Een schip met humanitaire hulp is sinds zondag onderweg vanuit de Siciliaanse havenplaats Catania naar Gaza. Aan boord van zeilschip Madleen zijn onder meer de Zweedse klimaatactivist Greta Thunberg en de Franse europarlementariër Rima Hassan. De zogenaamde Freedom Flotilla Coalition (FFC) hoopt met de reis een einde te maken aan „het verhongeren van Palestijnen en de genocide in Gaza.” De geplande aankomst is zondag, afhankelijk van de wind.
Kapitein van het schip is de Nederlander Mark van Rennes (26). Als scheepswerktuigkundige vaarde Van Rennes eerder mee met schepen van Greenpeace en Sea Watch, een organisatie die bootvluchtelingen in nood helpt. De huidige reis is volgens hem niet zonder risico’s: begin mei mislukte een poging van de groep om Gaza te bereiken, nadat een ander schip naar verluidt werd aangevallen door twee Israëlische drones voor de kust van Malta. In 2010 eindigde een zeiltocht van FFC in bloedvergieten toen Israëlische militairen het schip Mavi Marmara aanvielen. Daarbij kwamen tien activisten om het leven.
Ook dinsdagnacht vlogen er op vier verschillende momenten drones rondom de Madleen, meldt Van Rennes aan NRC. „In eerste instantie wisten we niet of het Israëlische drones waren, later hebben collega’s met vrij grote zekerheid kunnen vaststellen dat er drones waren van de Griekse kustwacht en minstens één van het Amerikaanse leger.” Dat lijkt op intimidatie, stelt Van Rennes. „Als geregistreerd schip zijn we niet te verwarren met de migrantenboten waar de Griekse kustwacht naar op zoek zou zijn.”
Hoe is de sfeer nu aan boord ?
„De drones hielden ons vannacht wakker. Maar verder gaat het goed, er zijn weinig golven en de wind is prima. Vannacht deden we nog wat extra veiligheidstrainingen, zoals medische hulpverlening en wat te doen bij brand. Ook doen we nog wat non-violence training. We willen zorgen dat de mensen aan boord zo veilig mogelijk zijn en zullen ons daarom niet verzetten tegen het Israëlische leger. ”
Hoe bent u kapitein van de Madleen geworden?
„Ik heb zo’n anderhalf jaar geleden een mail verstuurd. Bij Sea Watch heb ik mensen ontmoet die ook betrokken zijn bij Freedom Flotilla. Het is een klein wereldje. Ook werk ik met Greenpeace. Wat al deze organisaties met elkaar gemeen hebben is dat ze iets willen doen aan onrecht in de wereld.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/06/04140343/data133211758-6c7502.jpg)
Bent u bang dat het Israëlisch leger inderdaad zal ingrijpen?
„Er zijn altijd risico’s bij acties. Maar die zijn niks bij wat de Palestijnse bevolking in Gaza of op de Westelijke Jordaanoever dagelijks ondergaat. Daarbij werkt de wereld helaas zo dat als er overwegend witte mensen – en prominente personen – aan boord zijn, dat enigzins bescherming biedt. Maar het kan zijn dat het Israëlisch leger ons aanvalt of ontvoert, daarom zorgen we ervoor dat de hele wereld weet wat we aan het doen zijn.”
Jullie hebben ook een tracker, zodat mensen kunnen zien waar de Madleen zich bevindt.
„Ja, mochten we midden op zee geen signalen meer uitzenden, dan is de kans aanwezig dat we zijn aangevallen. Maar we gaan ervan uit dat we gewoon naar Gaza kunnen gaan en onze hulpgoederen aan land kunnen afzetten.”
Hoe zal de aankomst van de Madleen in Gaza eruitzien?
„Er is een kleine haven in Gaza. In 2008 lukte het een voorganger van de Freedom Flotilla om Gaza zo te bereiken. In de periode daarna is het nog vijf keer gelukt. Net zoals toen willen we nu proberen onze goederen af te leveren in dat vissershaventje. Daarna zullen we zo snel mogelijk vertrekken, zodat we de mensen daar niet tot last zijn.
„Een praktisch obstakel is dat de haven zwaar gebombardeerd is. Maar ik denk dat we innovatief genoeg zijn om te slagen, we hebben bijvoorbeeld ook een kleiner bootje mee.”
Wat voor hulpgoederen hebben jullie aan boord?
„Veel rijst en bloem, genoeg eten om dertig personen een paar weken te voorzien. Maar we hebben ook vier zonnepanelen met batterijen bij ons, daarmee kunnen mensen hun telefoons opladen tijdens een black-out. Met telefoons kan bewijs worden verzameld over wat er nu in Gaza gebeurt.
„Ook nemen we medische spullen mee, zoals krukken. Die worden al lange tijd niet doorgelaten door Israël, terwijl er genoeg mensen zijn die tijdens de bombardementen ledematen hebben verloren.
„Het is natuurlijk een druppel op een gloeiende plaat. Maar het uiteindelijke doel is dan ook niet het leveren van hulp, maar het doorbreken van de blokkade. Wellicht zullen meer mensen volgen: in het begin met kleine boten, maar uiteindelijk met grote schepen.”
Zijn jullie niet bang dat jullie komst chaos veroorzaakt onder mensen die al lang weinig te eten hebben? Deel van de kritiek op het Israëlisch-Amerikaans hulpplan — dat buiten de Verenigde Naties om opereert — is dat het gebrek aan professionaliteit bij de distributie van hulp tot gevaarlijke situaties leidt.
„Niemand heeft dit gedaan sinds 2008 dus hoe het precies gaat lopen weten we niet. Maar dit is een eerste stap. Er moet uiteindelijk zo veel hulp komen dat de levering ervan helemaal niet chaotisch hoeft te verlopen. Eigenlijk is hulp leveren via de zee helemaal niet efficiënt als je geen grote haven hebt, maar Israël blokkeert de honderden vrachtwagens met hulp die nu wachten aan de Gazaanse grens. Juist die blokkade zorgt voor chaos.”
