Halsema wil tweede termijn als burgemeester van Amsterdam

Amsterdam In haar eerste termijn kreeg Femke Halsema te maken met de moorden op Derk Wiersum en Peter R. de Vries. Nu wil de burgemeester van Amsterdam graag nog zes jaar door. Ze heeft zichzelf moeten trainen om „terughoudend en gematigd” te zijn, zegt ze.

Burgermeester Femke Halsema tijdens een herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog
Burgermeester Femke Halsema tijdens een herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog Foto Ramon van Flymen/ANP

Femke Halsema ambieert een tweede termijn als burgemeester van Amsterdam. In een brief aan de gemeenteraad schrijft ze deze woensdag dat het voor haar „een eer zou zijn om onze prachtige stad nog een periode te mogen dienen”. Ze wil zich graag „blijven inzetten voor een vrije, ongedeelde, veilige en trotse stad”.

Halsema is burgemeester van Amsterdam sinds 2018; haar eerste termijn van zes jaar loopt af in de zomer van 2024. De herbenoeming van een zittende burgemeester door de raad is doorgaans een formaliteit. De benoeming van Halsema was destijds een dubbele primeur: ze is zowel de eerste vrouwelijke burgemeester van Amsterdam als de eerste van GroenLinks-huize. Sinds de Tweede Wereldoorlog was het hoogste ambt in de hoofdstad onafgebroken vervuld door mannelijke PvdA’ ers.

In haar eerste termijn bond Halsema de strijd aan tegen de onleefbaarheid in de Amsterdamse binnenstad door drukte en feesttoerisme, onder meer door blow- en alcoholverboden op de Wallen en een ‘erotisch centrum’ in Amsterdam-Zuid of -Noord – een voorstel dat op grote weerstand stuit. Halsema initieerde ook langlopende masterplannen voor de minder welvarende stadsdelen buiten de ring A10, die jarenlang weinig aandacht hadden gekregen van het stadsbestuur. Ook bood ze in 2021 als eerste burgemeester in Nederland excuses aan voor de rol in het slavernijverleden van haar gemeente.

Turbulentie

De eerst jaren van Halsema’s burgemeesterschap werden gekenmerkt door flinke turbulentie. Ze kreeg te maken met de ontwrichtende gevolgen van drugscriminaliteit, onder meer door de moordaanslagen op advocaat Derk Wiersum en misdaadverslaggever Peter R. de Vries. De Black Lives Matter-demonstratie op de Dam op 1 juni 2020 kwam Halsema op een storm van kritiek uit het hele land te staan: hoewel de coronaregels massaal geschonden werden, greep de Amsterdamse veiligheidsdriehoek niet in.

In haar brief aan de raad schrijft Halsema dat „de afgelopen jaren indrukwekkend, leerzaam, intens en soms zwaar waren, in het bijzonder voor mijn directe omgeving die daarvoor offers heeft gebracht.” Als burgemeester kreeg ze te maken met bedreigingen en campagne tegen haar persoon in rechtse media. In 2019 onthulde De Telegraaf dat haar minderjarige zoon gearresteerd was in het bezit van een alarmpistool. Later bleek dit een onklaar gemaakte revolver te zijn die Halsema’s echtgenoot, filmmaker Robert Oey, op de ambtswoning had bewaard. Sinds vorig jaar zijn Halsema en Oey gescheiden.

Voor haar tweede termijn als burgemeester formuleert Halsema voor zichzelf een nieuwe opgave: een „herziening” van het „ingewikkelde” stelsel van vergunningen en klachtenprocedures van de gemeente Amsterdam. „Te vaak ervaar ik dat de lokale overheid een lastig te nemen hindernis is in plaats van een trouwe bondgenoot”, zo schrijft ze aan de gemeenteraad.

Halsema schrijft ook dat ze als burgemeester „onvermijdelijk fouten gemaakt” heeft. De uitvoering van het ambt „vereist niet alleen daadkracht en beslistheid maar soms juist ook terughoudendheid en gematigdheid: in die laatste eigenschappen heb ik mijzelf moeten trainen.”

Lees ook: het profiel in NRC van de eerste vijf jaar burgemeesterschap van Femke Halsema