Het medicijn omalizumab vermindert allergische reacties bij kinderen met allergieën voor pinda’s, eieren, melk, tarwe en andere noten. Dit middel, al langer gebruikt voor allergische astma, blijkt nu ook effectief voor mensen met deze voedselallergieën. Na behandeling met vier tot acht injecties kon tweederde van de patiënten met een pinda-allergie gemiddeld vier pinda’s eten zonder negatieve gezondheidseffecten te ervaren, schreven onderzoekers deze maand in New England Journal of Medicine.
In Nederland lijdt zo’n drie procent van de bevolking aan een voedselallergie. De meeste patiënten zijn allergisch voor meerdere voedingsmiddelen, waarbij een pinda-allergie vaak samengaat met allergieën voor melk, ei, tarwe of andere noten. De allergische reactie ontstaat doordat het afweersysteem van patiënten eiwitten in het betreffende voedsel ziet als indringers. Hierop reageert het afweersysteem abnormaal.
De symptomen van zo’n reactie variëren van tintelingen of jeuk in de mond tot een ernstige anafylactische shock. In zeldzame gevallen kan een allergische reactie fataal zijn. „Ongeveer de helft van onze patiënten heeft jaarlijks minimaal één keer een reactie. Deze reacties zijn vaak matig tot ernstig van aard”, zegt dermatoloog Thuy-My Le van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, gespecialiseerd in voedselallergie. Momenteel ontbreken er medicijnen die allergische reacties op voedsel voorkomen.
Placebo-injecties
De nieuwe studie laat zien dat het middel omalizumab uitkomst kan bieden. De onderzoekers selecteerden 177 kinderen (1 tot 17 jaar) met meerdere voedselallergieën. Ze hadden allemaal een allergie voor pinda’s, waarbij allergische reacties al optraden bij een hoeveelheid van 5 procent van een pinda. Daarnaast waren ze allergisch voor minstens twee andere voedingsmiddelen (ei, melk, walnoten, hazelnoten of cashewnoten). De deelnemers werden verdeeld in twee groepen. De ene groep kreeg elke twee tot vier weken injecties met omalizumab, de andere placebo-injecties. Beide behandelingen duurden vier maanden.
Van de mensen in de omalizumab-groep bleek 67 procent geen ernstige klachten te krijgen na het eten van pinda’s. In de placebo-groep was dit 7 procent. Het middel hielp ook tegen allergische reacties op melk, ei en cashewnoot. Behalve wat reacties op de plaats van de injectie, gaf het medicijn niet meer bijwerkingen dan het placebo.
Omalizumab werkt op afweercellen. Bij iemand met een pinda-allergie produceert het afweersysteem antistoffen van het type IgE tegen pinda-eiwitten. Het medicijn voorkomt dat deze IgE-antistoffen zich binden aan receptoren op bepaalde witte bloedcellen, zogenoemde mestcellen. Hierdoor komt er geen histamine vrij. Dat is de stof die de kenmerkende symptomen van een allergische reactie veroorzaakt.
Kwaliteit van leven
De wetenschappers benadrukken dat het medicijn de voedselallergieën niet geneest. De patiënt moet de betreffende voedingsmiddelen blijven vermijden. Een handjevol pinda’s eten kan dus nog steeds niet.
„Maar herhaaldelijk gebruik van het middel biedt meer veiligheid”, zegt dermatoloog Le. „Als het voedsel waar iemand allergisch voor is per ongeluk wordt ingenomen, krijgt de meerderheid van de patiënten niet meer zo’n ernstige reactie. Hierdoor hoeven ze niet voortdurend angstig te zijn, wat hun kwaliteit van leven verbetert.”
Het Amerikaanse medicijnagentschap FDA keurde het medicijn vorige maand al goed voor de behandeling van verschillende voedselallergieën in de Verenigde Staten. Bij het Europese medicijnagentschap EMA loopt de aanvraag nog.