De drummers in de sportkroeg in New Delhi hadden veel kunnen roffelen bij alle ballen die buiten het speelveld kwamen in de WK-wedstrijd tussen India en Zuid-Afrika. Het klonk al wat plichtmatig – in een eendaagse wedstrijd worden veel runs (punten) geslagen. Maar bij de slagbeurt van één Indiase batsman liep de spanning vorige week echt op. Virat Kohli had een bijzonder wapenfeit voor ogen: een century, de cricketterm voor honderd of meer runs. Het zou zijn 49ste zijn, een evenaring van het wereldrecord van zijn legendarische landgenoot Sachin Tendulkar.
Kohli slaagde in zijn poging, hij maakte er 101, en onderstreepte zo op zijn 35ste verjaardag zijn topvorm bij dit WK in eigen land. Het Indiase team is, na winst in alle negen wedstrijden in de eerste ronde (Nederland werd zondag met ruim verschil verslagen, Kohli maakte 51 runs), favoriet voor de wereldtitel.
Nu de Indiase ploeg, die een rommelige voorbereiding had, langzaam is uitgegroeid tot een dream team, is Kohli’s naam overal te zien: op de shirtjes die fans dragen, in reclames. Hij is niet alleen de centrale figuur in het cricket, hij is een wereldmerk in India – groter dan sommige Bollywoodsterren, onder wie zijn echtgenote, actrice Anushka Sharma.
Kohli werd door de gepensioneerde Tendulkar op X gefeliciteerd met zijn 49ste century én zijn verjaardag: „Ik hoop dat je me nog in dit toernooi voorbij streeft!”, schreef de ‘God of Cricket’. Kohli staat bij de fans bekend als de ‘King’, een speler die van 100 runs geen uitzondering, maar een verwachting maakte. Hij had voor het record beduidend minder innings (slagbeurten) nodig dan Tendulkar: 277 om 451.
Woeste blik
Vergelijkingen tussen de twee sterspelers leveren een mooie tegenstelling op, zoals een journalist in de Hindustan Times beschrijft: Tendulkar had geen behoefte aan de schijnwerpers en vond, als het absolute middelpunt in afgeladen cricket-stadions, in zijn opperste concentratie juist rust en afscherming van de verafgoding die hem ten deel viel. Nee, dan Kohli: hij zweept het publiek op, en probeert tegenstanders en umpires te beïnvloeden. Hij spoort zijn teamgenoten aan, en wie in het veld de bal mist, krijgt een woeste blik toegeworpen.
Kohli en Tendulkar speelden één groot toernooi samen: ze maakten in 2011 deel uit van het laatste Indiase nationale elftal dat wereldkampioen eendaagscricket werd Eén beeld is voor de meeste Indiase cricketfans onvergetelijk: het moment dat Kohli, toen 22, de 38-jarige ‘talisman’ Tendulkar op zijn schouders nam tijdens de ereronde. Nu kun je stellen dat hij toen het stokje van Tendulkar overnam; op zijn schouders rust nu ook de druk van de natie.
Tijdens wedstrijden zijn alle ogen op Kohli gericht, al is hij geen captain meer. Generatiegenoot en aanvoerder Rohit Sharma lijkt zich bij deze rolverdeling te hebben neergelegd. De twee worden ook vaak allebei in één adem genoemd, en ze worden samen afgerekend op de prestaties en de vorm van de nationale ploeg.
Auteur Rajdeep Sardesai maakte in zijn boek met portretten van belangrijke cricketspelers Democracy’s XI, The Great Indian Cricket Story, Kohli tot boegbeeld van de ‘millennial players’. Kohli en Sharma spelen cricket in een tijd waarin de populariteit van de sport door nieuwe formats omhoogschiet, en de commerciële belangen ook zijn gegroeid. Het WK van 2023 is mogelijk hun laatste in het internationale eendaagscricket. Kijkers en commentatoren zijn het met elkaar eens dat Kohli de wereldtitel zou verdienen. De rest van de nationale ploeg wordt gemaand het WK te winnen vóór hem, om zijn heldenstatus recht te doen.
Voor wie de cijfers van zijn prestaties als batsman weinig zeggen, is die status ook in andere termen te vangen. Kohli verdiende vorig jaar volgens Forbes 26 miljoen dollar (ruim 24,2 miljoen euro), waarvan het grootste deel met commerciële opdrachten en sponsorcontracten. Hij weet tot wie hij zich moet richten: milennials. Zijn accounts op sociale media staan vol reclames, voor sportmerken, goksites en voedingssupplementen, en clipjes van Kohli’s mediaoptredens in het Hindi of Engels.
Lookalikes
Zijn flamboyante persoonlijkheid op het veld, telt ook daarbuiten: hij geldt als icoon voor twintigers en dertigers, en hij maakte van ‘fitness’ een levensstijl: hij oogt afgetraind, heeft de armen vol tatoeages en op zijn wangen staat een nauwkeurig bijgehouden baard. In 2019 ontketende zijn uiterlijk een rage op TikTok – voordat die Chinese app in India in de ban werd gedaan. Meerdere lookalikes vergaarden op hun beurt miljoenen volgers.
Op Instagram krijgen 262 miljoen volgers Kohli’s sponsoruitingen te zien. Veel van de reclames maakt hij samen met zijn vrouw. Ze posten selfies vanaf luxueuze vakantieresorts en glamour feesten. Als er in de Indiase media iets op hem aan te merken is, dan toch vaak ook op haar: Anushka Sharma zou de reden zijn dat Kohli er vorig jaar niet in slaagde de finale van het WK T20, de kortste cricketvariant, te bereiken. Toen hij daags na de nederlaag van India in de halve finale tegen Engeland, een verliefde emoji op het profiel van zijn vrouw plaatste, leidde dat tot een storm van nare berichten.
Ook voorafgaand aan dit WK schoot een gezamenlijke actie van het koppel het Indiase publiek in het verkeerde keelgat. Kohli en Sharma riepen vrienden op „ons niet als connecties te zien om aan kaartjes voor het WK te komen. Bekijk de wedstrijden anders vanuit je eigen woonkamer, please”. Dat bericht ging volgens veel volgers voorbij aan het feit dat kaartjes alleen ‘met connecties’ te krijgen zouden zijn, en dat voor veel gewone Indiërs de prijzen voor het WK onbetaalbaar waren.
De koning van het Indiase cricket moet uitkijken dat hij niet als té arrogant, of narcistisch wordt gezien. Maar aan zijn positie als meest beeldbepalende Indiase cricketer wordt allang niet meer getwijfeld. Woensdag wacht Nieuw-Zeeland in de halve finale. In die wedstrijd kan Kohli als derde Indiase cricketer, na Tendulkar en Sharma, de grens van 600 runs op één WK passeren. Een vijftigste century is daarvoor niet eens nodig: Kohli is nu topscorer met 594 runs.
