Medicijntekort loopt nog verder op: al 1.179 keer dit jaar was een medicijn niet leverbaar

Geneesmiddelen In januari van dit jaar sloeg de KNMP al alarm: in 2022 werd een recordtekort aan medicijnen vastgesteld. De tekorten lopen al tien jaar op, maar de laatste jaren gaat het hard.
Al 1.179 keer was een medicijn in de eerste zes maanden van 2023 minstens twee weken niet leverbaar.
Al 1.179 keer was een medicijn in de eerste zes maanden van 2023 minstens twee weken niet leverbaar. Foto Mark Marlow/EPA

Nooit eerder was het medicijntekort in Nederland zo groot als dit jaar: al 1.179 keer was een medicijn in de eerste zes maanden van dit jaar minstens twee weken niet leverbaar. Dat meldt apothekersorganisatie KNMP maandag. Heel vorig jaar waren 1.514 geneesmiddelen langere tijd niet leverbaar. Het gaat onder andere om een middel tegen jicht, antibiotica en medicijnen voor verschillende hartaandoeningen. Grote groepen patiënten kunnen er daardoor niet meer van uitgaan dat hun medicijn beschikbaar is in de apotheek.

In januari van dit jaar sloeg de KNMP al alarm: niet eerder waren de medicijntekorten toen zo groot en langdurig als in 2022. De tekorten lopen al tien jaar op, maar de laatste jaren gaat het hard. In 2018 ging het nog om een tekort van ruim 700 geneesmiddelen. „We hoopten − eerlijk gezegd tegen beter weten in − dat we vorig jaar de absolute grens hadden bereikt”, zegt Aris Prins, voorzitter van de apothekersorganisatie. „Maar het is nog beduidend erger. Zo kunnen we niet voort.” Het kost apothekers veel tijd om oplossingen voor hun patiënten te bedenken en eventuele alternatieven zelf te bereiden of te importeren.

In de knel

De tekorten ontstaan door problemen met de productie, distributie en kwaliteit van de middelen. Veel grondstoffen komen uit onder meer China en India, omdat de productie daar goedkoper is. Als daar problemen ontstaan, bijvoorbeeld door vervuilde grondstoffen, komen alle afnemers in de knel.

Maar KNMP-voorzitter Prins ziet ook steeds meer middelen die alleen in Nederland niet meer beschikbaar zijn, zoals het jichtmedicijn allopurinol. Dat komt omdat de grote zorgverzekeraars van Nederland voor verschillende geneesmiddelen één voorkeursmedicijn hebben aangewezen, vaak de goedkoopste optie. Alternatieve medicijnen worden dan in principe niet vergoed. „Als die fabrikant onverhoopt niet kan leveren en een dergelijk geneesmiddel dus niet voorradig is, ontstaat er direct een groot probleem, omdat alternatieven niet of nauwelijks beschikbaar zijn”, schrijft KNMP.

Lees ook deze reportage in Den Haag: Oplossingen zoeken voor medicijntekorten is nu een dagtaak voor apothekers