Ajax staat deze zomer voor een monsterklus, maar Michael van Praag maakt zich geen zorgen

Ajax was „groeiende als team” de laatste keer dat de Amsterdamse club een competitiewedstrijd speelde in de Kuip tegen Feyenoord. Het was eind januari 2023, coach Alfred Schreuder was met zijn ploeg gezakt naar de vijfde plaats op de ranglijst. Met het gelijkspel (1-1) tegen de koploper in Rotterdam schoot Ajax weinig op. Maar, zei hij: „Ik zie een goed team dat het samen wil doen. Ik maak me geen zorgen.”

Zondag staan de twee teams opnieuw tegenover elkaar in Rotterdam. Van de basisspelers in de vorige editie van de Klassieker in de Kuip staan bij Ajax alleen Kenneth Taylor en Steven Berghuis nog onder contract. Ter vergelijking: bij Feyenoord zijn dat er acht van de elf. Ajax is drie trainers, vier (interim-)directeuren en twee president-commissarissen verder. Er is ook continuïteit. De club staat opnieuw vijfde in de competitie, hoewel Ajax bij verlies tegen nummer twee Feyenoord waarschijnlijk zakt naar de zesde plaats. En het mantra – samen, geen zorgen – is onveranderd.

Deze week beleefde de Amsterdamse club een nieuw dieptepunt met de schorsing en het voorgenomen ontslag op staande voet van directeur Alex Kroes, zeventien dagen nadat hij was begonnen. Hij had voor zo’n 200.000 euro Ajax-aandelen gekocht op de dag dat hij wist dat hij hoogstwaarschijnlijk algemeen directeur zou worden, ontdekte de compliance-afdeling min of meer bij toeval. Handel met voorkennis dus, oordeelde de raad van commissarissen na juridisch advies te hebben ingewonnen – een strafbaar feit. Kroes heeft naar het zich laat aanzien ook KNVB-voorschriften overtreden, door Ajax-aandelen te kopen terwijl hij mede-eigenaar was van Go Ahead Eagles en later nog eens als directielid van AZ.

‘Jantje, Pietje en Klaasje’

Met Kroes, voormalig zaakwaarnemer, kwam en ging een ervaren dealmaker met een groot internationaal netwerk. Een man bovendien die in zijn periode bij Go Ahead heeft laten zien een profclub in problemen financieel en sportief gezond te kunnen maken. „We hadden Alex en zijn visie echt nodig”, zei president-commissaris Michael van Praag dinsdag op een persbijeenkomst, om duidelijk te maken dat de ontslagbeslissing niet lichtzinnig was genomen.

Maar bezorgd? Dat is Van Praag niet. Zelfs niet over het technisch beleid en de transferzomer die eraan komt, bij uitstek expertisegebieden van Kroes. „Ik maak me absoluut geen zorgen”, zei Van Praag, die zelf naar voren stapt om als ‘gedelegeerd commissaris’ de directie bij te staan. Hij had vertrouwen geput uit telefoontjes met Marijn Beuker, sinds een paar maanden ‘Director of Football’ in Amsterdam, en adviseur Louis van Gaal. Ook zag Van Praag, die bij zijn benoeming in het najaar de slogan ‘Samen Ajax’ lanceerde, „strijdbaarheid” bij Danny Blind, de technische man in de raad van commissarissen. Samen met hoofdscout Kelvin de Lang gaan Beuker en Blind zich „bezighouden met de komst van Jantje, Pietje en Klaasje”. Op Blind na – hij was ruim een decennium geleden technisch manager bij de club – hebben zij weinig ervaring in transferonderhandelingen, maar dat ziet de president-commissaris niet als risico.

Dat is opmerkelijk. Juist op de transfermarkt ging het opzichtig mis de voorbije twee zomers. Dáár ligt een belangrijke oorzaak van het sportieve verval en de voortdurende bestuurlijk onrust.

In 2022, na het vertrek van directeur voetbalzaken Marc Overmars vanwege grensoverschrijdende berichten aan vrouwelijke collega’s, improviseerde Ajax zich zonder duidelijk plan naar het einde van de transferperiode. Veel macht kwam te liggen bij een omstreden zaakwaarnemer die de club had ingehuurd om het tekort aan ervaring en eensgezindheid binnen de organisatie te compenseren. Een jaar later legde Ajax de regie vrijwel volledig in handen van de Duitse technisch directeur Sven Mislintat, die voor 110 miljoen euro twaalf jonge, veelal onbekende spelers kocht en in september zijn ontslag kreeg. Intussen werd de dure selectie er alleen maar zwakker op.

Winst op transfers

Komende zomer moet Ajax de selectie daarom – opnieuw – ingrijpend omvormen. De financiële ruimte daarvoor is aanzienlijk beperkter dan in het recente verleden. Ajax speelt komend seizoen geen Champions League, vorig seizoen nog goed voor ruim 45 miljoen euro aan premies. Bij een dure salarishuishouding en afschrijvingen op (al betaalde) transfersommen van ruim 50 miljoen euro per jaar, komt het erop neer dat de Amsterdamse club ten minste tientallen miljoenen winst moet maken op transfers om ‘break-even’ te draaien. Ajax kan interen op het eigen vermogen van 263 miljoen euro, maar wil voorkomen dat het diep in het rood gaat. Zoals een bron binnen de clubleiding concludeert: „We kunnen niet meer uitgeven dan er binnenkomt en we zullen goed moeten verkopen.”

Dat laatste is niet gemakkelijk. In de voorbije twee seizoenen verdiende Ajax veel geld aan de transfers van onder anderen Antony (naar Manchester United voor 95 miljoen euro), Mohammed Kudus (West Ham United, 43 miljoen), Jurriën Timber (Arsenal, 40 miljoen) en Edson Alvarez (West Ham United, 38 miljoen). Spelers die vergelijkbare bedragen kunnen opbrengen, heeft Ajax niet in huis. Of het moet de 18-jarige verdediger Jorrel Hato zijn, maar hij heeft net een nieuw contract getekend en Ajax wil hem niet kwijt. Bovendien heeft de club aan de hand van Sven Mislintat relatief veel betaald voor tegenvallende aankopen als Josip Sutalo, Gaston Ávila en Carlos Forbs, die daarom hoogstwaarschijnlijk niet met winst zijn te verkopen.

De vereniging Ajax

Grote vraag is of de clubleiding ruimte krijgt zich in relatieve rust voor te bereiden op de zomer. Kroes legt zich niet neer bij een ontslag en wil een onafhankelijk oordeel van beurswaakhond AFM. De vereniging Ajax, grootaandeelhouder van de club met 73 procent van de aandelen, beraadt zich nog op haar positie ten aanzien van het ontslag van Alex Kroes. Als speler van de amateurtak en voormalig pupil uit de jeugdopleiding heeft hij daar veel vrienden. Binnenkort volgt een aandeelhoudersvergadering waarop de vereniging, die gaat over de benoeming (en ontslag) van de raad van commissarissen, zich mag uitspreken over de kwestie.

Michael van Praag weet ook: de stemming binnen de club wordt voor een belangrijk deel bepaald door de sportieve resultaten. Zelden zal een wedstrijd tussen Feyenoord en Ajax zijn gespeeld waar minder op het spel stond dan bij de editie van zondag. Maar de president-commissaris van Ajax kan een overwinning goed gebruiken.

Delen





Mail de redactie