In Rotherham sluimerde de woede al lang – een hotel met asielzoekers werd het doelwit

Het dorre grasveld voor de Holiday Express Inn in het Noord-Engelse Rotherham is op meerdere plekken verkoold, gele politielinten wapperen om het hotelgebouw, hier en daar liggen nog glasscherven. Het is zo’n 24 uur nadat het hotel, waarin asielzoekers en immigranten worden opgevangen, door honderden extreemrechtse mannen werd bestormd. Relschoppers bekogelden het gebouw en de politie met bakstenen, stoelen en andere voorwerpen, braken door hekken en staken vuilnisbakken in brand.

Mannen met bivakmutsen drongen zondag langs de oproerpolitie, door de verbrijzelde ruit van de eetzaal en stormden door de gangen van het hotel. Acht relschoppers staken het gebouw in brand en blokkeerden vervolgens de nooduitgang. Minstens tien agenten raakten gewond, waaronder één die bewusteloos raakte.

De 73-jarige David Ford schuifelt maandagmiddag langzaam langs het hotel en stopt af en toe met lopen om de ravage te bekijken. Met een cheese & onion sandwich van de Aldi in zijn hand neemt hij de bende in zich op. „Ik snap de teleurstelling dat de regering niet genoeg heeft gedaan om de immigratie in ons land goed aan te pakken, maar dit is niet de manier om te protesteren.” Hij neemt af en toe een hap van zijn broodje terwijl zijn ogen over het gebouw gaan. „Het werkte wel in Noord-Ierland, tijdens The Troubles – misschien denken mensen dat als ze gewelddadig zijn, de regering wel naar ze zal luisteren.”

In een nooduitgang staat nog een stapel stoelen en tafels – gebouwd door bange medewerkers die probeerden te voorkomen dat relschoppers binnenkwamen. Door de gebroken ramen is te zien hoe medewerkers in gele hesjes glasscherven opvegen en houten platen vasttimmeren. „Ik vraag me af wie al deze schade gaat betalen.”

De rellen in Rotherham staan niet op zichzelf. In het Verenigd Koninkrijk zijn in tal van plaatsen gewelddadige protesten uitgebroken na een dodelijke steekpartij in het plaatsje Southport op 29 juli. Die werd valselijk toegeschreven aan een asielzoeker.

Zondag: Demonstranten tegenover de politie bij het Holiday Inn Express hotel in Rotherham.
Foto Danny Lawson/AP

Misbruikschandaal

Ford is geboren en getogen in Rotherham, waar hij de afgelopen jaren het racisme heeft zien toenemen. Het begon allemaal in 2012, vertelt hij. Toen onthulde de Britse krant The Times dat netwerken van Aziatische mannen jaarlijks duizenden zedenmisdrijven pleegden op kinderen. Die misdrijven werden niet vervolgd, ondanks dat de politie en de kinderbescherming al tientallen jaren op de hoogte waren, aldus de krant. Twee jaar later bleek uit onderzoek dat tussen 1997 en 2013 ten minste 1.400 kinderen seksueel waren misbruikt; voornamelijk meisjes vanaf 11 jaar werden verkracht, verhandeld, ontvoerd en mishandeld door mannen van voornamelijk Pakistaanse afkomst.

Sindsdien zijn tientallen mannen veroordeeld, en is de houding tegenover mensen met een niet-westerse migratieachtergrond 180 graden gedraaid, vertelt Ford. En dat is volgens hem de reden dat de relschoppers naar het hotel zijn gekomen.

De Holiday Inn Express in Rotherham wordt sinds 2022 gebruikt om zo’n 130 asielzoekers – voornamelijk mannen uit Afrika en het Midden-Oosten – te huisvesten. Dit stuitte destijds op veel protest onder inwoners van Rotherham, en bij lokale politici. Plaatselijk Labour-parlementslid John Healy schreef in een open brief aan de minister van Binnenlandse Zaken dat dit besluit was genomen „zonder overleg met de lokale gemeenschap” en dat het gebruik van hotels voor asielzoekers een „duidelijk resultaat van een falend en oneerlijk beleid” was.

Zondag: rellen bij bij het Holiday Inn Express hotel in Rotherham.
Foto Hollie Adams/Reuters

Niet trots

Die woede wordt gedeeld door de 29-jarige Shannon, die niet met haar achternaam in de krant wil. Gekleed in een trainingspak met haar zwarte haren in een hoge knot rolt ze een shagje. „We zitten in Rotherham met een gemeenschap vol woedende ouders”, zegt Shannon, doelend op het kindermisbruikschandaal. „En dit is het resultaat. Het is een hel.”

IJsberend over straat en met een verheven stem wijst Shannon naar het hotel. „Mijn plaats wordt helemaal kapotgemaakt, we worden gebruikt. Nu heeft onze gemeenschap daarop gereageerd en zitten we nog dieper in de shit. Ik hoop dat iedereen die hier gisteravond bij betrokken was trots is op zichzelf. Want ik ben er niet trots op om Brits te zijn, niet vandaag.”

De enige oplossing, zegt Shannon, is het sluiten van de grenzen. „Dit land neemt de shit van iedereen over, van elk ander land, maar we hebben niet eens genoeg geld om voor onszelf te zorgen. Als je asielzoekers wil, plaats je ze maar in grote steden. Breng ze niet naar onze kleine steden.”

Terwijl Shannon haar relaas doet komt buurvrouw Kerry Senior en haar zestienjarige dochter Immogen aanlopen. De twee waren gisteravond bij de rellen, maar „alleen om te kijken”. Toch werden ze door de politie met pepperspray bespoten. Immogen trekt haar shirtje omlaag, waar de huid onder haar sleutelbeen nog felrood is. Volgens Immogen waren het de asielzoekers die vanuit hun ramen groffe gebaren maakten om de demonstranten uit te dagen. „Ik ben geen racist, maar ik vind gewoon niet dat dit soort mensen in ons land hoort.”

Maandag: Politieagenten praten met een voorbijganger bij het Holiday Inn Express hotel in Rotherham.
Foto Hollie Adams/Reuters

Educatie

Terwijl buurtbewoners voor het hotel staan te praten over afgelopen nacht, filmpjes van de rellen aan elkaar laten zien en het politieonderzoek bestuderen, zit de 39-jarige Alice Cake op haar knieën glasscherven te verzamelen. De hele ochtend al helpen inwoners met opruimen, vertelt ze. „Het is verschrikkelijk wat er is gebeurd. Deze relschoppers scheren alle asielzoekers over dezelfde kam – zo werkt het niet.”

Volgens Cake is het al veel langer mis met de Rotherham-mentaliteit. „Het moet allemaal één etniciteit zijn, één ras, anderen zijn niet welkom.” De onrust borrelde al langer aan de oppervlakte, vertelt Cake, maar nooit eerder is die zó tot een geweldsuitbarsting gekomen. „Inwoners van Rotherham hebben betere educatie nodig. Ze moeten begrijpen waarom mensen hier komen, waarom ze hun eigen land zijn ontvlucht.”

Cake vreest dat het lang zal duren voor de rust terugkeert, ook al zijn de asielzoekers uit het hotel naar een andere, geheime locatie verplaatst. „Het zal niet lang duren voordat mensen uitvogelen waar ze nu zijn. En dan gaat het allemaal opnieuw gebeuren.”


Lees ook

Gewelddadige rellen zijn eerste grote test voor het leiderschap van premier Keir Starmer

Demonstranten, onder wie iemand met een masker van premier Keir Starmer, bij een protest bij een hotel in Aldershot waar asielzoekers zijn ondergebracht.