Human Rights Watch (HRW) waarschuwt voor mensenrechtenschendingen als Donald Trump opnieuw president is van de Verenigde Staten. „Trumps terugkeer in het Witte Huis bedreigt niet alleen rechten binnen de VS maar ook, door te handelen en door het gebrek daaraan, het respect voor mensenrechten wereldwijd”, zegt HRW-directeur Tirana Hassan in het jaarlijkse rapport van de mensenrechtenorganisatie dat donderdag verscheen.
HRW is bezorgd dat Trump in zijn tweede termijn de „serieuze rechtenschendingen” van zijn eerste termijn zal herhalen, of zelfs uitvergroten. De regering-Trump heeft eerder laten zien dat het op nationaal niveau de rechten van „migranten, vrouwen en lhbti’ers” aanvalt, „maar de gevolgen voor het buitenlands beleid kunnen ook zeer ernstig zijn”, benadrukt Hassan.
Rapport van 500 pagina’s
Volgens de mensenrechtenorganisatie stonden afgelopen jaar over de hele wereld democratieën onder druk: veel verkiezingen werden gedreven door „racisme, haat en discriminatie”. De wereld was in 2024 getuige van de „meest extreme schendingen”, zegt Hassan.
In het jaarlijkse, meer dan 500 pagina’s tellende rapport gaat HRW in op de mensenrechtensituatie in meer dan honderd landen. Veel aandacht gaat uit naar de toegenomen repressie in landen als Rusland, India en Venezuela, en naar de voortzetting van oorlogen in Gaza, Soedan en Oekraïne.
Ook maakt HRW melding van jihadistische groeperingen en nationale legers in West-Afrika die afgelopen jaar „volledig straffeloos” burgers hebben gedood. Het gaat dan vooral over Burkina Faso en Mali, landen geregeerd door militaire regimes.
Eerder beschuldigde de in New York gevestigde organisatie Israël al van oorlogsmisdaden in Gaza en ‘daden van genocide’, dat laatste door het blokkeren van de watertoevoer in de Gazastrook. HRW hekelt ook de huidige Amerikaanse president Joe Biden, die „de wapenoverdrachten naar Israël hebben voortgezet terwijl het bewijsmateriaal zich opstapelt over het gebruik van Amerikaanse wapens om burgers te doden in Gaza”, aldus Hassan tegen persbureau AFP.
Lichtpuntjes
Ondanks het sombere beeld van de mensenrechtensituatie op de wereld, is niet alleen maar sprake geweest van zwarte scenario’s volgens HRW: massale demonstraties in onder andere Georgië, Venezuela en Zuid-Korea getuigen van de „collectieve kracht die overheden dwingt basisrechten te handhaven”. Ook put de mensenrechtenorganisatie hoop uit de val van het Syrische regime van Bashar al-Assad afgelopen jaar.
„Het is te vroeg om te kunnen zeggen hoe de toekomst van Syrië eruit zal zien”, zegt Hassan. Maar volgens HRW tonen de ontwikkelingen in Syrië de grenzen van de macht van autocratieën, en biedt de machtswisseling een kans om een overheid te installeren die mensenrechten respecteert. HRW roept de huidige leiders van het land op om de rechten van alle Syriërs te beschermen in een nieuwe grondwet.
