‘Ik wil geen tweede John Lennon meer zijn. Ik wil mijzelf zijn’

Je zal maar de zoon zijn van een aanbeden popster. Altijd de onzekerheid dat je alleen maar aandacht en werk krijgt omdat je de zoon van bent. En vervolgens vergelijken ze jouw albums altijd met die van je vader. Je ziet ze denken: ‘Minder’.

De Britse popzanger Julian Lennon had daar genoeg van. De zoon van Beatles-leider John Lennon koos voor de vlucht naar voren: hij noemde zijn nieuwe album Jude. Een duidelijke verwijzing naar de Beatles-hit ‘Hey Jude’. Op de hoes zie je hem als kind.

Julian (Liverpool, 1963) is een kind uit Lennons eerste huwelijk, geboren in het begin van de Beatlemania. Zijn vader was wegens Beatles-verplichtingen niet bij zijn geboorte, en was daarna ook zelden thuis. Toen zijn ouders scheidden in 1968, en Lennon uit Julians leven verdween, schreef diens collega Paul McCartney voor de verlaten zoon het liedje ‘Hey Jude’, om hem een hart onder de riem te steken.

Sindsdien was Lennon voor Julian vooral een afwezige vader, die nauwelijks naar hem omkeek. Lennon ging met zijn nieuwe vrouw Yoko Ono in New York wonen, en vervreemdde van zijn Britse vrienden en familie. De aandacht die hij zijn eerste zoon ontzegde, stopte hij wel in zijn tweede zoon Sean, voor wie hij de eerste vijf jaar zorgde. Vlak voor Lennon in 1980 voor zijn huis in New York werd vermoord, zei hij in een interview dat Julian „uit een whiskyfles” was geboren. Ofwel: in een dronken bui, niet gepland, ongewenst. Na zijn dood zei Julian bitter: „Papa was een hypocriet. Tegen de wereld sprak hij over vrede en liefde, maar hij kon die niet tonen aan zijn vrouw en kind.”

Toen Julian in 1984 met zijn eerste album kwam, Valotte, schreven vrijwel alle recensenten dat zijn stem zo op die van zijn vader leek. Aanvankelijk had Julian succes met zijn softrock, onder meer met de hit ‘Too Late for Goodbyes’, maar na de hit ‘Saltwater’ (1991) werd dat steeds minder. Tot hij in 2011 maar helemaal stopte met zijn muziekcarrière, en zich wierp op documentaires en fotografie.

Ik zie ‘Hey Jude’ als het begin van mijn muzikale reis

Waarom de titel ‘Jude’?

„Dat heb ik expres gedaan, zodat jij deze vraag zou stellen. Ik wilde de naam ‘Jude’ terugvorderen. Tot nu toe is het altijd de naam geweest waarmee anderen mij in een frame plaatsten, als de jongen waar dat liedje over ging.

„Ik heb me altijd wat verloren gevoeld, heb mijn aandeel depressies en angstaanvallen wel gehad. De coronacrisis, toen ik twee jaar lang vrijwel alleen thuis heb gezeten, dwong me goed in de spiegel te kijken. Wie ben ik? Ben ik gelukkig? Ben ik somber? Zo ja, hoe kan ik dat repareren? Ik wilde mezelf eindelijk eens goed bij elkaar rapen en de gaten in mijn leven vullen.

„In mijn paspoort heette ik: ‘John Charles Julian Lennon’. Dat betekent dat ik bij de douane altijd weer te horen kreeg: ‘Hé, jij bent John Lennon. Geestig.’ [Vermoeid:] Fuck off! Iedere keer die confrontatie. Ik kreeg al een paniekaanval als ik op weg was naar het vliegveld. Ik wilde geen tweede John Lennon meer zijn. Ik wilde mijzelf zijn. Daarom heb ik twee jaar geleden mijn naam laten veranderen naar: Julian Charles John Lennon. Ik heb mijzelf, Julian, voorop geplaatst. Het is als het afstoten van de oude huid. Ik wil het voortaan op mijn eigen voorwaarden doen, ik wil een gelukkiger en positiever mens worden.”

Wilt u niet liever loskomen van de eeuwige associatie met uw vader en de Beatles?

„Ik kan er niet van wegrennen, ik kan me er niet voor verstoppen, dus kan ik die erfenis beter respecteren en aanvaarden. Paul heeft ‘Hey Jude’ voor mij geschreven toen ik vijf was, en de tekst bleef de rest van mijn leven toepasselijk. ‘Take a sad song and make it better’. Ik zie ‘Hey Jude’ als het begin van mijn muzikale reis. Ik heb in mijn leven werkelijk iedere mogelijke vraag over de Beatles en mijn vader wel eens beantwoord. Nu wil ik door.”

The Beatles kwamen vaak op Julians pad de laatste tijd. Om geld in te zamelen voor zijn liefdadigheidsfonds hield hij een NFT-veiling van Beatles-memorabilia, waaronder de handgeschreven tekst van ‘Hey Jude’. In de lente van dit jaar zong hij voor het eerst ‘Imagine’, de bekendste solohit van zijn vader, voor een Oekraïne-benefiet. Ook keek hij samen met zijn halfbroer Sean Lennon naar de nieuwe documentaire Get Back, over de opnames van de elpee Let It Be. In popblad Mojo zei hij daarover: „Het herinnerde me eraan hoe mijn vader was toen we nog samen waren: zo maf, slim, grappig en idioot. Ik hield opnieuw weer zoveel van hem.”

Waarom keerde u terug naar de muziek?

„Mijn laatste twee elpees moest ik in eigen beheer uitgeven, zonder steun van een platenmaatschappij. Van de verkoop kon ik niet bepaald de rekeningen betalen. Dus probeerde ik andere carrières, documentaires, fotografie, en dat lukte heel aardig. Ik heb dus aan mezelf bewezen dat ik meer kon dan liedjes zingen. Dat luchtte op.

„Toen kreeg ik van een vroegere financieel adviseur, die met pensioen ging, een paar dozen uit zijn kelder. De meeste bevatten financiële papieren, maar in eentje zaten demo’s, in alle mogelijke formaten. Sommige had ik dertig jaar geleden opgenomen. Ik luisterde ernaar en vond sommige best goed. Dus ben ik eraan gaan knutselen, aanvankelijk nog met het idee om er een paar singles of een EP uit te halen. Maar gaandeweg werd het een album. Ik kon het zonder verdere druk, in mijn eigen tempo doen. Daardoor voelde het heel anders dan de eerdere albums.”

„Mijn oudste vriend, gitarist Justin Clayton, heeft mij geholpen. Mijn geheugen is een gatenkaas, maar hij wist nog precies van iedere demo welke gitaar we hadden gebruikt, en dat ik toen en toen een zwart T-shirt aanhad. Veel van de oorspronkelijke zang heb ik gebruikt. Die demo’s waren wel allemaal opgenomen met een drumcomputer, want dat was toen in de mode. Dus heb ik er echte instrumenten overheen gedubt. Vier liedjes zijn echt nieuw: ‘Freedom’, ‘Gaia’, ‘Breathe’, en ‘Lucky Ones’. Geluidstechnicus Spike Stent heeft het album zo gemixt dat het toch als een eenheid klinkt. He did a Nigel – hij heeft het album naar elf gedraaid, net als in de film This Spinal Tap.”

Waarom de coverfoto van uzelf als kind?

„Ik vond de blik in mijn ogen treffend. Die foto is genomen door May Pang, we waren met papa in Disney World. Iemand zei dat de foto doet denken aan de cover van With the Beatles: met het gezicht zo half in de schaduw.”

Kerstvakantie 1974 ging de elfjarige Julian met zijn vader naar Disney World in Florida. De foto markeert misschien wel de laatste keer dat hij zijn vader zag. In een eerder interview zei Julian: „Voor mij was in die tijd de grote vraag: hoe lang gaat dit duren? Gaat hij me weer verlaten?”

In die tijd was Lennon tijdelijk gescheiden van Yoko Ono. Zijn tussenvriendin May Pang probeerde de oudere relaties van Lennon te herstellen, waaronder die met McCartney, en die met zijn ex-vrouw en zoon Julian. De anderhalf jaar dat Lennon met Pang was, zag Julian zijn vader dus wat vaker. Toen Lennon hierna terugging naar Yoko Ono, verbrak hij die contacten weer. Degene die hij in de kou liet staan, Pang, Cyntia en Julian, bleven onderling contact houden.

Die kerstvakantie in Disney World is ook belangrijk in de geschiedenis van de Beatles. Daar en toen tekende Lennon de papieren die een officieel einde maakte aan de band, ruim vijf jaar nadat de vier leden voor het laatst samen waren.

Wat zag u in die ogen van het kind?

„Een verloren ziel, denk ik. Maar ook vastberadenheid. Hij wist dat hij het zou overleven, en dat het hem naar betere dingen zou drijven.”