N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
GroenLinks-PvdA Een partijtijger was Kauthar Bouchallikht nooit. Toch komt haar terugtrekking voor GroenLinks-PvdA als een verrassing.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data106715595-63bc9c.jpg)
GroenLinks-Tweede Kamerlid Kauthar Bouchallikht wil van de kandidatenlijst van GroenLinks-PvdA, uit onvrede over het standpunt van haar partij over het geweld in Israël en Palestina. Ze zegt dat ze „context” mist bij de reactie van haar partij op het conflict en wil daarom niet herkozen worden.
Zaterdag leken GroenLinks en de PvdA op hun eerste gezamenlijke congres nog de rangen gesloten te hebben. Vooraf vond een deel van de achterban dat de partij in de eerste reacties op de bloedige aanvallen van Hamas te weinig oog had gehad voor het lot van de Palestijnse bevolking.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/10/data106675432-2adcad.jpg)
De discussie binnen de beide partijen – en dan met name GroenLinks – resulteerde in een oproep om zowel het terrorisme van Hamas als de vergelding van Israël te veroordelen. Een motie van die strekking werd op het congres in Ahoy met 96 procent van de aanwezige leden omarmd. Maar enkele uren later bleek al dat Bouchallikht zich daar niet in kon vinden.
„Deze ‘oorlog’ is niet plots begonnen, hij is al 75 jaar bezig. En die context heb ik consequent gemist in de uitingen van afgelopen week. Ook door mijn eigen partij”, schreef ze zaterdagavond in een bericht op Instagram. „Daarom heb ik besloten mij terug te trekken van de kandidatenlijst.”
Voorkeursstemmen
Context, schreef het Kamerlid in hetzelfde bericht, is „geen ontkenning van de afschuwelijke daden door Hamas afgelopen weekend (…) maar erkennen waar die vandaan komen, namelijk het handelen van de Israëlische regering, ook tegen de zin van vele Israëliërs en Joodse mensen in”.
Een doorgewinterde partijtijger met een lange geschiedenis binnen GroenLinks was Bouchallikht nooit. Ze voelde zich bovendien slecht begrepen, ook in de eigen gelederen, toen ze zich in 2020 kandideerde voor GroenLinks en in opspraak raakte omdat ze bestuursfuncties had bekleed en trainingen had gegeven voor conservatieve islamitische organisaties en in een protest tegen geweld in Gaza had meegelopen waar antisemitische leuzen klonken. Ook partijleider Jesse Klaver was daar destijds kritisch over.
Tegelijkertijd was Bouchallikht populair: ze had naam gemaakt als publicist en klimaatactivist en kwam bij de verkiezingen met voorkeursstemmen in de Tweede Kamer. Eenmaal in de Kamer hield ze zich met name bezig met digitale zaken, milieu, mbo en openbaar vervoer.
Op de nieuwe kandidatenlijst stond Bouchallikht op plek 17. Formeel blijft dat zo. Alle partijen die aan de verkiezingen deelnemen, hebben hun kandidatenlijsten namelijk al ingeleverd bij de Kiesraad.
Ze zal dus op 22 november gewoon op het stembiljet staan en zal bij genoeg stemmen (of voorkeursstemmen) een zetel aangeboden krijgen, ook als tussentijds een Kamerlid vertrekt. Ze zal zo’n eventuele zetel echter hoe dan ook niet innemen, bevestigt de partij. Die blijft daardoor voor GroenLinks-PvdA behouden.
Hartje
In haar verklaring liet Bouchallikht zich ook kritisch uit over de ruimte die ze binnen de partij voelde om zich uit te spreken over Israël en de Palestijnen: „Gesprekken om daar zelf geluid aan te geven waren ook niet constructief en partijdemocratie was op sommige momenten ver te zoeken.” Ze zal wel op de partij stemmen, schreef ze, en deed een oproep aan haar volgers op Instagram om hetzelfde te doen.
GroenLinks-leider Klaver reageerde op X, voorheen Twitter, met een korte open brief. „Lieve Kauthar, je bericht verrast me en stemt me verdrietig (…) Dit is jouw besluit en dat respecteer ik.” Bouchallikht reageerde onder dat bericht met een hartje.
Lijsttrekker Frans Timmermans zei zondag bij Buitenhof dat hij met Bouchallikht in gesprek had willen gaan, maar dat ze haar besluit toen al genomen had. „Ze heeft gezegd: ik kan dat niet dragen. Ik vind het heel integer dat ze daar de consequentie aan verbindt: dan kan ik ook geen Kamerlid zijn straks.”
