De robottaxi is dood, lang leve de robottaxi. Uitgerekend in de week dat de Amerikaanse autofabrikant GM definitief de stekker trekt uit het peperdure Cruise-project voor autonome voertuigen, toont Tesla Nederland trots de eerste ‘Cybercab’. Elon Musk, de topman van Tesla, presenteerde de zelfrijdende tweezitter afgelopen oktober in de VS. De Cybercab is nu op wereldtournee, hoewel dit soort auto’s in de meeste landen niet op de openbare weg mag rijden.
Het prototype van Tesla’s taxi – nummer 6 uit een serie van 19 – rolde afgelopen woensdag van de trailer en reed op eigen kracht de showroom aan de Amsterdamse Burgemeester Stramanweg binnen. Sindsdien staat-ie stil, want rijden mag niet.
En er mag wel meer niet. Er mogen geen foto’s gemaakt worden van de onderkant. De frunk – de klep onder de fictieve motorkap – mag niet open. Sturen mag ook niet. Kan ook niet, want het stuur ontbreekt en het enige dat uit het dashboard steekt is een groot beeldscherm. Pedalen zitten er ook al niet in.
Youtuber Enzo Knol leek vooral benieuwd naar de ‘Cyberquad’
Tesla nodigde media en influencers vrijdag uit om een uurtje ‘content’ te komen maken. Ook YouTube-held Enzo Knol kwam langs om de goudkleurige Cybercab van dichtbij te bekijken, maar bleek vooral gecharmeerd van de ‘Cyberquad’, een elektrische vierwieler voor kinderen, à 1.690 euro.
De Cybercab staat achter een zwart afzetlint, met de portieren en de achterklep schuin naar boven geklapt. Binnenin zijn twee zilverkleurige stoelen en een armleuning gemonteerd, verder niets. De auto moet uit zo min mogelijk onderdelen bestaan om ‘m betaalbaar (30.000 dollar) te houden, legde Musk eerder uit.
Vandaar dat de Cybercab ook alleen op basis van ingebouwde camera’s rijdt – dezelfde die je in een normale Tesla vindt. Volgens kenners is het onmogelijk om met alleen beeldherkenning onder alle weersomstandigheden – of in het donker – veilig te navigeren. Andere autofabrikanten schroeven daarom ook radars en lasers in hun voertuigen; dat maakt de productie wel een stuk duurder.
De eerste Cybercabs zullen in 2026 in de VS rijden, verwacht Musk. Dat gaat nog niet helemaal zonder menselijke hulp. Volgens Reuters, dat een rapport van Deutsche Bank citeert, gaat een team van ‘operators’ de robottaxi’s op afstand begeleiden en zal ingrijpen in noodgevallen. Als, zoals Musk hoopt, miljoenen Tesla’s op eigen houtje rondrijden, jaagt dat benodigde extra toezicht de kosten wel op.
Lees ook
Boem is ho: hoe één schrijnend ongeval duizend robottaxi’s verlamt
De laatste stop van Cruise
Hoe prijzig het is om een vloot taxi’s zonder chauffeur rond te laten rijden, hebben ze bij Cruise gemerkt. Dit project, voor 90 procent gefinancierd door de Amerikaanse autofabrikant GM, leed vorig jaar bijna 3,5 miljard dollar verlies.
Cruise had op zijn hoogtepunt 3.800 mensen in dienst en reed met 950 auto’s rond in Amerikaanse steden als Phoenix en San Francisco. Volgens The New York Times moesten de operators wel elke vijf tot tien kilometer ingrijpen. Na een ongeval in oktober vorig jaar, waarbij een Cruise-auto een voetganger meters meesleurde voor het oog van de omstanders, werden alle voertuigen teruggeroepen voor een software-update.
Cruise stopte vervolgens met de zelfrijdende taxi’s in de meeste steden en ontsloeg een kwart van het personeel. De ambitie om 1 miljard dollar per jaar om te zetten bleek onhaalbaar en deze week maakte GM bekend dat het de geldkraan definitief dichtdraait.
In totaal heeft het Cruise-experiment naar vermoeden 10 miljard dollar gekost – GM rekent erop dat het nu 1 miljard dollar per jaar bespaart. De autofabrikant is van plan om de Cruise-software maar in reguliere auto’s te stoppen, zodat particuliere chauffeurs er zelf mee aan de slag kunnen. Het vrijkomende kapitaal heeft GM hard nodig om de ontwikkeling van elektrische voertuigen te versnellen.
Het mislukte taxi-project van Apple kostte zo’n 10 miljard dollar
GM is niet het enige Amerikaanse bedrijf dat dit jaar de stekker trekt uit experimenten met zelfrijdende auto’s. Apple stopte afgelopen voorjaar met Project Titan, een tien jaar lang durend onderzoek naar autonoom rijdende auto’s. Er werkten duizenden ontwikkelaars aan ‘Titan’. En al startte Apple nooit een daadwerkelijke taxi-dienst, het project kostte de techreus naar schatting toch 10 miljard dollar.
De ene na de andere peperdure zelfrijdende droom valt in duigen. Het Ford/VW project Argo AI eindigde in 2022 en Uber stopte in 2020, na een dodelijk ongeval. Toch blijft de robottaxi lokken. Zoox (van Amazon) wil een taxidienst beginnen met mintgroene busjes zonder stuur, maar de grootste speler is Waymo. Dit bedrijf komt voort uit Google, dat sinds 2009 aan zelfrijdende auto’s werkt. Waymo is verlieslijdend en haalde onlangs 5,6 miljard dollar op bij investeerders, om te groeien en meer testkilometers te maken.
Lees ook
Good morning , zegt de auto zonder chauffeur. Gaat de zelfrijdende auto doorbreken?
Volgens Google-baas Sundar Pichai voert Waymo wekelijks 150.000 ritten uit, bij elkaar goed voor 1,6 miljoen kilometer. Op langere termijn, is de bedoeling, wil Waymo zijn software ook gaan leveren aan andere autofabrikanten of taxidiensten. Niet iedereen hoeft zelf het wiel uit te vinden en licensies aan grote partijen leveren Waymo misschien wel meer geld op dan ritten verkopen.
Full Self Driving
Elon Musk staat er wel op om zelf het wiel uit te vinden. Zelfrijdende voertuigen maken al jaren deel uit van de Tesla-strategie. De Cybercab-software is gebaseerd op het systeem dat Tesla ook in gewone auto’s – met stuur – monteert.
Daar heet het ‘Full Self Driving’ (FSD), een opgevoerde variant van de rijassistent Autopilot die in 2015 in Nederland beschikbaar kwam. Full Self Driving kan veel meer, maar mag dat lang niet overal.
Lees ook
Robotauto’s trainen in het wilde westen
Door strengere regelgeving is de FSD-optie in Nederland weliswaar te bestellen voor 7.500 euro, maar de software komt pas in een later stadium – als de regels dat ooit toestaan.
Amerikaanse Tesla-bezitters testen er al driftig op los, bijvoorbeeld door hun auto zelfstandig 200 kilometer van San Diego naar Los Angeles te laten rijden, zonder het stuur aan te raken. FSD heeft volgens de stand van april 2024 meer dan twee miljard testkilometers verzameld. Die data kunnen gebruikt worden om het systeem te verfijnen.
Elon Musk heeft hoge verwachtingen van Full Self Driving, maar zijn uitspraken over zelfrijdende technologie bleken tot nu toe te optimistisch. In oktober, net een week na de onthulling van de Cybercab, kondigde de Amerikaanse toezichthouder National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA) een onderzoek aan naar vier incidenten waarbij de FSD-software betrokken zou zijn. Bij één ongeval zou een voetganger zijn overleden.
De toezichthouder heeft Tesla sinds 2021 op de korrel en richt zich nu op 2,4 miljoen Tesla-auto’s die in de VS rondrijden en niet goed genoeg ‘zien’ onder moeilijke omstandigheden. Daardoor remt de auto wellicht te laat.
Lees ook
De missie van Musk is al geslaagd, nog voordat hij ‘Minister van Minder’ is
De NHTSA valt onder het ministerie van Transport, dat onder de regering-Trump geleid wordt door voormalig Fox-presentator Sean Duffy. Belangrijker is dat Donald Trump Elon Musk heeft aangesteld als ‘minister van Minder’, met de ambitie om tientallen procenten te bezuinigen op de Amerikaanse overheidsuitgaven. Zo heeft Musk grip op de budgetten van het ministerie van Transport, en de macht om de NHTSA op tijd af te remmen.
