijstduwer op plek vijftig) en Derk Jan Eppink. Ook PVV’er Lilian Helder sloot zich toen aan bij BBB, en vertrok begin dit jaar onverwachts wegens „meningsverschillen”.
De grootste verrassing was destijds voormalig CDA’er Mona Keijzer, die BBB-minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en Asiel en Migratie werd, en nu opnieuw op nummer twee staat. Keijzer werd in september 2023 naar voren geschoven als ‘premierskandidaat’, na de grote overwinning van BBB bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten in maart van dat jaar.
Achteraf zei Van der Plas dat media te veel nadruk legden op Keijzer als ‘premierskandidaat’; BBB daalde inmiddels in de peilingen, vooral na de lancering van de nieuwe electorale concurrent NSC van Pieter Omtzigt.
Na de komende verkiezingen hoopt BBB opnieuw te kunnen regeren in „een sociaal-conservatieve coalitie”, zegt Van der Plas in een persbericht bij de kieslijst. Bij voorbaat sluit BBB geen andere partijen uit, wel noemt Van der Plas het „onbegrijpelijk” dat „de VVD de PVV bij voorbaat uitsluit, maar wél openlijk flirt met het radicale GroenLinks”. De PvdA, met wie GroenLinks één fractie vormt, staat er niet bij vermeld.
‘Aardverschuiving’
Twee jaar geleden waren er bij BBB nog zorgen of ze genoeg gekwalificeerde kandidaten voor de Tweede Kamer konden vinden. Campagneleider Henk Vermeer verwachtte toen vooraf een politieke „aardverschuiving” in Den Haag. -Maar BBB bleef na de verkiezingen van 2023 uiteindelijk steken op zeven zetels – met Joseph erbij nu acht.
De vraag is of BBB, met nieuwe gezichten zoals Joseph en Lodders, bij deze verkiezingen het tij kan keren. En of Joseph als nummer acht bij BBB, even hoog als bij NSC in 2023, wel op een verkiesbare plek staat.
Het grote verschil met twee jaar geleden is dat BBB, met ooit ruim dertig zetels in de peilingen, nu op twee tot vier Kamerzetels staat in Peilingwijzer, een combinatie van peilingen. Alles kan nog gebeuren tot de stembussen sluiten op 29 oktober, maar als die peilingen uitkomen, zouden naast partijleider Van der Plas en Mona Keijzer alleen mede-oprichter en campagneleider Henk Vermeer (nummer drie) en landbouwminister Femke Wiersma (nummer vier) een zetel winnen.
Staatssecretarissen
Ook is het afwachten of we de demissionaire BBB-staatssecretarissen terug gaan zien na de verkiezingen. Gijs Tuinman van Defensie staat op de kieslijst op nummer zes, Jean Rummenie van Landbouw op dertien, Eddie van Marum van Binnenlandse Zaken op veertien.
Van de huidige Tweede Kamerfractie staan Marieke Wijen-Nass, Claudia van Zanten en Martin Oostenbrink nog steeds in de top-10 van de voorlopige kieslijst van BBB (naast nieuwkomer Joseph).
Mariska Rikkers-Oosterkamp stelt zich niet opnieuw verkiesbaar omdat ze „een nieuwe betekenisvolle uitdaging” in het noorden van het land wil aangaan, maakte ze eind juli bekend. Wat die uitdaging is, stond er niet bij.
Kamerlid Cor Pierik, die twee jaar geleden in de politiek stapte na 33 jaar bij het Centraal Bureau voor de Statistiek te hebben gewerkt, maakte eind juni bekend niet terug te keren. Het lukte Pierik in Den Haag niet altijd „zich volledig in te zetten in een omgeving waar de feiten niet altijd leidend zijn”, stond onder meer in zijn toelichting.
Correctie: In een eerdere versie van dit artikel stond onterecht dat Derk Jan Eppink geen BBB-lid meer zou zijn. Dit is gecorrigeerd.
Lees ook
BBB-senator Kemperman verrast fractie met vertrek, maar onvrede over koers is breder
