Grote universiteit zwicht voor Trump: Gaza-protest zal harder worden aangepakt

De eerste en misschien wel grootste dominosteen in Donald Trumps strijd tegen de Amerikaanse top-universiteiten is gevallen. De prestigieuze Columbia University in New York zwicht voor de eisen van de president om demonstraties tegen de Gaza-oorlog op de campus harder aan te pakken en het onderwijs over het Midden-Oosten onder toezicht te plaatsen.

Met de knieval hoopt de universiteit verzekerd te blijven van federale subsidie. Trump dreigde deze maand 400 miljoen dollar overheidssteun in te trekken als Columbia geen maatregelen zou nemen tegen het antisemitisme dat volgens hem en andere Republikeinen hand over hand is toegenomen aan universiteiten.

Progressieve academici en organisaties voor burgerrechten zijn geschokt dat de New-Yorkse universiteit zich zo snel gewonnen geeft en de sancties niet bij de rechter heeft aangevochten. Sommige spreken van afpersing en de grofste inbreuk op de academische vrijheid sinds de communistenjacht van senator Joseph McCarthy in de jaren vijftig.


Lees ook

Universiteiten zijn in de VS al jaren een mikpunt van rechts, maar dit is een revolutie

Studenten in 1967, in de staat Wisconsin, protesteren  tegen de oorlog in Vietnam.

Het bestuur van de universiteit maakte vrijdag bekend een reeks maatregelen te nemen om Trump tegemoet te komen. Gezichtsbedekking wordt op de campus beperkt, behalve om religieuze of medische redenen. Iedereen dient zich te kunnen identificeren als daarom wordt gevraagd. Een nieuw gevormd team van 36 handhavers kan demonstranten arresteren en verwijderen. Regels voor sancties tegen studenten en actiegroepen worden aangescherpt.

‘Evenwichtigheid’

Columbia gaat ook het curriculum en personeelsbeleid onder de loep nemen. Een nieuwe, nog aan te stellen topfunctionaris zal als eerste de afdeling Midden-Oosten Studies doorlichten op „evenwichtigheid’’. Ook moet de „intellectuele diversiteit’’ van de staf worden vergroot. De universiteit omarmt een nieuwe definitie van antisemitisme die ook „uitsluiting op basis van echte of vermeende banden met Israël” en „bepaalde dubbele standaarden tegenover Israël” omvat als mogelijke manifestaties van antisemitisme. Naar buiten toe zal de universiteit in politieke controverses „institutionele neutraliteit” handhaven.

De stappen van Columbia hebben grote beroering gewekt in de academische wereld, die op de grondvesten trilt door Trumps aanvallen op genderstudies en andere ‘woke’ disciplines, diversiteitsbeleid en pro-Palestijnse demonstraties. De Democratische politiek commentator en oud-minister Robert Reich spreekt van „afpersing” en noemt de concessies van Columbia een „schande” die „de weg opent naar tirannie”.

Ter rechterzijde is de nieuwe koers van de universiteit met instemming en zelfs gejuich begroet. „Columbia geeft op”, stelde de door Republikeinen gedomineerde onderwijscommissie van het Huis van Afgevaardigden. De conservatieve activist Christopher Rufo, een gangmaker van het offensief tegen ‘linkse’ universiteiten, noemde dit „pas het begin”.

Een woordvoerder van een pro-zionistische Joodse studentengroep aan Columbia, dat tal van studentengroepen kent, vindt de maatregelen, een „overwinning voor de veiligheid van Joodse studenten”.

Columbia, een progressieve instelling met een lange traditie van studentenprotest, is al een tijd doelwit van Trump. Begin maart maakte de taskforce tegen antisemitisme van zijn regering bekend dat miljoenen subsidie zouden worden opgeschort omdat de universiteit te weinig deed om Joodse studenten te beschermen. Dat bedrag bestaat voor meer dan de helft, 250 miljoen dollar, uit onderzoeksgeld van het Amerikaanse nationale gezondheidsinstituut NIH.

Veel Amerikaanse universiteiten, ook particuliere als Columbia, zijn mede afhankelijk van federale donaties en onderzoekscontracten.


Lees ook

Met arrestatie van student-activist Mahmoud Khalil lost Trump zijn dreigement tegen Gaza-betogers in

Mahmoud Khalil tijdens een pro-Palestijnse protestbijeenkomst op Columbia University in New York, juni 2024.

Een dag later volgde de arrestatie – ondanks zijn geldige verblijfsvergunning – van de Palestijnse student Mahmoud Khalil, een kopstuk van de protesten tegen de oorlog in Gaza. Daarna ontving de universiteit Trumps pakket eisen, onder meer een verbod op gezichtsbedekking bij protesten, strenger politie-optreden en herziening van het curriculum.

Politieagenten houden buiten Columbia University de wacht.
Foto Yuki Iwamura/AP

Onroerend goed

Trump heeft nog niet gereageerd op de maatregelen van Columbia en mogelijke hervatting van de federale subsidie. Een vergelijkbaar onderzoek loopt naar tientallen andere universiteiten. De Universiteit van Pennsylvania – waar Trump zelf studeerde – staat een sanctie van 175 miljoen te wachten omdat transvrouw Lia Thomas als student aan Penn mocht meedoen aan de zwemcompetitie voor vrouwen. De bestuursvoorzitter stapte eind 2023 op na een venijnige ondervraging door de onderwijscommissie van het Huis van Afgevaardigden over pro-Palestijnse protesten op de campus.

Het is niet voor het eerst dat de geboren Newyorker Trump botst met Columbia. Tijdens zijn hoogtijdagen als onroerend-goed-magnaat op Manhattan kwam hij rond 2000 in aanvaring met het bestuur over grond die hij de uitbreidende universiteit wilde verkopen. Volgens een reconstructie van The New York Times beende Trump woedend weg uit de besprekingen, omdat de universiteit hem te weinig bood. Later noemde hij de bestuursvoorzitter „waardeloos” en „een domkop”.

Diversiteitsbeleid

De ommezwaai van Columbia is niet het enige recente succes van Trump in zijn offensief tegen ‘woke’ instellingen en bedrijven. Het advocatenkantoor Paul, Weiss, Rifkind, Wharton & Garrison, dat een rol speelde in zaken tegen Trump en de bestormers van het Capitool in 2021, beloofde onder zware druk diversiteitsbeleid af te schaffen en gratis juridisch werk te doen voor het Witte Huis ter waarde van 40 miljoen dollar. Trump had per decreet subsidie aan de firma ingetrokken en toegang voor advocaten ervan beperkt.

Ook nieuwszender ABC schikte met Trump, eind vorig jaar, nadat de president de journalistieke organisatie had gedreigd met een klacht wegens smaad. De zender maakte excuses en doneerde 15 miljoen dollar aan de bouw van de toekomstige presidentiële bibliotheek van Trump.


Lees ook

Amerikaanse media merken al voor zijn aantreden hoe Trump hen wil gaan aanpakken

Aankomend president Donald Trump geeft tot zijn aantreden, op 20 januari, persconferenties op zijn landgoed Mar-a-Lago, in zuid-Florida.