Er is grote onrust ontstaan onder de achterban van D66 in Rotterdam over uitspraken van hun fractievoorzitter Agnes Maassen. Zij zei dinsdag in NRC dat als een kwetsbare ongedocumenteerde dakloze op straat overlijdt, D66 uit de coalitie stapt. „Dat is onze grens, onze rode lijn”, zei Maassen.
Met instemming van D66 sluit de gemeente per 1 januari de opvang voor deze groep. Dat is veel partijleden in het verkeerde keelgat geschoten. „Dit is toch te gek voor woorden”, briest lid Wichard de Wolf. „We staan toe dat de allerkwetsbaarsten op straat terechtkomen en pas als er iemand overlijdt, is dat een rode lijn?”
In Rotterdam, Amsterdam, Utrecht, Eindhoven en Groningen financiert het Rijk opvang voor kwetsbare ongedocumenteerden. Asielminister Marjolein Faber (PVV) kondigde onlangs aan dat ze per 1 januari de financiering van deze zogeheten Landelijke Vreemdelingen Voorzieningen (LVV), beter bekend als de bed-bad-broodregeling, wil beëindigen. Vier van de vijf gemeenten weigerden de opvang te sluiten en besloten die zelf te betalen. Rotterdam besloot als enige anders: de coalitie van Leefbaar, VVD, Denk en D66 stopt per 1 januari 2025 helemaal met de regeling.
Lees ook
De bed-bad-broodregeling stopt, ongedocumenteerden in Rotterdam dagen de gemeente
Motie
D66 vond dat lastig, maar fractievoorzitter Agnes Maassen wilde daar geen breekpunt van maken, omdat die afspraak in het coalitieakkoord staat. Veel leden was een andere mening toegedaan, maar een motie die werd ingediend tijdens een afdelingsvergadering, haalde het niet.
Deze week stappen de 25 ongedocumenteerden uit de Rotterdamse LVV-opvang naar de rechter en dagen de gemeente. Het plots op straat zetten van ongedocumenteerden met wie afspraken werden gemaakt over hun opvang, is tegen de wet, zo zal hun advocaat Pim Fischer betogen. Ook druist het opeens opdoeken van de LVV volgens de advocaat in tegen Europese afspraken.
Wat als de rechter de ongedocumenteerden in het gelijk stelt? „Dan moet het college die uitspraak volgen en de opvang openhouden”, zegt oud-D66-wethouder Adriaan Visser. „In dat geval heeft de rechter bepaald wat beschaving is. Wíj moeten laten zien wat beschaving is.”
D66 is een sociaal-liberale partij, vervolgt Visser. „In onze missie staat: ‘Wij kiezen voor een land waarin we iedereen vrij laten, maar niemand laten vallen.’ Moet ik nog meer uitleggen?”
Moed
Visser begrijpt dat fractievoorzitter Maassen zich aan de gemaakte afspraken wil houden. Dat moet ook het uitgangspunt zijn, zegt hij. „Maar nu moet ze de politieke moed hebben om te zeggen: déze keer niet.”
Zo staat ook architect en D66-lid Ard Buijsen erin. Ook al vindt hij dat de partij nooit in de coalitie had moeten stappen, met een partij als Leefbaar Rotterdam die volgens hem steeds rechtser en conservatiever wordt. „De prijs om in het college te blijven, is nu in elk geval te hoog. Je kan niet al je principes inleveren.”
Het is belangrijk om bij je kernwaarden te blijven, maar die zijn niet in beton gegoten
De onrust borrelt al lang, zegt beleidsadviseur en partijlid Jelrik Westra. „Mijn grote probleem met de houding in de fractie is dat mensen op straat niet langer als de ondergrens geldt, maar mensen die sterven op straat. Dat moet onze partij toch niet willen?”
Volgens Westra zijn er twee kampen. Het eerste begrijpt de moeilijke positie van een partij in een coalitie. Het tweede vindt dat de partij een morele grens is overgegaan. „Laat het duidelijk zijn: ik zit in dat tweede kamp.”
Kampen
Shermin Amiri, werkzaam voor een adviesburau, is een D66-lid uit het eerste kamp. „Het is belangrijk om bij je kernwaarden te blijven, maar die zijn niet in beton gegoten. Er moet ruimte blijven voor flexibiliteit en aanpassingsvermogen.”
De partij moet niet ruziën, maar van koers veranderen, vindt Amiri. „Het gaat niet alleen om die 45 mensen die de opvang uit moeten. Daar wordt vast wel een oplossing voor gevonden.” Volgens Amiri moet de aandacht uitgaan naar het rap groeiende aantal daklozen in de stad. „Iedereen snapt toch dat elke Rotterdammer baat heeft bij een oplossing voor de vijfduizend daklozen?”
Volgens Amiri moet de partij harder haar best doen om dat duidelijk te maken, maar wel vanuit de coalitie. „Dit probleem overstijgt elke coalitie.”
Lees ook
In Nederland zonder verblijfsrecht: S. zwierf jaren rond, belandde in een cel, en pas op het vliegveld blijkt dat hij tóch mag blijven
