Wie staat er zaterdag in de finale van het Eurovisie Songfestival? Op donderdagavond strijden publiekslievelingen als Finland (Erika Vikman) en Oostenrijk (JJ) om een plek. Ook Israël is erbij in de halve finale, ondanks oproepen tot uitsluiting van het land. In totaal doen zestien landen mee om de tien laatste plekken in de finale van zaterdag, waar de Nederlandse Claude al voor gekwalificeerd is. De show begint donderdag om 21.00 uur en is te zien op NPO1.
Na de grootste opening dinsdag begint deze halve finale met minder spektakel, zonder een grootse openingsact. Presentatoren Hazel Brugger en Sandra Studer zijn goed in vorm, met een licht-ironische aanpak, bleek al tijdens een repetitie waarbij NRC aanwezig was. Vooral Brugger lijkt zich thuis te voelen in de show en komt met de eerste stage-dive in de geschiedenis van Eurovisie. Verwacht verder geen expliciete verwijzingen naar de verschillende controverses rondom het festival, de twee benoemden eerder al op ongemakkelijk wijze de neutrale status van Zwitserland.
Wat we wel kunnen verwachten: veel optredens met een pikante touch, met ‘Ich Komme’ van Finland als uitsmijter op het einde. De avond begint ook meteen met een ‘ooh la la’-act.
1Australië Go-Jo Milkshake Man
Als kind woonde Go-Jo op een afgelegen, zelfvoorzienende boerderij. Zijn vader is Frans, zijn moeder rockzangeres, en zelf is hij de Milkshake Man. Vrolijke melksnor biedt iedereen zijn milkshakes aan. Een zwoele vrouw vraagt hem: “Excuseer meneer, heeft u wat melk voor mij?” Het koor scandeert: “Zoet, zoet, jammie jammie.’’ Vrolijke retro-synthpop. En ja, dubbelzinnig. Let op de indrukwekkende sliding die Go-Jo maakt over de vloer.
2Montenegro Nina Žižić Dobrodošli
‘Dobrodošli’ (‘Welkom’) is een dramatische ballad in het Montenegrijns over de verloren liefde en over de kracht van vrouwen in moeilijke tijden: “Verdraag alles, glimlach, het zal wel overgaan”. Nina Žižić deed in 2013 ook mee aan het festival. Dit jaar was zij eigenlijk tweede in de nationale voorronde maar de winnaar, de band NeonnoeN, kwam met een oud liedje en dat is tegen de regels. Dus mag zij. Er lijkt niet lang nagedacht over dit gezapige optreden.
3Ierland Emmy Laika Party
Laika was de Russische astronautenhond die in 1957 rondjes rond de aarde vloog. Ze overleed na een paar uur aan oververhitting. De Noorse zangeres Emmy, die uitkomt voor Ierland, wil de “dappere meid” weer tot leven kussen met een jaren-negentig- trancepop-stamper: “Ik hoop dat ze elke nacht tussen de sterren danst/ Ik hoop dat Laika leeft/ Laika feest in de ruimte”. Leuk idee, maar de uitvoering laat te wensen over. Ierland heeft het wel eens beter gedaan, om een understatement te gebruiken.
4Letland Tautumeitas Bur Man Laimi
Meerstemmige folklorepop van vijf vrouwen gekleed in futuristische klederdracht. Diverse liedjes op dit Songfestival gaan over kanker en vluchtelingen, maar het woord van het jaar is toch wel ‘veerkracht’. Ook deze Baltische moerasgeesten laten zich niet kisten. Hun bezwering in het Lets: “Vloeken, vloeken, vloeken, vloeken kunnen mij niet kapot maken.’’ Niet zo goed, maar wel met een leuk visueel trucje op het eind.
5Armenië Parg Survivor
Poprock à la Imagine Dragons van stoere man met gladiatorenarm. Parg groeide op in Rusland, had daar een indiefolkband, The Edge Chronicles, en keerde in 2002 terug naar zijn geboorteland om een Armeense zangcarrière op te zetten. Ja, het gaat weer over veerkracht. Parg is een overlever en rent tijdens het optreden lekker stoer over een loopband.
6Oostenrijk JJ Wasted Love
Naast Zweden de favoriet van de wedkantoren. Ballad over een onbeantwoorde liefde, Johannes Pietsch voelt zich als een papieren bootje op de oceaan. De klassiek geschoolde countertenor zingt bij de Weense Staatsopera. In ‘Wasted Love’ mengt hij pop met opera. Hij zingt de coupletten met een gewone popfalset en blaast in het refrein de luisteraars van de sokken met zijn krachtige operastem. Het tweede refrein eindigt met een hoge Cis6, waarna de harde technobeat inzet. Tijdens de repetitie maakte JJ de hype nog niet helemaal waar, maar dat kan op de avond zelf nog veranderen.
7Verenigd Koninkrijk Remember Monday What The Hell Just Happened?
Het VK is één van de vijf landen die rechtstreeks doorgaan naar de finale. Het land heeft een rijke popcultuur maar slaagt er zelden in om een fatsoenlijk liedje in te sturen. Aanstekelijk is deze wel, met een groep die qua energie iets wegheeft van Britse groepen als Atomic Kitten en Girls Aloud. Drie vrolijke vriendinnen zingen over de wazige kater na een wilde nacht. Wat is er in godsnaam gebeurd gisteravond? Liedje uit de school van Taylor Swift, maar dan met snelle registerwisselingen als in de symfonische pop van Queen of Elton John. Op het podium komt de vrolijke chaos van het liedje niet helemaal over.
8Griekenland Klavdia Asteromáta
O jee, politiek op het Songfestival. De Griekse ballad ‘Asteromáta’ (‘Sterrenogen’) is een gesprek tussen een moeder en haar vermiste dochter: “Moederlief, huil niet om mij”. Klavdia wil een eerbetoon brengen aan vluchtelingen. Hoewel het niet in de tekst zit, gaat het volgens de zangeres over de genocide en etnische zuivering van Pontische Grieken door de Jonge Turken (1914-1922). Turkije is boos over het lied maar dat land doet al jaren niet meer mee.
9Litouwen Katarsis Tavo Akys
Somber, in uniform grijze pakken, staan de leden van band Katarsis op het podium. Het lied ‘Tavo Akys’ (‘Jouw Ogen’) sombert mee, sfeervol duister op een manier die wel wat wegheeft van Radiohead. De jongensachtige zanger Lukas Radzevičius zingt alsof hij al heel wat mee heeft gemaakt en stuwt het nummer ritmisch naar een, tja, catharsis. Een optreden met weinig energie.
10Malta Miriana Conte Serving
De Songfestival-carrière van zangeres Miriana Conte begon met controverse: ze had aanvankelijk het woord ‘kant’ in haar nummer ‘Serving’ staan. Dat betekent zang in het Maltees, maar klinkt voor Engelse oren net iets anders. In het chaotische poppy dansnummer haalt ze uit naar iedereen die op haar neerkijkt. Heel bijzonder klinkt het niet, maar Malta moet het hebben van de over the top presentatie vol dubbelzinnigheden. Verwacht onder meer een grote opblaasmond met discobol en iets met skippyballen.
11Georgië Mariam Shengelia Freedom
De statige jonge zangeres Mariam Shengelia levert voor Georgië een portie vaderlandslievend James Bond-drama, met strijkers en een voortstuwend ritme. Vooral opvallend: de flinke uithalen in twee talen, Georgisch en Engels. In vorige edities van het Songfestival een recept voor succes, nu toch wat belegen.
12Frankrijk Louane Maman
Frankrijk, één van de vijf landen die direct doorgaat naar de finale, doet het zoals altijd goed bij de wedkantoren. Louane brengt met ‘Maman’ een technisch sterk maar wat zoet popnummer over moeders en dochters, vol herinneringen aan haar eigen vroeg overleden moeder: “Zie jij alles hier?” Tijdens het optreden krijgt Louane vanuit het plafond zandkorrels over zich uitgestrooid.
13Denemarken Sissal Hallucination
De schrijvers van ‘Hallucination’ hebben duidelijk goed geluisterd naar tweevoudig Songfestival-winnaar Loreen, want dit nummer van Sissal klinkt vooral erg bekend. Compleet met uithalen in het refrein die in je hoofd blijven hangen (oooooh-ooooh). Eigen touch: het glitterbadpak met cape.
14Tsjechië Adonxs Kiss Kiss Goodbye
“Kiss kiss…” De Slowaakse Adam Pavlovčin komt uit voor Tsjechië met ‘Kiss Kiss Goodbye’. Op het podium oogt hij als een klassieke Songfestivalact: fel in wit met zwarte glitters en karakteristieke snor. Pop uit de jaren tien met af en toe een dramamomentje. U bent gewaarschuwd voor de abrupte dancebreak.
15Luxemburg Laura Thorn La Poupée Monte Le Son
“De pop zet het geluid harder”. Zangeres Laura Thorn is geen poppetje, zingt ze in dit Franstalige nummer – een verwijzing naar de Eurovisie-overwinning van France Gall in 1965. Met jaren-tachtig-synthesizer en af en toe wat Phantom of the Opera-vibes. Het uiteindelijke effect is een beetje Mini Playbackshow. Ze zet aan het begin wel iets leuks neer met de schermen die in de vloer van het podium zijn verwerkt.
16Israël Yuval Raphael New Day Will Rise
Blijft Israël überhaupt meedoen aan Eurovisie? Dat is de vraag. Dit jaar zijn ze er in ieder geval nog met ‘New Day Will Rise’, gezongen in drie talen (Frans, Engels, Hebreeuws). Zangeres Yuval Raphael overleefde de Hamas-aanval van 7 oktober 2023 en zingt nu over vasthoudendheid. Dit is een klassieke power ballad: begint met zachte piano, zwelt aan naar een prima uitgevoerde maar voorspelbare climax. In Bazel was een dag voor de halve finale een Pro-Palestijnse demonstratie tegen de deelname. Ook de Zwitserse Songfestival-winnaar van vorig jaar, Nemo, stelt dat het land had moeten worden uitgesloten. Een van de demonstranten liep rond met een bord waarop ‘Thank you Nemo’ stond.
17Duitsland Abor & Tynna Baller
Het retro-jaren-tachtiggevoel heerst op het Songfestival dit jaar. Zo ook in het Duitstalige nummer ‘Baller’ van Abor & Tynna. Een beetje cello, een beetje synthesizer, en een fijne dansbeat. Zangeres Tünde Bornemisza zingt – hoe kan het anders – vanaf een gigantische boombox. Lekkere tune, goede middenmoter. Duitsland mag meteen door naar de finale.
18Servië Princ Mila
Princ, de inzending van Servië, is niet vies van een tikkeltje melodrama. Dreigende dansers in het zwart slepen de langharige rocker het rode podium op, terwijl hij zijn maximalistische liefdesode brengt aan ene Mila (ook wel ‘mijn lief’ in het Servisch). Voor de liefhebber van Bon Jovi-achtige powerballads die het liefst de volumeknop op elf zet.
19Finland Erika Vikman Ich Komme
In eigen land is powervrouw Erika Vikman (goed bevriend met Käärijä, de Finse dance-god die Eurovisie 2023 nipt verloor) een sekssymbool, zowel geliefd als bekritiseerd om haar beladen optredens en pikante outfits. Ze is op het Songfestival volledig zichzelf. Scoort zeer goed op de Eurovisie-fanblogs met dit opgewonden popnummer in de Finse taal – met Duitse invloeden. Op het eind staat ze op een gigantische microfoon waar vuurwerk uitkomt. U kunt vrij snel invullen wat de diepere boodschap is. Het meest vermakelijk optreden van de avond.
