De missie van bondscoach Scaloni slaagt: goud met Messi

Lionel Scaloni viel na de beslissende strafschop van Gonzalo Montiel zijn technische staf in de armen, terwijl zijn selectie feestvierde met een hossende Argentijnse massa achter het doel. De 44-jarige bondscoach van Argentinië kon bijna niet geloven dat hij na een spectaculaire finale wereldkampioen was geworden. Scaloni omhelsde al zijn spelers voordat hij op het podium in het Lusail Iconic-stadion een gouden medaille om zijn nek kreeg gehangen.

Scaloni is de architect van de derde Argentijnse wereldtitel. Hij bouwde de afgelopen vier jaar een succeselftal rondom wereldster Lionel Messi en oogstte in Qatar de hoofdprijs. In de meest bizarre wedstrijd onder zijn leiding werd Frankrijk na strafschoppen onttroond. Daarmee komt Scaloni in een illuster rijtje met de twee andere Argentijnse coaches César Luis Menotti en Carlos Bilardo, die La Albiceleste in respectievelijk 1978 en 1986 naar de wereldbeker leidden.

Lees ook: De dag dat Lionel Messi zich verloste van zijn WK-obsessie

Mislukte WK’s

Het succesverhaal van Scaloni begon na het mislukte WK van 2018 in Rusland, waar Argentinië door de latere wereldkampioen Frankrijk in de achtste finales met 4-3 werd uitgeschakeld. Er leek voor Messi wel een vloek te rusten op het nationale elftal. Messi gaf na het toernooi gedesillusioneerd aan het voorlopig voor gezien te houden als international.

Het vertrouwen van Messi in een hoofdprijs met Argentinië was vier jaar geleden verdwenen. Geen bondscoach slaagde erin om met Messi succes te boeken. Niet op de Copa América en niet op een WK. José Pekerman faalde met de beginnende Messi op het WK van 2006, Diego Maradona mislukte bij het WK van 2010 als bondscoach, de missie van Alejandro Sabella strandde in de finale van 2014 en Jorge Sampaoli werd na het WK van 2018 in Rusland weggestuurd.

Het was voor velen een verrassing dat de onervaren Scaloni door de Argentijnse bond werd aangewezen als bondscoach. Scaloni, een voormalig international, had als coach alleen ervaring als assistent van Sampaoli bij Sevilla en de nationale ploeg. Diego Maradona vroeg zich zelfs openlijk af of ze gek waren geworden. Het leek er destijds op dat Scaloni de post tijdelijk zou vervullen totdat een grote naam het na zes wedstrijden zou kunnen overnemen. Zo begon Scaloni zonder al te grote druk met zijn assistenten Pablo Aimar, Walter Samuel en Roberto Ayala aan de belangrijkste baan als coach. Niet onbelangrijk: Aimar was als speler het grote idool van Messi.

Scaloni begon bewust zonder Messi aan het bouwen van een nieuwe formatie. Hij wilde een nieuwe groep internationals eerst aan het werk zien zonder dat ze de druk voelden om met Messi te spelen, zonder dat de kleine wereldster hen direct in zijn schaduw zette. Scaloni testte tientallen spelers om uit te vinden wie het meest geschikt waren om zijn plan uit te voeren. Een plan waarbij Messi later de hoofdrol moest vertolken.

Scaloni probeerde de twee dominante denkbeelden uit de Argentijnse voetbalcultuur met elkaar te koppelen. De liefde voor het spel van ‘de school-Menotti’ en de vechtersmentaliteit van ‘het kamp-Bilardo’. Scaloni haalde fysiek en mentaal sterke spelers als Rodrigo de Paul en Leandro Paredes bij de selectie omdat hij vooral winnaars in zijn elftal wilde hebben. Anderen ervaren krachten als Nicolás Otamendi, Ángel di María en Papu Gómez kwamen daar later bij. Na een aantal wedstrijden met goede resultaten besloten Scaloni en Aimar via een videoverbinding te bellen met Messi. Het kostte de coaches geen enkele moeite hem over te halen. Na zes gemiste wedstrijden maakte Messi alweer zijn rentree voor Argentinië.

Het werd niet direct een ongekend succes. Argentinië werd in 2019 in de halve finale van de Copa América uitgeschakeld door Brazilië. De positie van Scaloni wankelde, maar hij mocht mede door het vertrouwen van Messi blijven. Dat betaalde zich uit. Argentinië nam in 2021 sportief revanche door het kampioenschap van Zuid-Amerika na een finale in Rio de Janeiro te winnen. Mede dankzij de uitblinkende doelman Emiliano Martínez. Het was de eerste echte hoofdprijs voor Messi als international. Sindsdien stond alles in het teken van het WK in Qatar.

Extra aanvaller

Argentinië kwam vol zelfvertrouwen naar Doha, maar leed in de eerste groepswedstrijd een onverwachte nederlaag tegen Saoedi-Arabië. Scaloni hield de rijen gesloten en wist zich gesteund door tienduizenden Argentijnse fans. Argentinië herstelde zich en bereikte ten koste van Australië, Nederland en Kroatië de eindstrijd tegen Frankrijk. Het werd de meest sensationele finale uit de geschiedenis van het WK.

Scaloni stond een groot deel van de 120 minuten langs de kant van het veld en beleefde de eindstrijd alsof hij in een achtbaan zat. Zijn tactiek om met Di María met een extra aanvaller te spelen, pakte goed uit. De Fransen waren volledig verrast en leken na een 2-0 achterstand al vroeg in de wedstrijd kansloos. Aan de hand van Kylian Mbappé vocht Frankrijk zich, net als Oranje in de kwartfinale, terug tot 2-2. Nadat Messi en Mbappé in de verlengingen allebei nog een keer scoorden, volgden strafschoppen. Voor de zesde keer won Argentinië een beslissende reeks op een WK. Scaloni keek een half uur later lachend toe hoe Messi de beker uit handen van de emir van Qatar kreeg. Missie geslaagd.