Column | Foute zeepjes

Christiaan Weijts

Moeten we Magnum, Lipton, Calvé en al die andere merken gaan boycotten? Wel volgens zo’n twintig Oekraïners, die donderdagochtend protesteren voor het kantoor van moederbedrijf Unilever in Rotterdam. Met geel-blauwe vlaggen omgeslagen rollen ze op het voorpleintje een banner uit. Vijf mannen met oorlogsamputaties, onder het logo van Dove. De gouden duif is vervangen door een tank.

De medewerkers – oortjes in, toegangspassen in de hand – lopen er stoïcijns aan voorbij. Een enkeling pakt met een kort knikje een flyer aan met nog meer oorlogsbeeld. Confronteren lijkt het doel.

„Wij willen vooral een dialoog aangaan”, zegt woordvoerder Katya. „En we hopen dat vanuit de werknemers dan interne druk ontstaat om te vertrekken uit Rusland. Gedurende de oorlog is de winst daar verdubbeld.”

Tot een dialoog komt het allerminst. De meesten weten ook dat de hoofdingang gesloten is. Wie die interne memo miste wordt door een beveiliger verwezen naar de ingang via de parkeergarage. Daar hebben de Oekraïners geen toestemming om te protesteren. Beveiliging stuurt twee flyeraars weg.

Vervolgens komen de medewerkers een voor een weer via de roltrap de hal in, achter het glas van de hoofdingang. Dat levert het treurige en absurde beeld op waarbij een rijtje Oekraïners hun protestborden en foto’s tegen de ramen drukt – zwijgend, versteend – terwijl de werknemers zich op die roltrap een houding moeten geven. Acht seconden zijn ineens lang. Eén werknemer maakt een foto, lijkt iets te willen zeggen, maar het glas is te dik. Hij maakt een onbeholpen gebaar.

Idiote strategie van Unilever. Als rondreizend columnist heb ik allerlei protesten gezien tegen allerlei bedrijven, maar wie daar nooit ontbrak was de immer-kwieke woordvoerder die, een en al welwillendheid, de klachten deemoedig aanhoort, de petitie aanneemt met de verzekering dat het de hoogste aandacht heeft en daarna de pers de juiste richting in probeert te masseren door het allemaal nog eens haarfijn uit te leggen.

Maar misschien valt hier helemaal niets uit te leggen. In verklaringen doet Unilever het voorkomen alsof ze tussen Scylla en Charybdis dobberen. Vertrekken ze uit Rusland, dan komen die arme drieduizend Russische werknemers op straat, of komen ze direct of indirect in Russische staatshanden.

En wat dan nog? Dan volgen de ijsjes en zeepjes het lot van de Big Mac, die precies dezelfde bleef, maar dan onder de vlag van het nieuwe bedrijf Vkoesno & Totsjka („Lekker, punt uit”). Unilevers Russische tak vormt maar 1,5 procent van het hele concern. Dat opgeven is een kleine prijs. Als het niet voor het moreel juiste handelen is, dan in elk geval vergeleken bij de imago-schade die het bedrijf nu oploopt.

Christiaan Weijts schrijft elke vrijdag op deze plek een column.