Category: NIEUWS

Oprichter over nieuwe koers WeTransfer: dit is een klap in het gezicht

„Voor iedereen is dit een klap in het gezicht. Niemand die bij WeTransfer werkt of ooit heeft gewerkt, vindt dit leuk. Op een handvol mensen in pak na dan. Same shit, different day.”

Was getekend: WeTransfer-oprichter Ronald Hans, beter bekend onder zijn bijnaam Nalden.

Hans richtte de digitale verzenddienst op in 2009, samen met Bas Beerens en Rinke Visser. De drie oprichters hebben inmiddels geen rol meer bij WeTransfer, dat in augustus vorig jaar werd gekocht aan de Italiaanse tech-investeerder Bending Spoons. Maar Hans wil toch graag – in een interview per e-mail – iets kwijt over wat er bij ‘zijn’ bedrijf allemaal gaande is.

Deze week ontstond veel ophef over nieuwe gebruikersvoorwaarden van WeTransfer, die volgende maand ingaan. WeTransfer krijgt een doorlopende, niet-exclusieve, royaltyvrije licentie om de foto’s, filmpjes en documenten die gebruikers versturen commercieel te exploiteren. Aanvankelijk zou het bedrijf dit willen doen om AI-systemen te trainen, al paste WeTransfer een passage daarover na alle ophef weer aan.

Gebruikers en privacydeskundigen reageerden woedend op de nieuwe voorwaarden en riepen op sociale media op tot een boycot van de dienst. Via het van oorsprong Nederlandse WeTransfer versturen 80 miljoen gebruikers maandelijks zo’n twee miljard bestanden. Daarmee is het een van de grootste gratis verzenddiensten ter wereld.

Voor Hans, Beerens en Visser was WeTransfer bij oprichting meer dan een functionele site. De dienst onderscheidde zich door zijn artistieke vormgeving, waarbij kunstenaars veel ruimte kregen om hun werk te tonen. De site gaf 30 procent van zijn opbrengsten aan kunstenaars en goede doelen. Geld werd verdiend met advertenties en abonnementen voor verzending van extra grote bestanden.

Sinds 2013 is WeTransfer winstgevend, al bleven de advertentie-inkomsten en het aantal betalende gebruikers achter bij de verwachting. In 2022 werd een beursgang afgeblazen. Visser en Hans waren al weg bij WeTransfer, ook Beerens verliet het bedrijf toen.

Nadat Bending Spoons, dat bedrijven met ‘onbenut groeipotentieel’ opkoopt, WeTransfer in 2024 had overgenomen, stelde topman Luca Ferrari direct orde op zaken. In zijn eerste e-mail aan het personeel kondigde hij aan driekwart van de 350 werknemers te willen ontslaan. Sindsdien is de Italiaanse eigenaar op zoek naar nieuwe manieren om met WeTransfer meer geld te verdienen.

Dat lijkt Bending Spoons nu te willen doen met de bestanden die gebruikers via WeTransfer versturen, al is onduidelijk hoe precies. Hoe dan ook, met data van gebruikers geld verdienen was iets waar de oprichters van WeTransfer altijd faliekant tegen waren.

Wat vindt u van wat er nu allemaal bij WeTransfer gebeurt?

Hans: „Ik vind het jammer dat alles waar WeTransfer ooit voor stond zo te grabbel wordt gegooid. Helaas is het de aard van het systeem waar het bedrijf in zit. De private-equityclub [Bending Spoons] die WeTransfer heeft gekocht, is onderweg naar een beursgang en een AI-strategie is dan noodzakelijk om de waardering op te krikken. It’s a numbers game. Het gaat niet over creativiteit of mensen. Dat staat haaks op wat ik deed toen ik, enigszins naïef, begon met WeTransfer.”

Hoe kijkt u naar wat er de afgelopen jaren met het bedrijf is gebeurd?

„Ik heb al een tijdje geleden afstand gedaan van mijn aandelen, nog voordat Bending Spoons het kocht. Daardoor heb ik kunnen wennen aan het idee dat dit is hoe het spel gespeeld wordt. ‘Business Never Personal’, zoals [het Amerikaanse hiphopduo] EPMD ooit zei. Alsnog is het zonde dat al die jaren waarin wij zo’n mooi merk hebben gebouwd, in korte tijd teniet worden gedaan.”

Lees ook

Wat is Bending Spoons voor een bedrijf? Lees ook dit profiel van de Italiaanse overnamemachine.

Het versturen van grote bestanden via WeTransfer vanaf een laptop of telefoon. Het Italiaanse Bending Spoons heeft de Nederlandse bestandendeeldienst deze week overgenomen.

U plaatste deze week een tweet. ‘Trust takes years to build, seconds to break and forever to repair’. Kunt u dit toelichten?

„Er zat veel goodwill in WeTransfer doordat we jarenlang samen met gebruikers mooie projecten hebben gerealiseerd. Daardoor was het ook enorm gerespecteerd, nog los van hoeveel de service gebruikt werd. WeTransfer was een van die technologiebedrijven die dingen anders deden, dat opkwam voor privacy, en creativiteit hoog in het vaandel had staan. Dat heeft Bending Spoons nu in korte tijd door de plee gespoeld.”

Is het lastig dat los te laten? Of gaat dit nu eenmaal zo?

„Ik vind het niet meer lastig. Vroeger misschien meer dan nu. Als ondernemer word je altijd geassocieerd met de bedrijven die je hebt opgericht, al ben je er niet meer bij betrokken. Dat hoort erbij.”

Techondernemers zijn altijd weer bezig met het volgende plan en kijken weinig terug. Hoe is dat voor u? Maakt dit u cynisch, boos, verdrietig? Of haalt u de schouders op?

„Als ondernemer moet je wel vooruitkijken. Dat is de aard van het spel, toch? Je innoveert of gaat dood. Maar dat kan in mijn ogen nog steeds zonder je gebruikers, of klanten, voor de bus te gooien. In principe doet Bending Spoons iets wat Meta, OpenAI en Google al jaren doen. Ik sta er vrij pragmatisch in en probeer dingen zelf anders aan te pakken.”

U bent tegenwoordig investeerder. Alweer met een nieuw bedrijf bezig?

„Ik ben sinds kort weer uit pensioen. Ik heb een start-upstudio opgericht om gebruiksvriendelijke software te maken. Ik heb bijvoorbeeld een nieuwsbrief-tool gemaakt, Rumicat. M’n zoontje heeft het logo ontworpen. En er is een alternatief voor WeTransfer in de maak, want ik zag de bui al hangen. Ik wist alleen niet dat het zo snel zou gaan met Bending Spoons, dus het is niet klaar. Nog even geduld.”

Bending Spoons en WeTransfer reageerden niet op een verzoek van NRC om een reactie.


Bruinwiervelden bedreigen Caribisch toerisme: stank van rotte eieren jaagt badgasten weg

Het zijn zware tijden voor Ricardo Perez, eigenaar van Oyster Bay Resort aan de oostkust van Sint Maarten. Iedere dag ligt het strand voor zijn hotel vol – niet met badgasten, maar met sargassum. Over de gehele vloedlijn bedekt de bruine algenmassa het zand. Het wier, afkomstig uit de Atlantische Oceaan, gaat na enkele dagen stinken, naar rotte eieren. Zwemmen of surfen is dan ondoenlijk.

Perez, dertig jaar werkzaam in het hotelwezen op Sint Maarten, vertelt aan de telefoon dat hij klanten verliest door de algen – al zegt hij niet hoeveel. Hij wil graag „positief” blijven. „Natuurlijk klagen onze gasten. We zorgen dat ze naar de stranden aan de westkust kunnen.”

Sinds 2011 komen de algen ieder voorjaar, maar nu is het extreem. In juni rapporteerde de University of South Florida dat dit jaar 38 miljoen ton algen op de Caribische kusten aanspoelt – bijna een verdubbeling van het record uit 2023. Perez: „Iedere dag zijn we hier bezig om wier te ruimen met bulldozers en trucks. Dat kost me 20.000 dollar per maand. Dit is natuurlijk niet goed voor het toerisme.”

Ook Paul Henriquez, president van de St. Maarten Hospitality & Trade Association, uit zorgen over de toeristensector. „De hoeveelheid algen is zo groot dat hôteliers het logistiek niet aankunnen. Waar moet je het kwijt op Sint Maarten? Het zijn tonnen en tonnen.”

Ferry ligt stil

Inmiddels is een kwart van de stranden no-go area geworden. „Het zit vooral aan de Franse kant, bij Orient Bay. Er is daar zoveel sargassum dat de ferry naar [het eilandje] Pinel stil ligt”, zegt Henriquez.

Ook bewoners aan de Nederlandse deel hebben er last van. Henriquez woont bij Point Blanche, een kleine baai aan de zuidoostkant van het eiland. „Die is deze week net weer volgelopen. Het gaat rotten en stinken.”

Henriquez wil een betere aanpak van het probleem dan het huidige lapwerk. „De private sector en de bevolking kunnen maar beperkt bijdragen – een deel moet ook van de overheid komen. Er is hier geen infrastructuur om het wier te verwerken. We moeten beseffen dat we ieder jaar door sargassum worden overspoeld, maar worden er nog steeds door overrompeld. Dat is niet goed voor Sint Maarten als toeristische bestemming.”

Een ‘eerlijke reisagent’ op Facebook: „Lente en zomer zijn nu het sargassum-seizoen geworden, pas je boeking hier op aan.”

Reizigers die naar de Cariben willen houden er intussen rekening mee. Van Mexico tot Trinidad worden op sociale media beelden en verhalen gedeeld over het bruinwier, en websites die de beweging van de sargassumvelden volgen, worden intensief bezocht. Meest gestelde vraag: welke stranden moeten we deze week vermijden?

Opruimen van sargassum op een strand in Cancun (Mexico). Foto Alonso Cupul/EPA

Iemand die zichzelf „een eerlijk reisagent” noemt, noteerde in juni op Facebook: „De lente en zomer zijn nu het sargassum-seizoen geworden. Pas je boeking hier op aan.”

Kustecosystemen

Ook op de Benedenwindse eilanden spoelt dit jaar veel wier aan. Op Curaçao werd in juni bij Boka Ascension alarm geslagen omdat zeeschildpadden in de algenbrij vastzaten. Sommige overleefden het niet.

De oostkust van Bonaire werd al in april overvallen door sargassum. Hotels en strandbars riepen hun personeel op om algen te scheppen. „Het was gigantisch veel, er viel eigenlijk niet tegenop te werken”, vertelt bioloog Danielle de Kool van Stinapa, dat op Bonaire de natuurparken onderhoudt. „De horecaondernemers vroegen om hulp, maar wij hadden zelf onze handen vol.”

Op Bonaire wordt het sargassumwier verwijderd om de kustecosystemen te beschermen. „Wij proberen te voorkomen dat de algen het zeegras en mangrovebos verstikken, waar vissen en andere dieren van afhankelijk zijn voor voedsel en beschutting.”

Onderzoek op Franse eilanden heeft aangetoond dat sargassum leidt tot een toename van luchtwegklachten

Het sargassum wordt tegengehouden met booms, een soort drijvers. Maar veel wier spoelt toch aan, waarna vrijwillgers het verwijderen. De Kool: „We waarschuwen hen dat dit werk niet gezond is. Als de algen na een paar dagen gaan rotten, komt er waterstofsulfide vrij, waardoor je huiduitslag of hoestaanvallen kan krijgen. We zijn dankbaar dat ze ons toch helpen.”

Elektriciteitscentrales

Ook elders in de Cariben, waar 70 procent van de bevolking aan de kust woont, veroorzaken de algen gezondheidsproblemen. Op Santa Lucia, Martinique en Guadeloupe zijn scholen tijdelijk dichtgegaan vanwege de zwavelstank. Onderzoek op deze Franse eilanden heeft aangetoond dat sargassum leidt tot een toename van luchtwegklachten.

Opruimen van sargassum in Cancun. Foto Lourdes Cruz/EPA

Het wier treft de eilanden op meer vlakken. De landen van de Caricom, de Caribische politieke en economische unie, schatten de schade door sargassum op ruim 100 miljoen dollar per jaar. Maar zolang bestuurders de algenoverlast bagatelliseren, blijft een grondige aanpak uit. En die is hard nodig, stelt dr. Farah Nibbs van de University of Maryland, Baltimore County. „De Cariben zijn sterk afhankelijk van toerisme. Alleen Barbados geeft al 20 miljoen dollar per jaar uit aan het schoonmaken van stranden. Maar sargassum bemoeilijkt ook de visserij en beschadigt de infrastructuur.”

Daarmee doelt ze op de honderden elektriciteitscentrales en waterzuiveringsinstallaties die in de Cariben aan zee staan. Dat maakt ze kwetsbaar. „In de Dominicaanse Republiek raakte in 2023 een pijpleiding bij de centrale van Punta Catalina verstopt door sargassum. Een duiker die dit moest verwijderen, kwam om. De centrale moest worden stilgelegd. Dat kost veel geld, en duizenden mensen komen zonder stroom te zitten.”

Wie is eigenlijk verantwoordelijk voor de sargassumoverlast in de Cariben? Voor Nibbs is de algengroei het gevolg van mondiale vervuiling. „De eilanden kunnen hier weinig aan doen. Het is wachten op de volgende golf wier.”

Bouwmateriaal

Adequate bestrijding vergt in ieder geval regionale samenwerking en forse investeringen. Sargassum bevat te veel zware metalen voor directe consumptie, maar kan mogelijk wel worden gebruikt voor compost, biobrandstof en bouwmateriaal.

„Caribische bestuurders moeten erkennen dat sargassum een serieus probleem is”, zegt Nibbs. En wat haar betreft kunnen ook westerse industrielanden meer doen. Maar dan is meer geld nodig dat de 12 miljoen dollar die de Verenigde Naties enkele jaren geleden uittrokken voor schoonmaak. „Dat is niet eens genoeg voor een enkel eiland.”


Israël profiteert opnieuw van uitzonderingspositie die het geniet in Europa

Een „aanfluiting”. En: „Onverdedigbaar.” Nadat de Europese Unie had besloten om Israël voorlopig niet aan te pakken voor schending van het humanitair recht in Gaza, reageerden politici en maatschappelijke organisaties woedend.

„Ondanks een maandenlang traject, een onderzoek met scherpe conclusies en een lijst met mogelijke sancties hebben EU-ministers van Buitenlandse Zaken, onder wie minister Veldkamp, opnieuw besloten helemaal niets te doen”, laat hulporganisatie Oxfam Novib in een persbericht weten.

„Wat een aanfluiting”, twitterde D66-buitenlandwoordvoerder Jan Paternotte. „Onbegrijpelijk”, schreef zijn CDA-collega Derk Boswijk. „Intussen ondermijnt dit ook het gezag van de EU.”

„Zie hier hoe het morele gezag van de Europese Unie verdampt”, twitterde buitenlandwoordvoerder Kati Piri (GroenLinks-PvdA). „Tijd voor nationale sancties tegen de Israëlische regering.” Een deel van de Tweede Kamer pleit al langer voor directe Nederlandse sancties tegen Israël.

Woensdagochtend werden er weer twintig doden gemeld bij een voedseldistributiepunt in Zuid-Gaza. Hoe kan het dat Israël met zijn schendingen wegkomt?

‘Handhaven druk op Israël’

Het was Nederland dat de EU had verzocht te onderzoeken of Israël door het aanhoudende geweld in Gaza nog wel voldoet aan artikel 2 van het EU-associatieverdrag, waarin staat dat de onderlinge verhoudingen moeten zijn gebaseerd op ‘democratie’ en ‘mensenrechten’. Vooruitlopend daarop kondigde het kabinet aan dat Nederland geen steun verleent aan de verlenging van het zogeheten ‘EU-Israel Action Plan’, waarin vormen van samenwerking onder het Associatieverdrag nader wordt uitgewerkt. Afgelopen juni kondigde het demissionaire kabinet bovendien aan dat de wapenexport naar Israël wordt aangescherpt – voortaan moet er een exportvergunning worden aangevraagd.

Maar nu blijken die diplomatieke inspanningen van minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) amper iets op te leveren. Dat Israël het humanitair recht schendt, staat voor Europa vast. Normaal gesproken zou dit moeten leiden tot sancties, of minimaal het intrekken van handelsvoordelen. Dat dat in dit geval niet gebeurt, is omdat de EU-buitenlandchef Kaja Kallas vorige week een deal sloot met Israël over het toelaten van meer noodhulp tot de Gazastrook. Die maatregel is afdoende, oordeelden de EU-lidstaten. Voor nu.

Palestijnen wachten bij een gaarkeuken in Gaza-Stad op een maaltijd. Foto Jehad Alshrafi/AP

Demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) benadrukte na afloop van de vergadering met zijn Europese collega-ministers vooral wat er nog wél tegen Israël gedaan kan worden. Zo blijft de mogelijkheid tot sancties volgens de bewindspersoon nadrukkelijk op tafel liggen, voor het geval Israël de belofte om humanitaire hulp op gang te brengen niet nakomt. „Dit moeten niet alleen maatregelen op papier zijn, die moeten ook echt worden uitgevoerd”, zei Veldkamp. „We handhaven de druk op Israël.”

Kolonistengeweld

De vraag of Israël het humanitair recht schendt, wordt „versmald tot de vraag of er voldoende noodhulp in Gaza belandt”, zegt lobbyist Martin Konecny van de Brusselse ngo European Middle East Project. Dat betekent ook, aldus de Tsjech, dat de EU al het andere wat Israël doet impliciet goedkeurt. „Alle andere schendingen, van het onvrijwillig verplaatsen van mensen en het doden van burgers in Gaza tot het uitbreiden van nederzettingen en kolonistengeweld op de Westelijke Jordaanoever, zijn kennelijk niet van invloed op de handelsvoordelen die Israël geniet. Een beetje meer noodhulp naar Gaza is genoeg voor Israël om zich voor de rest niet meer te hoeven verantwoorden.”

En dat, zegt hij, terwijl de EU zélf van oordeel is dat het internationaal recht bindend is. „Vorig jaar gaf het Internationaal Gerechtshof in Den Haag het bindende advies dat de Israëlische bezetting van Palestijns gebied illegaal is en onmiddellijk beëindigd moet worden. Als de EU dat serieus zou nemen, zou er ook actie moeten volgen.”

Verrast het Konecny dat die actie er niet komt? „Het is teleurstellend, maar niet verrassend. Israël geniet al tientallen jaren een uitzonderingspositie in Europa.”

Een Palestijnse jongen probeert nog wat water te halen uit een deels verwoeste tankwagen in het vluchtelingenkamp Nuseirat. Foto Eyad Baba/AFP

Zo is het land uitgezonderd van het standaard ‘subcomité voor mensenrechten’ in de banden die de EU aanknoopt met mediterrane partnerlanden. EU-landen hebben jarenlang geprobeerd om Palestina te weren als lid van het Strafhof. Israël wordt uitgezonderd van sancties en het kernwapenarsenaal wordt getolereerd.

Konecny geeft ook een aantal verklaringen. Er is sprake van culturele affiniteit, historisch schuldgevoel, sympathie voor democratieën, bewondering voor culturele en wetenschappelijke prestaties en georganiseerde pro-Israël-lobby’s. „En veel mensen zijn geneigd om Israël te steunen omdat Israëliërs nu eenmaal meer op ons lijken dan Palestijnen.”

Nalatigheid

Intussen willen de advocaten van de Frans-Belgische Vereniging Jurdi (advocaten voor de naleving van het internationaal recht) niet langer wachten tot de EU ingrijpt. Zij hebben aangekondigd dat ze een zaak aanspannen bij het EU-Hof van Justitie in Luxemburg tegen de Europese Commissie en de Europese Raad wegens nalatigheid om op te treden tegen de misdaden die de regering-Netanyahu in Gaza heeft gepleegd.

De hoge vertegenwoordigers van de Europese Unie moeten voorzichtig zijn

Alfonso Dorado
strafrechtadvocaat

Jurdi bestaat uit onder anderen hoogleraren en adviseurs van het Internationaal Strafhof in Den Haag. Zij betogen dat de Commissie en de Raad het EU-verdrag schenden. Dat verdrag voorziet in eerbiediging van het internationaal recht, de menselijke waardigheid en de fundamentele rechten, en biedt de mogelijkheid om sancties aan te vragen als een derde partij de EU-beginselen niet respecteert. Dit is gebeurd met Syrië, Wit-Rusland, Myanmar en vooral met Rusland.

De „dubbele standaard ten aanzien van Israël” is „onaanvaardbaar” geworden, zei een van de indieners van de zaak, de Franse strafrechtadvocaat en adviseur van het Strafhof Alfonso Dorado, tegen de nieuwssite EU Observer. „De hoge vertegenwoordigers van de Europese Unie moeten voorzichtig zijn, want op een dag zouden ze door het Internationaal Strafhof kunnen worden berecht wegens medeplichtigheid aan genocide.”


Burgemeesters willen strengere regelgeving om ‘sektarisch misbruik’ aan te pakken: ‘Nederland dreigt toevluchtsoord voor sektes te worden’

Een sekte heeft volgens expert Arjan van Dijk verschillende kenmerken: het is een gesloten groep, er is een autoritaire, maar charismatische leider, er is een sterke, alles verklarende ideologie en mensen moeten zich volledig toewijden aan de groepsdoelen. „Ook zijn ze vaak misleidend in de werving”, vertelt Van Dijk, die is verbonden aan Fier, een landelijk expertise- en behandelcentrum op het gebied van (seksueel) geweld. „Leden worden binnengehaald met zeer grote beloftes.” Een charismatische leider in een gesloten groep hoeft niet per se slecht te zijn, zegt Van Dijk. „Maar de kenmerken maken een groep zeer gevoelig voor misstanden.” Veelvoorkomend is seksueel misbruik, maar ook arbeidsuitbuiting en financiële uitbuiting komen geregeld voor binnen sektes.

„Het leiderschap is verheven boven kritiek en als het misgaat, gaat het goed mis. En dan hebben sekteleden geen plek om naartoe te gaan.”

Veertien Twentse burgemeesters maken zich zorgen om de aanpak van sektes, of gesloten groepen, in Nederland. Ze hebben vorige week een brief gestuurd naar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Veiligheid en Justitie. De burgemeesters vragen om landelijke maatregelen. Zo willen ze wetgeving om gesloten groepen aan te pakken en een meldpunt waar zorgen over zulke groepen kunnen worden gemeld en opgevolgd. Ook willen ze landelijke regie, zodat signalen niet tussen instanties blijven hangen. Initiatiefnemer en burgemeester van de gemeente Tubbergen Anko Postma: „Gemeenten willen hun inwoners beschermen, maar missen wettelijk gereedschap en een landelijk meldpunt om dat te doen.”

Er is groepsdruk, dwingende controle en manipulatie. Mensen worden vervreemd van hun familie en vrienden, ook wel van zichzelf

Arjan van Dijk
sekte-expert

Eerder konden mensen terecht bij meldpunt Sektesignaal, dat bij dezelfde organisatie was ondergebracht als Meld Misdaad Anoniem, maar dat is in 2020 opgeheven. Het idee was dat slachtoffers of hun familie ook terecht konden bij andere instanties. Sinds deze maand is er toch een nieuw hulppunt geopend bij Fier. Dat is nadrukkelijk geen meldpunt. Slachtoffers of bezorgde familieleden kunnen met een professioneel hulpverlener chatten en advies krijgen. De hulpverlener luistert, probeert met het slachtoffer de situatie te duiden en geeft advies voor vervolgstappen.

Expert Arjan van Dijk was eerder betrokken bij Sektesignaal en werkt nu dus ook voor Fier. „Bij Sektesignaal probeerden we ook diverse hulpdiensten zoals politie en gemeenten aan elkaar te koppelen, als er een casus was. Dat lukte niet altijd, maar we waren het in die laatste jaren wel steeds verder aan het uitbouwen.” Bij Fier wordt ook ingezet op ketensamenwerking, maar bij een hulppunt is het altijd de hulpvrager die bepaalt wat er gebeurt.

Lees ook

Genezeres heeft beloofd ‘in stilte goed te doen’

Pater Pio Stichting

Aanleiding van de oproep van de burgemeesters is onder andere het onderzoek van dagblad Tubantia en RTV Oost naar de Pater Pio Stichting uit Tubbergen. Dit christelijke genootschap bestaat al dertig jaar en in die periode zijn meerdere misstanden gesignaleerd. De 85-jarige leidster, Trees P., is in de jaren negentig al eens veroordeeld tot drie maanden cel omdat ze tijdens een duivelsuitdrijving de oren van een volgeling in een punt had geknipt. Toch bestaat de groepering nog steeds. De gemeente Tubbergen heeft onlangs onderzocht of de sekte gestopt had kunnen worden.

Van Dijk beaamt dat het lastig is om gesloten groepen aan te pakken. „Je komt er niet zo makkelijk binnen en ze zijn vrij onzichtbaar. Je moet het hebben van de verhalen van mensen die er uit komen of van familieleden die iemand kennen die er in zit. Ook de misstanden zijn vrij onzichtbaar.” Er is volgens Van Dijk bijvoorbeeld niet altijd sprake van fysiek geweld, veelal gaat het om psychisch geweld. „Er is groepsdruk, dwingende controle en manipulatie. Mensen worden vervreemd van hun familie en vrienden, en ook wel van zichzelf.”

Sektes zijn overigens niet alleen leefgemeenschappen, zegt de expert. Er zijn ook groepen die af en toe samenkomen, maar toch een flinke grip op de leden kunnen hebben. Van Dijk: „Mensen zijn dan toch niet vrij om hun leven in te richten zoals ze willen.”

Een voorbeeld daarvan is evangeliegemeente De Deur, die op meerdere plekken in Nederland zit. De Stentor publiceerde onlangs een verhaal waarin meerdere ex-leden spraken over (seksueel) misbruik, manipulatie en dwingende controle door de pastor.

Manipulatie

Er is een wetsvoorstel in de maak om psychisch geweld strafbaar te stellen. De Twentse burgemeesters zijn daar blij mee; ook Van Dijk ziet voordelen. „Op het moment dat mensen elkaar met manipulatie onder de duim houden, kan de politie niet zoveel doen. Dus die strafbaarstelling kan zeker helpen. Mits die niet alleen in de context van romantische relaties gaat gelden, maar ook bij groepen.”

In de brief die de burgemeesters hebben gestuurd, uiten ze ook hun zorgen dat Nederland een toevluchtsoord zou kunnen worden voor sektes. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben namelijk al wetten om ‘sektarisch misbruik’ aan te pakken en België is daarmee bezig. Die angst snapt Van Dijk wel, want sektes zijn mobiel. „Op het moment dat het ze te heet onder de voeten wordt, gaan ze naar een andere regio.” Hij verwijst naar de religieuze beweging Orde der Transformanten, die lang in het Brabantse Hoeven was gevestigd, maar in 2012 naar Duitsland verhuisde.

Hoeveel sektes er precies in Nederland zijn, is onbekend. Maar het probleem speelt zeker niet alleen in Twente. Uit het laatste onderzoek ernaar, in 2013 door bureau Beke, bleek dat er ongeveer tweehonderd sektes in Nederland zijn. In de periode dat Sektesignaal actief was (2012-2020) kwamen zo’n zeshonderd meldingen binnen over zeker 240 unieke groepen, zegt Van Dijk.

Lees ook

Haar leven in een sekte was best normaal, dacht ze zelf

Bovenaan links: Hannelore; bovenaan rechts: Hannelore en haar zusje. Midden: Het klooster in Velddriel, waar sekteleden samen woonden. Onder: Sekteleider Sipke Vrieswijk.


Gedetineerde burgemeester Istanbul veroordeeld tot celstraf van bijna twee jaar

De gedetineerde en inmiddels geschorste burgemeester van Istanbul, Ekrem Imamoglu, is veroordeeld tot een celstraf van een jaar en acht maanden. Dat heeft AFP gemeld op basis van de uitspraak die door het persbureau is ingezien. Imamoglu, die algemeen werd beschouwd als de grootste rivaal van president Recep Tayyip Erdogan, werd in maart opgepakt.

De 55-jarige politicus werd toen gearresteerd vanwege ‘corruptie’. Zijn arrestatie zorgde voor een golf aan protesten in heel Turkije. Ondanks zijn aanhouding werd hij door zijn partij CHP verkozen als presidentskandidaat voor de Turkse verkiezingen in 2028. Als zijn straf langer dan twee jaar is mag hij niet meer mee doen met die verkiezingen.

Volgens de uitspraak maakte Imamoglu zich schuldig aan het beledigen en intimideren van een officier van justitie. Ook in 2022 werd hij schuldig bevonden voor dezelfde aanklacht en kreeg hij twee jaar en zes maanden celstraf. De geschorste burgemeester ging toen in hoger beroep, sindsdien kwam er geen nieuwe uitspraak. Ook nu kan Imamoglu nog in hoger beroep gaan.

Begin juli werden drie van Imamoglu’s partijgenoten, tevens burgemeesters, ook gearresteerd. Ook zij worden beschuldigd van hun betrokkenheid bij corruptie. Volgens de partij en waarnemers zijn de arrestaties politiek gemotiveerd.

Lees ook

Erdogan schakelt tegenmacht bij voorbaat uit met arrestatie oppositieleider

Aanhangers van Imamoglu demonstreren in Istanbul tegenover een politiebarricade. Foto Yasin Akgul/AFP


Zomerserie over de toekomst: hoe kan Nederland zich wapenen tegen flashfloods?

Ze leiden tot straten die blank staan en kelders die onderlopen: flash floods. Die plotselinge overstromingen door hevige regenval zullen door klimaatverandering steeds vaker voorkomen. Wetenschapsjournalist Marit Verbeek zocht uit: hoe kan Nederland zich wapenen tegen deze razendsnelle wateroverlast?

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected]

Host:
Gemma Venhuizen
Gast:
Marit Verbeek
Redactie:
Rosa van Toledo
Foto:
Chris Keulen


Europol: pro-Russisch hackerscollectief NoName057(16) ontmanteld

Het pro-Russische hackerscollectief NoName057(16) is ontmanteld en uit de lucht gehaald. Dat gebeurde na een internationaal gecoördineerde actie waarbij twaalf Europese landen (Nederland incluis) samen met Europol betrokken waren, zo blijkt uit hun woensdag gepubliceerde verklaring.

Tot dusver zijn twee aanhoudingen, in Spanje en Frankrijk, verricht. Daarnaast zijn nog zeven arrestatiebevelen uitgevaardigd, waarvan de meeste in Duitsland. Volgens Europol zijn in totaal zo’n honderd servers verstoord. De justitie-autoriteiten in de landen hebben in totaal 1.100 vermeende sympathisanten en zeventien beheerders laten weten dat zij strafrechtelijke vervolging riskeren.

Doelen in Nederland, onder meer NRC

NoName57(16) is een pro-Russisch hackerscollectief dat zich met name richt op infrastructuren van westerse bondgenoten van Oekraïne. In Nederland werden bijvoorbeeld de websites van tientallen provincies en gemeenten aangevallen.

Daarnaast voerde het collectief een DDoS-aanval uit op de systemen van NRC. Op 30 april kreeg NRC een stortvloed aan verzoeken binnen van andere computers, waardoor de website overweldigd raakte. Daardoor was nrc.nl urenlang niet of slecht te bereiken voor lezers. De aanval duurde 24 uur.

Lees ook

En toen was nrc.nl opeens niet meer bereikbaar. Zaten de Russen achter de DDoS-aanval? Of tóch de Chinezen?

Het datacentrum van SkyLink in Eygelshoven. Het Russische hostingbedrijf VDSKA, klant bij SkyLink, beheert het netwerk van ‘Anton Levin’.


Europa mag Amerikaanse wapens kopen voor Oekraïne, maar meer details heeft Trump zelf ook niet

Ja, Donald Trump sloeg een radicaal andere toon aan, toen hij begin deze week in het Witte Huis bekendmaakte dat de Europese bondgenoten wapens kunnen gaan kopen voor Oekraïne. Hij complimenteerde de Oekraïners zelfs om de „enorme moed” waarmee zij tegen de Russen vechten – woorden die de Amerikaanse president nooit eerder had gebruikt.

Trump schaarde zich in de eerste maanden van zijn presidentschap meer achter Poetin, met wie hij zaken wilde doen, dan achter Zelensky. Nu stemde hij plotseling, ook voor het eerst, in met de verkoop van Amerikaanse wapens en munitie aan Oekraïne en dreigde hij Moskou en haar handelspartners met zware importheffingen.

Volgens Washingtonse bronnen zou Trump zelfs Zelensky hebben aangemoedigd Sint-Petersburg en Moskou aan te vallen met het nieuwe materieel, wat de Amerikaanse president dinsdag weer stellig ontkende. Deze wisselvalligheid is tekenend: sinds de ogenschijnlijke ommezwaai van Trump op maandag bestaat vooral grote onduidelijkheid over de directe gevolgen voor Oekraïne.

Ondanks de „miljarden en miljarden” aan wapens die Trump belooft te zullen verkopen, verkeert ook Kyiv nog in het ongewisse, zo zei generaal Vadym Skibitsky van de Oekraïense militaire inlichtingendienst dinsdag tegen The Guardian. Secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte, sprak maandag in het Witte Huis over „missiles”, raketten, maar weidde er niet over uit. Komen er Amerikaanse kruisraketten, waarmee Oekraïne mogelijk militaire doelen diep in Rusland kan aanvallen? Stelt het Pentagon nieuwe ATACMS beschikbaar, de ballistische raket waarmee Oekraïne vorig jaar succes boekte?

Scepsis over handelsdreigement

En wat heeft Oekraïne eigenlijk aan het handelsdreigement van Trump dat Moskou opdraagt binnen vijftig dagen in te stemmen met een vredesregeling? Is dat niet een vrijbrief voor vijftig lange dagen van nog meer Russische terreuraanvallen op de Oekraïense bevolking? „Trump is zo boos op Poetin dat hij de sancties met vijftig dagen heeft uitgesteld”, smaalde de Amerikaanse hoogleraar strategische studies Phillips O’Brien dinsdag. „Hij zegt tegen Poetin: blijf doen wat je aan het doen bent.”

Veelzeggend was de reactie vanuit Moskou op Trumps handelsdreigementen. Daar heerste opluchting, zo bleek uit de stijging van de Russische beurskoersen en de waarde van de roebel, in reactie op het ultimatum van Trump.

Ondertussen gaan de Russen volop door met aanvallen op de Oekraïense steden, woensdag opnieuw met honderden drones en raketten. Was de hele exercitie van Trump, maandag in de Oval Office, dan alleen maar een poppenkast, zoals politieke analisten regelmatig concluderen bij zijn grote, vooraf aangekondigde aankondigingen? Tien anonieme Amerikaanse en Europese regeringsfunctionarissen verklaarden tegenover Reuters dat Trump maandag vooral een „raamwerk” voorstelde, geen uitgewerkt plan met concrete wapens.

Op dit moment is alleen zeker dat Kyiv meer Patriot-luchtverdedigingssystemen zal krijgen. En die zijn broodnodig, omdat de Amerikaanse onderscheppingsraketten vrijwel als enige in staat zijn Russische ballistische raketten uit de lucht te halen.

Patriot-luchtafweersystemen

Maar de Patriots zijn schaars, peperduur en de landen die ze wél hebben willen hun eigen luchtafweer op orde houden. Zeker is dat Duitsland hier namens Europa als regisseur optreedt. De Europese landen die beschikken over Patriots, waaronder ook Nederland en Noorwegen, zouden volgende week woensdag bij elkaar komen om te bepalen wie wat kan missen.

Zoals het er nu uitziet, zijn dat in elk geval twee Duitse Patriot-systemen. Voor de Oekraïense luchtafweer ontegenzeggelijk een verbetering, maar bij lange na niet genoeg om het hele land te beschermen. President Volodymyr Zelensky zei een jaar geleden al dat Oekraïne zeker 25 Patriotsystemen moet hebben. De Russische drone- en raketaanvallen zijn twaalf maanden later beduidend omvangrijker. Op dit moment heeft Oekraïne zes operationele Patriotsystemen: twee uit de VS, twee uit Duitsland, een uit Roemenië en een systeem dat Nederland en Duitsland samen hebben geleverd.

Maar met Patriots alleen – een puur defensief wapen – gaat Oekraïne de oorlog tegen Rusland niet winnen, zei de gepensioneerde Amerikaanse generaal Wesley Clark, oud-opperbevelhebber van de NAVO, dinsdag bij CNN. „Als je dit echt wilt tegenhouden, moet je Rusland treffen, en je moet ze diep in Rusland treffen. Je moet de boogschutter aanvallen, niet de pijlen die op je af komen.” Tal van militaire analisten herinneren al sinds de eerste dagen van de Russische invasie aan dit adagium.

Aanvalswapens

Maar juist over aanvalswapens voor Oekraïne bestaat volop onduidelijkheid. Het land beschikt naar verluidt nog over een kleine voorraad Britse en Franse kruisvluchtwapens, Storm Shadow/Scalp, maar voor aanvallen diep in Rusland kan Kyiv feitelijk alleen relatief traag vliegende drones van eigen makelij inzetten.

De vorige Amerikaanse president, Joe Biden, stemde eind 2023 schoorvoetend in met de levering van ATACMS, die veel schade aanrichtten aan Russische doelen op de bezette Krim en in de Donbas, maar hij weigerde toestemming te geven voor aanvallen op Russische bodem, uit angst voor escalatie.

Oekraïense luchtafweerbrigade in afwachting van een melding, begin juli. Foto Maria Senovilla/EPA

Trump staat nu voor hetzelfde dilemma. Volgens The Washington Post zou de president hebben overwogen Tomahawk-kruisvluchtwapens beschikbaar te stellen waarmee, afhankelijk van het type, doelen op meer dan 2.500 kilometer afstand met grote precisie kunnen worden geraakt, dus ook Moskou en Sint-Petersburg. Maar de president zou dat wapen nog achter de hand willen houden, aldus analist David Ignatius van de Post.

Ook is nog onzeker welke Europese landen meedoen aan het plan van Trump om Amerikaanse wapens te kopen voor Oekraïne. Frankrijk en Italië zouden volgens uitspraken van anonieme regeringsfunctionarissen in Politico en La Stampa al hebben besloten niet mee te doen, omdat zij juist de Europese defensie-industrie willen versterken om minder afhankelijk te worden van Amerikaanse wapens.

Beide landen produceren samen een Europees luchtverdedigingssysteem, SAMP/T, dat vergelijkbare kwaliteiten heeft als de Amerikaanse Patriots, maar waarvan de productie nog niet groot genoeg is. Polen ziet liever dat de Russische tegoeden in het Westen worden gebruikt voor de Oekraïense wapenaankopen, zo zei minister van Buitenlandse Zaken Radoslav Sikorski dinsdag in Brussel, in plaats van de Europese burgers hiervoor te laten opdraaien.

Rutte zei maandag in het Witte Huis dat Noorwegen, Zweden, Denemarken, Finland, Canada en Nederland zullen meedoen aan de aankoop van Amerikaanse wapens voor Oekraïne, maar details daarover bleken toen nog niet bekend. Volgens Reuters hoorden vertegenwoordigers van de betrokken landen ook pas over Trumps wapenvoorstel op het moment dat hij het maandag naar buiten bracht.


Een ‘oneindig rijk stukje Italië’ heeft een bijzondere archeologische band met Nederland

‘Wil je archeoloog worden, dan moet je wel het veld in en met je pikhouweel aan de slag”, zegt Brechtje Hartong van Ark, een 22-jarige studente oudheidwetenschappen, specialisatie archeologie, aan de Universiteit van Amsterdam. „Of met ander materiaal. Want het middeleeuws skelet dat ik net heb uitgegraven, lag in zachte grond. Voor hem heb ik een theelepeltje gebruikt. Hij was een man, ik denk een jaar of twintig.”

Samen met nog 24 andere studenten heeft de archeoloog in opleiding net vier weken opgravingen en onderzoek achter de rug in Satricum, een opgravingslocatie in het huidige Le Ferriere, een gehucht van de Midden-Italiaanse gemeente Latina, zo’n uurtje rijden van Rome. Archeologie is ook intense handenarbeid. Metersgrote ruimtes hebben de jongeren eigenhandig uitgehouwen en -gegraven. In korte broek en shirt gaan ze al voor dag en dauw aan de slag. Maar het wordt snel heet. Na één uur ’s middags stoppen ze met graven. Later op de middag gaan ze nog twee uur scherven wassen.

Satricum is niet zo bekend en dat is onterecht, zegt Marijke Gnade (69), emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. „Deze site biedt ons een schat aan informatie over pre-Romeinse, Italische volkeren als de Latijnen en de Volsken die hier woonden voordat het Romeinse Rijk werd gevormd, maar bevat ook sporen van een ruime Romeinse villa uit de eerste eeuw na Christus.”

De opgravingslocatie Satricum, op een uur rijden van Rome.

Foto’s Rocco Rorandelli

Dit is het langstlopende archeologische onderzoek in het Middellandse Zeegebied door Nederlanders

Marijke Gnade
emeritus hoogleraar

Afgaand op alle marmeren scherven die de onderzoekers hebben geïnventariseerd en de resten van een zuilengalerij moet de villa – een grote herenboerderij uit de Oudheid met slaven en vee – erg luxueus zijn geweest, vertelt Gnade. „We vonden ook giallo antico, of Numidisch marmer, met zijn prachtige gele kleur, uit Afrika terug. Het marmer in deze villa kwam uit het hele Romeinse Rijk.”

De hoogleraar is gespecialiseerd in die pre-Romeinse tijd en kwam als student, in 1980, voor het eerst in Satricum terecht. „Wat mij meteen fascineerde, is dat je hier op één plek bijna 3.000 jaar geschiedenis treft – in de negende eeuw voor Christus was hier al een huttennederzetting”, zegt Gnade, die na decennia onderzoek nog steeds in het veld staat, met korte broek en los shirt, maar nu als supervisor van de studenten.

Haar team vond resten van begraafplaatsen van de Volsken, maar dus ook van geraamtes uit de Middeleeuwen, toen de locatie opnieuw een begraafplaats werd. Een tunnel, door de Romeinen als opslagplaats gebruikt, kreeg tijdens de Tweede Wereldoorlog een nieuw leven als schuilplaats voor Amerikaanse soldaten. „In de tunnel lagen kogels en blikjes uit de jaren veertig.”

Archeologen aan het werk op de pre-Romeinse site.

Terracotta vloer van de Romeinse villa.

foto’s Rocco Rorandelli

Satricum kan in Italië niet concurreren met meer spectaculaire sites zoals de antieken steden Pompeï en Herculaneum bij Napels, of zelfs Ostia, de oude Romeinse havenstad niet ver van Rome. In de jaren zestig werd de Romeinse villa van Satricum gesloopt om plaats te maken voor landbouwgrond. De overblijvende muurtjes zijn op het hoogste punt nog maar een halve meter hoog.

Toch valt er veel boeiends te ontdekken. Gnade toont de resten van het thermencomplex dat bij de villa hoorde. De site biedt ook veel inzicht in het ingenieuze Romeinse rioleringssysteem en de waterbevoorrading. „Water kwam van een hoger gelegen bron en werd via een ondergronds aquaduct aangeleverd”, vertelt Gnade, terwijl we over het aquaduct stappen. Het water werd verzameld in een enorme cisterne, die bewaard is gebleven, en waarin 200.000 liter water kan. Ze toont ook een stukje van een loden waterpijp, met de stempel van Auruncleius Chresimus, een plumbarius ofwel loodgieter uit Antium (het huidige Anzio).

De resten van het thermencomplex dat bij de villa hoorde.

Foto Rocco Rorandelli

Godin van de dageraad

De Amsterdamse emeritus heeft van het onderzoek naar de site haar levenswerk gemaakt. Na dat eerste bezoek in 1980 raakte ze verknocht aan de plek. „Dit is het langstlopende archeologische onderzoek in het Middellandse Zeegebied door Nederlanders”, zegt ze trots. Maar ere wie ere toekomt: een Fransman was eerst. Hector Graillot ontdekte in 1896 de resten van een tempel, opgedragen aan Mater Matuta, de godin van de dageraad. Daarop volgde twee jaar onderzoek door Italiaanse archeologen. Het materiaal werd opgeborgen, om pas in 1976 weer onder het stof vandaan te worden gehaald voor een grote tentoonstelling in Rome.

„Een jaar later kwam het onderzoek naar Satricum terecht bij het Nederlands Instituut Rome (NIR), dat concessiehouder werd met geld van het Nederlandse ministerie van Onderwijs en Wetenschappen”, zegt Gnade. Na het NIR kwam het project onder de hoede van de Universiteit van Amsterdam, en later opnieuw bij het inmiddels koninklijke Nederlands Instituut terecht. De opgravingen worden tegenwoordig gefinancierd door de private Stichting Nederlands Studiecentrum voor Latium. De Nederlanders werken samen met Italiaanse onderzoekers en arbeiders.

Marijke Gnade in een ondergrondse voorraadkamer.

Foto Rocco Rorandelli

Etruskische urnen die op de locatie gevonden zijn.

Foto Rocco Rorandelli

Een echte mecenas

Ook het terrein waarop de archeologen werken is particulier, en hoort bij Casale del Giglio, een groot wijnbedrijf dat wijnen produceert die als eerbetoon aan de site Satricum en Mater Matuta worden genoemd. „Eigenaar Antonio Santarelli gedraagt zich als een echte mecenas”, zegt Gnade. Hij laat de archeologen werken op lapjes grond tussen zijn wijnranken zonder huur te vragen, en heeft op zijn landgoed ook plek gemaakt voor twee opslagruimtes. Die puilen inmiddels uit van de amfora’s, kruiken, grafobjecten en honderden marmeren scherven die Gnade en haar team de voorbije jaren hebben geïnventariseerd.

De archeoloog hoopt vurig dat de gemeente Latina een recent gemaakte belofte ook nakomt, en dat de site in de toekomst een archeologisch park met een museum wordt. „Tijdens het fascisme is in deze streek voormalige moerasgrond drooggelegd. Daar houdt de lokale historische kennis vaak op. Terwijl de geschiedenis van dit stukje Italië zo oneindig veel rijker is.”

Het belangrijkste vertrek van de Romeinse villa, met wijnranken op de achtergrond.

Foto Rocco Rorandelli


Britse punkrapduo Bob Vylan komt – toch – naar Nederland, nu met drie eigen shows

Het Britse punkduo Bob Vylan komt met eigen shows naar poppodia Paradiso in Amsterdam en 013 in Tilburg. Maandag zegden de artiesten wegens „logistieke redenen” nog af als voorprogramma van Gogol Bordello. Woensdag maakten Paradiso en 013 bekend dat het duo toch komt optreden, nu als hoofdact. Ook in Doornroosje (Nijmegen) staat nu een concert gepland, de shows vinden plaats in september.

Rondom de optredens van Bob Vylan is onrust ontstaan na een optreden op Glastonbury, afgelopen juni. De frontman van het duo had op het Britse festival geroepen „Death, death to the IDF” (‘Dood aan het Israëlische leger’), en liet het publiek mee scanderen. De politie heeft een strafrechtelijk onderzoek ingesteld naar het optreden, dat loopt nog. Het optreden werd live uitgezonden door de BBC, dat achteraf besloot optredens met een „hoog risico” niet meer uit te zenden, en stelde dat deze show niet uitgezonden had mogen worden. De Britse premier Keir Starmer verklaarde nadien: „Er is geen excuus voor dit soort schokkende haatzaaiende uitlatingen.”

De zaak had grote gevolgen voor Bob Vylan. Europese optredens (niet de Nederlandse) werden afgezegd, de tour door de Verenigde Staten is gecanceld, de Amerikaanse overheid trok de verleende visa in, en boekingskantoor United Talent Agency stopte de samenwerking met de twee.

De drie Nederlandse poppodia die het duo nu boeken, verwijzen elk naar een statement van branchevereniging Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF). Die stelt dat vrije expressie, ook als het wrijving veroorzaakt, beschermd moet worden. De VNPF publiceerde dat statement nadat Paradiso bedreigd was vanwege het geplande optreden van Bob Vylan (toen nog als voorprogramma). Twee gemaskerde mensen hielden in de nacht van 7 op 8 juli een spandoek omhoog voor het popgebouw, met de tekst „If Bob Vylan plays that night, Amsterdam will stand and fight.”

Recht op verontwaardiging

Paradiso schrijft woensdag op zijn website over de woorden die Bob Vylan op Glastonbury gebruikte: „Die zijn niet de onze, maar we erkennen het recht op verontwaardiging over oorlog en massaal menselijk leed.”

Het poppodium programmeert de show niet „om te provoceren”, maar vanuit de overtuiging „dat een vrije popcultuur ruimte moet bieden aan scherpe stemmen”. Bob Vylan past bij die overtuiging, schrijft het poppodium, omdat het een artiest is „die zich uitspreekt over onrecht en vanuit eigen ervaringen kritiek levert op structuren van onderdrukking”.

Eenzelfde statement publiceert poppodium 013: „Wij accepteren niet dat een act als Bob Vylan, een uitgesproken punk-rapduo met een lange geschiedenis van politiek activisme, gecanceld dreigt te worden vanwege woorden die voortkomen uit verontwaardiging over een humanitaire ramp.” Ook het Nijmeegse Doornroosje noemt „culturele censuur”, waar het zich tegen wil verzetten.

De organisatie verwijst bovendien naar de dreigementen die Paradiso al ontving voor het programmeren van Bob Vylan. Het toont volgens 013 „hoe kwetsbaar de ruimte voor artistieke expressie soms is. Intimidatie mag nooit bepalen wie er op een podium mag staan.”

Lees ook

Na Bob Vylan op Glastonbury: hoe gaan festivals om met activisme op het podium? ‘Wij laten ons niet forceren’

Politieke uitingen op Best Kept Secret in juni dit jaar.