N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
De grote meren krimpen. De helft van de bijna tweeduizend grootste natuurlijke meren en waterreservoirs verloor de afgelopen 28 jaar „significante hoeveelheden water”, melden onderzoekers donderdag in wetenschappelijk tijdschrift Science. Ze hebben satellietmetingen gecombineerd met statistieken over klimaat en omgeving om een beeld te krijgen van de totale inhoud van de meren wereldwijd en de oorzaken van veranderingen. Alles bij elkaar gingen de meren jaarlijks met ruim 21 gigaton water achteruit.
Als het om natuurlijke meren gaat, spelen klimaatverandering en „directe menselijke activiteiten” een grote rol, schrijven de onderzoekers. Met name in droge gebieden verliezen meren meer water dan er binnenkomt, onder meer door verdamping en uit de hand gelopen waterafname. Reservoirs slibben vaak dicht met sediment zoals zand dat op de bodem neerdaalt.
Groeiende meren bestaan ook, veelal in gebieden waar veel stuwdammen worden gebouwd. Bestaande stuwmeren hebben weliswaar water verloren, maar door de aanleg van nieuwe dammen is de totale waterhoeveelheid van stuwmeren toegenomen. In andere gevallen speelt klimaatverandering mee, bijvoorbeeld in de vorm van ontdooiende permafrost, smeltende gletsjers of toegenomen neerslag. Die watermassa’s liggen vaak in dunbevolkte gebieden, terwijl 25 procent van de wereldbevolking naar schatting leeft in het gebied dat afstroomt in een krimpend meer.
Die „menselijke activiteiten” staan grotendeels gelijk aan consumptie. Watergebruik blijkt vooral in drogere gebieden een belangrijke reden van leeglopende reservoirs. In het Spaanse Axarquía werden deze maand nog 26 boeren opgepakt die illegaal water uit een meer tapten om tropisch fruit mee te telen. Maar door menselijk toedoen kan een meer ook juist vollopen, zien de onderzoekers: nieuwe wetten zorgden ervoor dat het Armeense Sevanmeer zich weer herstelt.
Drie meren die sterk zijn gekrompen
Lees ook Spaanse politie pakt 26 boeren op vanwege illegaal gebruik van water