Die live uitgezonden persconferentie van Donald Trump na de NAVO-top: een fascinerender uurtje televisie heb ik zelden gezien. Alles wat hem berucht heeft gemaakt zat erin: zijn onbedaarlijke snoeverij, zijn haat tegen een deel van de pers (CNN en The New York Times), zijn wraakzucht (hier tegen Spanje), zijn onbetrouwbaarheid bij de evaluatie van gebeurtenissen (de effecten van de bombardementen in Iran).
De discussies na afloop op de Nederlandse tv spitsten zich vooral toe op de vraag: had Mark Rutte hem niet te veel stroop om de mond gesmeerd, was hij daarmee niet door „een morele ondergrens” gezakt? Mijn houding is opportunistischer: als je met vleierij een belangrijk en nuttig doel kunt bereiken, moet je het niet laten.
Ruttes critici vergeten bovendien dat je Trump als een groot kind moet beschouwen – en navenant behandelen. Hij wil gepamperd worden, hij moet in alles zijn zin krijgen en als dat niet snel genoeg gebeurt, begint hij te stampvoeten en te krijsen. Wie zelf zo’n groot kind gehad heeft – ik gelukkig niet – weet dat je het niet in alles zijn zin moet geven. Maar in het geval van Trump is grote voorzichtigheid geboden, want hij is toevallig het machtigste grote kind ter wereld.
Daarom nam Rutte zijn toevlucht tot de firma Slijm & Stroop. En zie: het werkte. Trump zei zelf op die persconferentie dat hij zich tijdens de vlucht naar Nederland eigenlijk „iets anders” had voorgenomen – wat precies bleef onduidelijk, zoals vaak bij hem – maar dat hij van gedachten veranderd was toen hij al die lieve hoofden van staatshoofden in Den Haag om zich heen had gezien. Ze wilden hun land beschermen, had hij gemerkt. En wie hadden ze daarbij nodig? Hém!
Nou ja, hij was de beroerdste niet, dus waarom zou hij die stumpers niet even helpen, als ze het maar zelf wilden betalen?
Intussen zou hij zelf wel even afrekenen met de klootzakjes die aan de zijlijn bleven zaniken. CNN, The New York Times en Spanje, dat niet wilde meewerken aan de 5 procent-norm: hij lustte ze rauw. Onnauwkeurige bombardementen? „Wie zegt dat? Een lek van de Inlichtingendienst? Het is een schande dat onze moedige piloten…. En Spanje? We hebben een handelsdeal met ze, we laten ze nu twee keer zoveel betalen.”
Wie ook zijn lesje heeft geleerd als ouder van dit grote kind is Zelensky. „Hij is aardig, aardiger dan ooit”, mompelde Trump. Ze hadden eens een vervelende ruzie gehad, maar nu was alles vergeven en vergeten. Zelensky had het moeilijk, hij wilde nu ook wel van die oorlog af, constateerde Trump. Hij zou het er nog eens met Poetin over hebben.
Toen brak het opmerkelijkste moment van de persconferentie aan. Myroslava Petsa, een reporter van de BBC, vroeg hem of hij Oekraïne bij de luchtverdediging meer kon helpen. Hij luisterde aandachtig en vroeg haar of haar man daar soldaat was. Dat bleek het geval. „Ik kan zien dat het u veel doet”, zei Trump. Hij zou nagaan of er nog Patriots beschikbaar waren, Amerika zelf en Israël hadden ze ook nodig.
Dit empathische kantje had ik niet eerder van Trump gezien. Rutte misschien wel? Het zou kunnen verklaren waarom hij al tien jaar bevriend met hem is.
