Advies

Polen gaat het recht op asiel tijdelijk opschorten. Dit heeft de Poolse premier Donald Tusk zaterdag op een partijcongres bekendgemaakt, schrijft persbureau Reuters. Het besluit van Tusk is een reactie op de situatie aan grens met Wit-Rusland, waar sinds 2021 een migratiecrisis heerst. Komende dinsdag wordt het plan in de Poolse ministerraad besproken.

,,Ik zal dit eisen, ik zal in Europa goedkeuring eisen voor dit besluit”, aldus Tusk op zaterdag. Of de EU hiermee akkoord gaat, is ongewis. Een officiële reactie op de aankondiging van Tusk is er nog niet. In principe kunnen lidstaten niet eenzijdig beslissen dat ze het recht op asiel opschorten. Wel komt het vaker voor dat de Europese Commissie een oogje toeknijpt voor landen die hun asielverplichtingen niet nakomen.

Polen en de Europese Unie als geheel beschuldigen Wit-Rusland en diens bondgenoot Rusland van het creëren van de crisis. De twee landen verschaffen migranten uit verschillende Afrikaanse landen en het Midden-Oosten visa. Vanuit Minsk en Moskou worden zij naar de Poolse grens gereden. Beide landen ontkennen de aantijgingen.

Op zijn partijcongres benadrukte Tusk zaterdag dat Wit-Rusland, Rusland en mensensmokkelaars het recht op asiel misbruiken, op een manier ,,die indruist tegen de bedoeling van het recht op asiel”. De Poolse premier heeft sinds zijn aantreden een jaar geleden een strenge migratiekoers uitgezet. Die koers kan vanuit de politiek en samenleving op brede waardering rekenen.  

Mensenrechtenactivisten denken hier echter anders over. Zij hadden gehoopt dat Tusk en zijn regering een einde zouden maken aan het beleid van hun nationalistisch-conservatieve voorgangers van de PiS-regering. Het opschorten van het recht op asiel is volgens de Poolse migrantenorganisatie Grupa Granica ongrondwettelijk.

,,Premier Tusk schendt de grondwet terwijl hij had beloofd deze te verdedigen. Je kunt niet selectief mensen uitsluiten of hun grondwettelijke rechten ontnemen”, aldus een woordvoerder van de ngo. 

Faber in Polen

Het Nederlandse kabinet zal het Poolse besluit met interesse volgen, nu het iets soortgelijks in Europa nastreeft. Minister Marjolein Faber (Asiel, PVV) is nog altijd bezig met het ‘deugdelijk motiveren’ van haar plan om het staatsnoodrecht in te roepen, als antwoord op problemen in de asielketen.

Faber bezocht begin deze maand Polen om te horen wat het land doet om de migratiecrisis daar het hoofd te bieden. Hierop liet zij weten dat een Nederlandse opt-out op asielregels op Poolse goedkeuring kan rekenen.

Voor het zover komt is een EU-verdragswijziging nodig, wat nog niet aan de orde is. Vervolgens moeten alle andere lidstaten akkoord gaan met een Nederlandse uitzonderingspositie.

Delen

Mail de redactie

Aleksej Navalny schreef twee jaar voor zijn dood dat hij in gevangenschap zou sterven. Dat blijkt uit een voorpublicatie van de postume memoires van de in februari overleden Russische dissident. Vrijdag en zaterdag werden fragmenten uit de dagboeken van Navalny in The New Yorker en The Times gepubliceerd. Zijn boek verschijnt later deze maand.

Navalny overleed op 16 februari dit jaar, na ruim drie jaar in Russische gevangenschap te hebben doorgebracht. Vorige maand bleek uit onthullingen van de Russische onafhankelijke nieuwssite The Insider dat hij hoogstwaarschijnlijk aan een vergiftiging is overleden. Russische autoriteiten houden het op een ‘natuurlijke doodsoorzaak’.

De bekendste criticus van de Russische president Vladimir Poetin zat een gevangenisstraf van negentien jaar uit in een strafkolonie bij de Poolcirkel wegens ‘extremisme’. Navalny werd in januari 2021 op het vliegveld van Moskou gearresteerd, nadat hij in Duitsland was hersteld van een Novitsjok-vergiftiging in 2020.

Gemiddelde werkdag

In Duitsland kwam hij na eigen onderzoek erachter dat de Russische geheime dienst FSB achter zijn vergiftiging zat. Toch besloot hij naar Rusland terug te keren. Navalny begon vrijwel meteen in gevangenschap aan zijn memoires. De Amerikaanse uitgever Knopf en zijn vrouw Joelia Navalnaja hebben de aantekeningen geredigeerd.

„Ik zal de rest van mijn leven in de gevangenis doorbrengen en hier sterven”, zo schrijft Navalny op 22 maart 2022. Om daaraan toe te voegen: „Er zal niemand zijn om afscheid van te nemen (…) Alle verjaardagen zullen zonder mij gevierd worden. Ik zal mijn kleinkinderen nooit zien. Ik zal niet het onderwerp zijn van enige familiegeschiedenis. Ik zal niet op geen enkele foto staan.”

Op 1 juli 2022 beschrijft Navalny een gemiddelde dag in de strafkolonie. Kijkend naar de hekken rondom zijn barak, bedenkt hij dat hij hetzelfde leeft als zijn vijanden. „Ik heb een hek van zes meter hoog, van het soort dat ik alleen heb gezien in ons onderzoek naar de paleizen van Poetin en Medvedev.”

Zeven uur achter naaimachine

De vergelijking houdt daar zo’n beetje op. Poetin slaapt uit „tot tien uur ’s ochtends, gaat zwemmen en eet dan hüttenkäse met honing”. Tegen die tijd is Navalny’s dag allang begonnen. Hij stond om 6.00 uur op, ontbeet om 6.20 uur en begon om 6.40 uur met werken. 

„Op werk zit je zeven uur achter een naaimachine, op een krukje onder kniehoogte”, beschrijft hij. „Na het werk blijf je nog een paar uur zitten op een houten bankje onder een portret van Poetin. Dit wordt ‘disciplinaire activiteit’ genoemd.”

De laatst voorgepubliceerde dagboekaantekening dateert van 17 januari 2024, een maand voor Navalny in gevangenschap zou sterven. Hij staat stil bij zijn terugkeer naar Rusland, „precies drie jaar geleden”. Sindsdien wordt hem elke dag dezelfde vraag gesteld: Waarom is hij teruggekeerd?

„Ik wil mijn land niet in de steek laten of verraden”, schrijft hij. „Als je overtuigingen iets voor je betekenen, moet je bereid zijn ze te verdedigen en indien nodig offers te brengen.”

Navalny’s postume memoires verschijnen op 22 oktober. De naam van het boek, Patriot, heeft hij zelf gekozen.  

Delen

Mail de redactie