De Nederlandse afdeling van TikTok heeft een Amerikaanse sollicitant gediscrimineerd, omdat zij niet goed genoeg Nederlands sprak. Dat heeft het College voor de Rechten van de Mens (CVRM) vorige week geoordeeld in een zaak die was aangespannen door de sollicitant.
De sollicitant, een 45-jarige Amerikaanse vrouw die in Amsterdam woont, werd in augustus 2023 via LinkedIn benaderd door TikTok met de vraag of ze interesse had in een baan. In de functie zou de vrouw TikTok adviseren hoe om te gaan met de ondernemingsraad (OR) van het Nederlandse kantoor, die opkomt voor de belangen van het personeel. De vrouw werkte eerder met de OR van de Nederlandse afdelingen van techbedrijven Booking.com en Miro.
De nieuwe functie was destijds onderdeel van het professionaliseren van TikToks groeiende Nederlandse afdeling. Maar in september vorig jaar ontsloeg TikTok als onderdeel van een wereldwijde reorganisatie het complete Amsterdamse moderatieteam van driehonderd werknemers. Een tweede Nederlands TikTok-kantoor, met tussen de twintig en dertig sales- en marketingmedewerkers, is nog wel open. Het van oorsprong Chinese TikTok heeft 5,7 miljoen actieve Nederlandse gebruikers per maand.
Lees ook
Spannende zaak over TikTok-verbod in de VS, met een opmerkelijke rol van Trump
Niet vloeiend Nederlands
Nadat tijdens de sollicitatieprocedure was gebleken dat de vrouw niet vloeiend Nederlands sprak, wees TikTok haar af voor de baan. Ze beheerst de Nederlandse taal op ‘A2-niveau’, waarbij ze de taal kan begrijpen en schrijven, maar gesprekken nog lastig zijn. „Ik sta al een halfjaar op de wachtlijst voor Nederlandse les”, zegt ze. Voor Booking.com en Miro was het eerder geen probleem, zegt de vrouw. „De voertaal onder werknemers is Engels.”
TikTok kon tijdens de zitting niet aantonen waarom vloeiend Nederlands spreken voor de functie noodzakelijk was, zo oordeelde het mensenrechteninstituut. Het CVRM, dat toeziet op het beschermen en bevorderen van mensenrechten in (Caribisch) Nederland, oordeelde dat TikTok daarmee „verboden” handelde en discrimineerde op basis van nationaliteit. Het CVRM kan geen straf opleggen.
De vrouw is blij met de uitspraak, laat ze weten. „Het bewijst dat er wel degelijk manieren zijn om het als werknemer op te nemen tegen dit soort grote bedrijven”, zegt ze. „Ik hoop dat ze de volgende keer twee keer nadenken.”
TikTok laat in een reactie weten dat er tijdens de gesprekken met de sollicitant sprake was van een „miscommunicatie”, aldus een woordvoerder. „Het was uiteraard nooit onze bedoeling om haar af te wijzen vanwege haar nationaliteit. We vinden het jammer dat het zo ver gekomen is.”
Voor het eerst nam Alternative für Deutschland-leider Alice Weidel afgelopen weekend publiekelijk de omstreden term „remigratie” in de mond. In een toespraak op het congres van de radicaal-rechtse partij zei ze uit het Europese asielsysteem te willen stappen en grootschalige terugkeeroperaties voor migranten te willen organiseren. „Als dat remigratie moet heten, dan heet dat remigratie.”
Het woord remigratie verwijst volgens het Duits Federaal Agentschap voor Burgereducatie naar „de terugkeer van migranten naar hun land van herkomst of naar de plaats van herkomst van hun migratie”. Ook in de Nederlandse taal komt het woord met die betekenis voor. De Nederlandse overheid gebruikt het bijvoorbeeld op een overheidswebsite om een verhuizing terug naar Nederland te beschrijven.
Maar de afgelopen jaren heeft het woord volgens het Duitse Agentschap ook een andere lading gekregen, door het toenemend gebruik ervan door rechts-extremistische en rechts-populistische stemmen. Zij wijzen met het woord niet op de vrijwillige terugkeer van migranten, maar gebruiken remigratie „als eufemisme voor de eis tot massale uitzetting van mensen met een migratieachtergrond”.
Lees ook
Kandidaat-kanselier Alice Weidel van AfD wil ‘grootschalige terugkeeroperaties’
Villa in Potsdam
De term kwam extra in de belangstelling te staan toen het Duitse onderzoeksjournalistieke platform Correctiv begin vorig jaar onthulde dat er in Potsdam een ontmoeting had plaatsgevonden tussen rechts-extremisten, zakenmensen en vier AfD-politici. Hoofdgast in de Potsdamse villa was Martin Sellner, voorman van de Oostenrijkse ‘Identitaire Beweging’, een pan-Europese en extreemrechtse beweging die nationale bevolkingsgroepen wil zuiveren van invloeden van buiten. Tijdens de bijeenkomst presenteerde hij zijn „Masterplan”: hij stelde voor miljoenen mensen te deporteren naar een Afrikaans land. Hij doelde daarbij niet alleen op asielzoekers en mensen met een verblijfsvergunning, maar ook om Duitse staatsburgers die „onvoldoende geassimileerd” zijn. De naam voor zijn plan: remigratie.
In een artikel in het rechts-radicale tijdschrift Sezession legt Sellner zijn theorie verder uit. Hij stelt dat de eerdere pogingen van liberale conservatieven om „geïmporteerde misdaad te bestrijden door de politiestaat te bewapenen” niet is gelukt. De „export van geïmporteerde misdaad” is volgens hem de beste oplossing. Als doelgroep noemt hij „degenen die de verblijfsstatus hebben verkregen via asielfraude, evenals niet-staatsburgers die een culturele, economische en criminologische last vertegenwoordigen” en de „niet-geassimileerde genaturaliseerde mensen die agressieve, snelgroeiende parallelle samenlevingen vormen”.
Lees ook
De Oostenrijker Martin Sellner wil extreem-rechtse ideeën mainstream maken
De onthulling van Correctiv leidde tot veel ophef in Duitsland. In grote en kleine steden in heel het land gingen honderdduizenden mensen de straat op om te protesteren tegen extreemrechts en voor democratie. De Duitse autoriteiten legden Sellner eind maart vorig jaar een inreisverbod op. Hij mag drie jaar lang het land niet betreden.
Een week na de onthulling over de bijeenkomst in Potsdam werd overigens bekend dat remigratie was verkozen tot Unwort van 2023. Volgens de jury werd het woord bekritiseerd omdat mensen het gebruiken als „een rechtse strijdterm en een uitdrukking die de werkelijke bedoelingen verdoezelt”.
Amendement
Het woord remigratie was AfD ook voor de presentatie van Sellner niet vreemd. In het verkiezingsprogramma voor de Europese verkiezingen van 2019 en 2024 kwam de term voor en ook tijdens de landelijke verkiezingscampagne in 2021 sprak AfD van een „remigratieagenda”. Volgens de website van de partij betekent remigratie „de deportatie van degenen die verplicht zijn het land te verlaten; de repatriëring van vluchtelingen als de reden om hun thuisland te verlaten niet langer van toepassing is – bijvoorbeeld Syriërs; evenals de repatriëring van criminelen, gevaarlijke mensen en mensen die ‘buitenlandse conflicten op Duits grondgebied’ uitvechten”.
Toch is het woord ook binnen de partij omstreden. Na de onthulling over Potsdam nam AfD afstand van de bijeenkomst. De partij noemde het artikel „laster”, de aanwezige AfD’ers, onder wie de persoonlijk medewerkers van Alice Weidel, zeiden niet te hebben geweten dat Sellner zou spreken. Timo Chrupalla, die het co-voorzitterschap van de partij met Weidel deelt, zei zelfs dat hij Sellner niet kende.
In de eerste versie van het verkiezingsprogramma voor de aanstaande Duitse stembusgang werd ook niet gerept over remigratie. Het woord kwam in de hele migratieparagraaf, de kern van het verkiezingsprogramma van de partij, niet voor. Tot het congres. De Europese AfD-politicus René Aust diende zaterdag een amendement in om de controversiële term toe te voegen aan het verkiezingsprogramma. Hoewel gematigdere AfD-leden de voorkeur geven aan de term Rückführung (terugkeer), werd zijn voorstel door een meerderheid van de zeshonderd afgevaardigden gesteund. Volgens de passage in de tekst wil AfD remigratie gebruiken om „het falen van de staat in het migratiebeleid ongedaan te maken”.
Dat is een duidelijke verschuiving van Weidels eerdere opstelling, schrijft de redactie van tv-programma Tagesschau. Uit pragmatische overwegingen – omdat ze wil dat andere partijen met AfD kunnen samenwerken – was Weidel de term remigratie tot dusver uit de weg gegaan. Maar die poging lijkt ze dit weekend definitief te hebben gestaakt. En dat past wel weer goed in de retoriek van de partij, schrijft de redactie. „AfD verzacht termen als ‘rechts’, ‘rechts-extremistisch’ en nu ook ‘remigratie’, herinterpreteert de betekenis en beschuldigt politieke tegenstanders en media van het creëren van hysterie waar de partij niets mee te maken heeft”.
Te hoge prijzen, te weinig aanbod of onduidelijke informatie: bijna negentig procent van de Nederlandse jongeren tussen de 18 en 29 ervaart problemen bij hun woningzoektocht. Dat blijkt dinsdag uit een landelijk onderzoek van State of Youth NL een initiatief van kinderrechtorganisatie KidsRights in samenwerking met drie andere organisaties, waar bijna drieduizend jongeren aan meededen. „Ons onderzoek bevestigt het beeld dat jongeren de dupe zijn van de huidige crisis”, aldus de onderzoekers.
Volgens het onderzoek woont twee derde van de jongeren (ongewild) nog of weer bij hun ouders of verzorgers. Een groot deel stelt de levensplannen uit en bovendien gelooft het overgrote merendeel dat het (heel) moeilijk wordt om huisvesting te vinden. „Ik val overal net buiten en de gemeente helpt niet/slecht waardoor ik nog steeds in principe dakloos ben”, is een ervaring van een van de (anonieme) respondenten. Twee op de tien jongeren zegt zich eenzaam of sociaal geïsoleerd te voelen zonder eigen huisvesting.
Ook voor jongeren die al wel op zichzelf wonen is de situatie op de huizenmarkt stressvol. „Ik ben in 1 jaar 8 keer verhuisd, en heb hierdoor nooit een vaste woonplek. Dit heeft bij mij ook deels voor mentale problemen gezorgd, zoals depressie”, deelt iemand anders. Los van de hoge huurprijzen die stress veroorzaken – meer dan de helft van de jongeren benoemt de prijzen als stressfactor – zorgt ook de onzekerheid voor moeilijkheden. Angst voor huisbazen die het huurcontract beëindigen of dakloosheid na een studie zijn bijvoorbeeld problemen die jongeren ervaren. „Mijn kamer heeft een vergunning voor alleen studenten, en als ik niks anders vind vlak voordat ik klaar [met mijn studie] ben, word ik dakloos”, liet een van de respondenten weten.
Geen gehoor
Meer dan driehonderd mbo-studenten deden mee aan het onderzoek. Een op de vijf sprak van uitsluiting door huisvesters vanwege hun opleidingsniveau. Volgens een eerder gepubliceerd landelijk studenthuisvestingsonderzoek woont twintig procent van alle mbo’ers buitenshuis en slechts negen procent in een studentenwoning. Uit die inventarisatie blijkt wel dat het overgrote deel van de mbo’ers nog geen behoefte heeft om uit huis te gaan. Zo’n vijf procent geeft aan niet op zichzelf te wonen omdat ze geen geschikte woonruimte kunnen vinden.
In 2023 constateerden jeugdprofessionals al een groeiend wantrouwen onder jongeren richting de overheid. Die scepsis was mede ingegeven door de wooncrisis. Jongeren zagen een gebrek aan toekomstperspectief en voelden zich niet gehoord. Dit recente onderzoek wijst hetzelfde uit. Op een schaal van nul tot honderd geven jongeren gemiddeld een score van dertig voor de manier waarop ze gehoord worden.
Voor het eerst in decennia kreeg in 2021 het woonprotest weer brede steun. Toen kwamen in Amsterdam zo’n vijftienduizend mensen naar de betoging. Sindsdien zijn er regelmatig demonstraties die ook vaak door jongeren worden bezocht. In 2024 was er volgens de overheid een tekort van ongeveer 400.000 woningen.
Lees ook
Tienduizenden extra woonruimtes mogelijk binnen bestaande woningvoorraad corporaties
Volgens speciaal aanklager Jack Smith was de voormalige Amerikaanse president Donald Trump veroordeeld voor de sabotage van de verkiezingszege van opponent Joe Biden in 2020, als hij de verkiezingen in november niet had gewonnen. Dat schrijft Smith in een deel van zijn eindrapport, dat het ministerie van Justitie dinsdag vrijgaf. Het bewijsmateriaal was „voldoende om een veroordeling te verkrijgen”, schreef Smith in zijn concluderende paragrafen.
Het rapport onderbouwt Smiths eerdere beslissing om Trump aan te klagen op vier punten, waaronder het belemmeren van de procedure van 6 januari 2021, waarbij het Congres de uitslag van de presidentsverkiezingen bekrachtigde, en het schenden van het recht van burgers om te stemmen en hun stem te laten tellen.
In november had Jack Smith de twee zaken tegen Trump waarin hij onderzoek deed al laten vallen, kort na de laatste verkiezingswinst van de Republikein. De tweede zaak ging over Trumps weigering om staatsgeheime documenten terug te geven na het einde van zijn eerste presidentschap.
Twee medeverdachten van Trump, die werkten op zijn privéresort Mar-a-Lago, hadden de rechter – Aileen M. Cannon, die de zaak over de geheime staatsdocumenten overziet – eerder gevraagd de publicatie van Smiths rapport te blokkeren. Aanvankelijk ging ze daarin mee, maar dinsdag besloot Cannon toch een deel van het rapport te openbaren. Het tweede deel, dat gaat over die staatsdocumenten, blijft vertrouwelijk.
