Bezuinigingen ouderenzorg voor 2025 geschrapt

Het kabinet schrapt voor volgend jaar ruim 600 miljoen van de politiek omstreden bezuinigingen op de ouderenzorg. Dat blijkt uit de begroting van het ministerie van VWS voor 2025, die in handen is van NRC.

Het gaat onder meer om het plan om zorgaanbieders en zorgkantoren meerjarige contracten met strakke financiële afspraken te laten afsluiten (dat zou goedkoper moeten zijn). En om het loslaten van de verplichte norm van twee verzorgenden op acht bewoners in verpleeghuizen (zodat minder salaris hoeft te worden betaald). Oud-minister Helder (Zorg, VVD) schreef in juni in een brief aan de Tweede Kamer al dat ze de bezuinigingen voor volgend jaar wilde schrappen, maar dat het nieuwe kabinet daar maar geld voor moest zoeken. Dat is nu dus gelukt. Voor de jaren daarna staan de bezuinigingen nog wel gewoon ingepland.

Bij de bezuinigingen gaat het om uitgaven die vallen onder de Wet langdurige zorg (Wlz), die bedoeld is voor mensen die blijvend en intensief zorg nodig hebben. Dat zijn vooral ouderen: zo’n 123.000 van hen wonen in een verpleeghuis, 73.000 krijgen thuis intensieve zorg, blijkt uit cijfers van brancheorganisatie Actiz. Van de thuiswonenden staan er bijna 24.000 op een wachtlijst voor het verpleeghuis. Verder gaat het in de Wlz om mensen met een beperking en mensen met een psychische aandoening die intensieve zorg nodig hebben.

Gevoelig

Bezuinigen op ouderenzorg liggen politiek altijd zeer gevoelig. De afgelopen jaren was er vaak een Kamermeerderheid tegen die bezuinigingen, eerder stemde de Kamer nog bijna 200 miljoen aan andere bezuinigingen op de ouderenzorg voor 2024 weg via een amendement van Kamerlid Sarah Dobbe (SP).

De rol van Fleur Agema (Zorg, PVV) is daarbij pikant. Als Kamerlid stond zij altijd vooraan om bezuinigingen op ouderen tegen te houden, als minister heeft ze nu te maken met de harde cijfers: dankzij de dubbele vergrijzing (er komen steeds meer ouderen die ook steeds worden) lopen de zorgkosten steeds verder op. Het ministerie van VWS heeft al jaren de grootste of een-na-grootste begroting van alle ministeries. Bezuinigen betekent in de praktijk dan ook vaak ‘minder meer’, ofwel: er wordt wel extra geld uitgegeven, maar minder dan eerder gedacht.

Het kabinet schrijft in het vrijdag gepresenteerde regeerprogramma dat de ouderenzorg „veel financiële uitdagingen” kent. Maar, zo stelt het kabinet ook: „We kunnen onze ouderen, die onze welvaart en samenleving hebben opgebouwd, niet opzadelen met zorgen over of er voor hen wel zorg of een geschikte woning is als ze zorgafhankelijk worden.”

Onzeker

Intussen maken de alsmaar dreigende bezuinigingen zorgorganisaties onzeker. Afgelopen week maakte accountantsbureau BDO bekend, op basis van een analyse van jaarverslagen uit 2023 van ruim driehonderd zorgorganisaties, dat die de hand op de knip houden vanwege de voortdurende onzekerheid. Dat terwijl ze juist nu zouden moeten investeren in vastgoed en IT om de ouderenzorg klaar te maken voor de toekomst.


Lees ook

‘Bezuinigingen weerhouden ouderenorganisaties van investeringen in IT en vastgoed’

In de Flevoflats in Amsterdam wonen ouderen in een eigen woning, maar de huizen zijn wel geclusterd. Woningcorporatie, zorg- en welzijnsorganisaties en bewoners werken samen, met als doel  ouderen zo lang mogelijk zelfstandig laten wonen.